Tạo điều kiện doanh nghiệp dễ thở

Làm thế nào kiểm soát được những hành vi gian lận của doanh nghiệp (DN) gian dối? Một mặt, Nhà nước phải làm thế nào để DN dễ thở hơn? Đó là những nội dung được bàn thảo trong dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) tại cuộc họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), chiều 21/4.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho biết, việc triển khai thực hiện Luật Doanh nghiệp trong hơn 8 năm qua đã gặp phải một số khó khăn, vướng mắc, hạn chế việc hoàn thiện và nâng cao chất lượng môi trường kinh doanh nói chung và phát triển DN nói riêng.

Những hạn chế, vướng mắc này bao gồm khiếm khuyết trong nội dung của Luật Doanh nghiệp và không tương thích, chồng chéo giữa Luật Doanh nghiệp và một số luật có liên quan, như Luật Đầu tư, Luật Chứng khoán cùng một số luật chuyên ngành khác.

Dự án Luật gồm 10 chương với 220 điều, so với Luật Doanh nghiệp hiện hành đã tăng 40 điều và bổ sung chương mới quy định về doanh nghiệp nhà nước (DNNN). Tuy nhiên, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu, việc bổ sung thêm một chương về DNNN có thể dẫn đến sai lệch kết cấu, bản chất và chức năng vốn có của Luật Doanh nghiệp là số lượng, tỷ trọng DNNN sẽ giảm dần. Và làm thế nào để hoạt động DNNN tuân thủ như tất cả các DN khác để bảo đảm nguyên tắc bình đẳng của các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế cũng không đơn giản.

Ngoài kiến nghị nhà nước cần có chính sách để các DN dễ thở hơn, thì cũng có ý kiến cho rằng thủ tục hiện nay là quá đơn giản, nên thành lập DN dễ dàng. Về điều này, ông Nguyễn Văn Giàu đề nghị, bên cạnh quy định của nhà nước là giảm thiểu thời gian, rút gọn thủ tục đăng ký thành lập DN thì cũng đề nghị cần tách biệt rõ giữa thủ tục thành lập DN và thủ tục đăng ký kinh doanh, điều kiện kinh doanh.

Ngoài ra, để tạo thuận lợi cho DN, đề nghị quy định cụ thể trong dự án Luật một cơ quan đầu mối quản lý thống nhất về đăng ký thành lập DN và bổ sung quy định chặt chẽ về hậu kiểm đối với DN.

Riêng chương quy định về loại hình DN tư nhân, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế QH tán thành việc sử dụng thống nhất khái niệm DN của một cá nhân sẽ giúp phân định rõ tính khác biệt về tổ chức quản lý DN của loại hình DN này so với các loại hình DN khác như công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn… Việc bổ sung quy định về hộ kinh doanh là cần thiết để tạo cơ sở pháp lý cho việc thành lập, tổ chức và hoạt động của hộ kinh doanh.

Ở góc độ khác, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng băn khoăn, thay đổi Luật liệu có chấn chỉnh những cản trở khiến cho sản xuất, kinh doanh bị ảnh hưởng không? Làm thế nào hạn chế tình trạng gian lận hàng giả, lừa đảo trong các hoạt động kinh doanh của DN?

Còn với ĐB Nguyễn Đức Hiền, Trưởng ban Dân nguyện QH, cần có quy định chặt chẽ hơn về quyền các loại hình DNNN bởi thành lập đã khó, giải quyết hệ lụy càng khó hơn. Ngoài ra, DN phải có trách nhiệm đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao, đảm bảo an sinh xã hội và lợi ích của xã hội cũng cần được quy định rõ trong dự Luật này.