Thứ trưởng Phùng Đức Tiến (bên trái) kiểm tra công tác sản xuất, điều chế vacxin tại Công ty Dabaco. Ảnh: Bảo Thắng.
Tại buổi làm việc với Công ty CP Tập đoàn Dabaco Việt Nam ngày 19/4, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến ghi nhận những nỗ lực sản xuất vacxin phòng dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) của công ty, như: có phòng xét nghiệm đạt chuẩn An toàn sinh học cấp III, triển khai xây dựng nhà máy sản xuất thuốc thú y CNC đạt chuẩn GMP-WHO (hướng dẫn thực hành tốt sản xuất thuốc do Tổ chức Y tế Thế giới xây dựng, và được hầu hết các cơ sở sản xuất thuốc ở Việt Nam áp dụng và thực hiện).
Một khâu quan trọng nữa trong sản xuất vacxin DTLCP được Dabaco chủ động, là thẩm định giống. Công ty đã tiếp nhận giống virus nhược độc chủng ASFV-G-DeltaI177L/DeltaLVR và tế bào dòng thường trực PIPEC từ Bộ Nông nghiệp Mỹ. Trên cơ sở đó, Dabaco đã nghiên cứu và sản xuất thành công vacxin nhược độc đông khô chủng ASFV-G-DeltaI177L/DeltaLVR và đưa ra quy trình sản xuất vacxin trong phòng thí nghiệm.
Thứ trưởng cũng chỉ rõ 3 vấn đề Dabaco cần giải quyết rốt ráo trước khi thương mại hóa sản phẩm vacxin DTLCP. Một, là chưa có ngày lấy mẫu chính thức vacxin. Hai, là hồ sơ về đặc tính sinh học của vacxin chưa hoàn thiện. Ba, là nhà máy sản xuất thuốc CNC chưa khánh thành nên chưa thể thẩm định và lưu hồ sơ tại Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc thú y Trung ương I.
"Doanh nghiệp cần sớm hoàn thiện các thủ tục liên quan đến hồ sơ thẩm định giống, hồ sơ tế bào và quy trình sản xuất vacxin một cách sớm nhất. Bằng mọi giá phải đẩy nhanh việc sản xuất vacxin để đưa vào thực tiễn sản xuất", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nói.
Theo lãnh đạo Bộ NN-PTNT, nếu sản xuất thành công vacxin phòng DTLCP, chăn nuôi nói riêng và ngành nông nghiệp Việt Nam nói chung sẽ có lợi thế lớn trên trường quốc tế, nhất là trong bối cảnh nhiều chuỗi cung ứng lương thực, thực phẩm bị đứt gãy do dịch bệnh.
Nhanh cả trong tư duy lẫn cách làm, nhưng Thứ trưởng Phùng Đức Tiến lưu ý Cục Thú y và doanh nghiệp thực hiện các công đoạn một cách bài bản, đúng quy định, nhất là trong những vấn đề về liều lượng, thời điểm, độ dài miễn dịch, đáp ứng miễn dịch, cũng như thí nghiệm, khảo nghiệm cả trên diện hẹp lẫn diện rộng.
Hình ảnh virus dịch tả lợn châu Phi qua kính hiển vi. Ảnh: Đức Minh.
"Nghiên cứu sản xuất vacxin DTLCP đang ở giai đoạn cuối. Nếu không làm một cách khoa học, chúng ta có thể tuột mất cơ hội. Do đó, đề nghị các bên liên quan phải linh hoạt trong các quy trình khảo nghiệm, kiểm nghiệm, thậm chí thành lập một tổ công tác của Cục Thú y để hỗ trợ Dabaco đẩy nhanh tiến độ sản xuất vacxin", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.
Từ kinh nghiệm phòng, chống dịch lở mồm long móng, lợn tai xanh, lãnh đạo ngành nông nghiệp khẳng định, vacxin là phương thuốc tốt nhất, hữu hiệu nhất để dứt điểm dịch bệnh. Ông gợi ý doanh nghiệp lên sẵn nhiều kịch bản, "không thể ngồi chờ một công đoạn mà phải tính toán cho cả quy trình"; đồng thời tổ chức tuyển dụng, tập huấn, đào tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao, đảm bảo nguồn cung vacxin không chỉ cho đàn lợn 30 triệu con ở Việt Nam, mà còn là cả thị trường thế giới.
Với tinh thần chậm một ngày là người dân khổ một ngày, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cam kết tạo môi trường thuận lợi nhất cho những doanh nghiệp nghiên cứu sản xuất vacxin phòng DTLCP như Dabaco. Ông coi đây là một bước tiến quan trọng, góp phần giúp giá trị sản xuất ngành chăn nuôi đạt mức tăng 5,5-6% trong năm 2022.
Đón nhận những cảm hứng được gợi mở từ Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Dabaco Nguyễn Như So cam kết làm đến đâu chắc đến đấy. Bên cạnh đó, ông kiến nghị Bộ NN-PTNT, Cục Thú y tiếp tục hướng dẫn công ty hoàn thiện thủ tục pháp lý, cũng như quy trình sản xuất vacxin để sớm đưa vacxin phòng DTLCP đến tay bà con nông dân.
DTLCP bùng phát ở Việt Nam vào năm 2019, sau 7 tháng lan ra 63 tỉnh, thành phố, gây thiệt hại ước tính 30.000 tỷ đồng. Sáu triệu con lợn bị tiêu hủy trong thời gian dịch bệnh, khiến sản lượng thịt lợn giảm, giá thịt lợn tăng cao có lúc lên tới hơn 100.000 đ/kg. Nhóm 3 công ty gồm: Dabaco, Công ty TNHH AVAC Việt Nam, Công ty CP Thuốc thú y Trung ương NAVETCO đang nghiên cứu loại vacxin mà thế giới chưa công bố thành công.
