Nhà sản xuất tranh thủ quảng bá đây là tác phẩm dựa trên vụ án có thật từng gây chấn động miền Tây Nam bộ, nhưng những gì hiển thị trên màn ảnh lại rất ít tính thuyết phục.
 |
| Diễn viên Quang Tuấn thủ vai thầy lang Huỳnh. |
Cách đây 20 năm, tại cù lao Tân Bình thuộc huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp từng có một có một câu chuyện lợi dụng mê tín dị đoan để phạm tội đặc biệt nghiêm trọng. Gã thầy bùa Phạm Văn Lâm đã phải trả giá trong một vụ án ghê rợn, mà người dân vùng sông nước quen gọi là “vụ án Thiên Linh Cái”.
Vậy “Thiên Linh Cái” là gì? Là một thứ bùa ngãi do kẻ thủ ác Phạm Văn Lâm bịa ra để lừa gạt và hãm hại những phụ nữ nhẹ dạ. Đưa một vụ án lên phim không có gì mới mẻ, nhưng làm sao truyền tải được giá trị nghệ thuật mới là thách thức quan trọng.
Ban đầu dự án điện ảnh “Thiên Linh Cái” được đạo diễn Hàm Trần cầm trịch. Cũng PR ầm ĩ, nhưng hẹn tới hẹn lui vẫn không thấy công chiếu. Đến đầu tháng 10-2019 thì bộ phim “Thiên Linh Cái” được đổi tên thành “Thất Sơn tâm linh” và đạo diễn lại là… Lê Bình Giang. Sự thay ngựa đột ngột cho thấy ê-kip làm phim cũng gặp những trở ngại không đơn giản.
Nội dung bộ phim “Thất Sơn tâm linh” lấy bối cảnh một xóm nghèo đồng bằng sông Cửu Long. Câu chuyện bắt đầu khi nơi đây đón sự xuất hiện của thầy lang Huỳnh (do diễn viên Quang Tuấn thủ vai) từ nơi khác đến định cư, hành nghề. Nhờ tay nghề cao, thầy Huỳnh chữa được cho nhiều bệnh nhân nên nhận được sự tin tưởng của mọi người xung quanh.
Thầy Huỳnh nhận Sỏi (do diễn viên Hoàng Yến Chibi thủ vai), cô gái câm điếc trong làng về làm trợ tá cho mình. Gần nhau lâu ngày, cả hai nảy sinh tình cảm, Huỳnh mang sính lễ đến hỏi cưới Sỏi làm vợ. Và chính Sỏi đã phát hiện, phía sau bộ mặt giả vờ cao đạo của thầy Huỳnh chính là chân dung một tên tội phạm đáng hãi hùng!
Cuộc đời và nghệ thuật, ngỡ gần mà xa, ngỡ xa mà gần. Từ vụ án có thật ở huyện Thanh Bình - Đồng Tháp đưa lên phim với bối cảnh Thất Sơn - An Giang là một khoảng cách mà những người làm phim phải tính toán hợp lý hợp tình. Không phản ánh được hiện thực thì bộ phim “Thất Sơn tâm linh” đành dùng yếu tố huyền ảo của trí tưởng tượng vốn hạn hẹn của biên kịch lẫn đạo diễn.
Và những gì xuất hiện trên “Thất Sơn tâm linh” đầy khiên cưỡng đã bộc lộ điều ấy. Một số đoạn, “Thất Sơn tâm linh” đi theo hướng kinh dị tâm linh với những câu bùa chú, bàn thờ ghê rợn. Ngược lại, một số đoạn khác, “Thất Sơn tâm linh” lại đi theo hướng trinh thám, kinh dị tâm lý. Kết quả, bộ phim lủng củng và vụng về.
Nhiều người xem “Thất Sơn tâm linh” đã có chung nhận xét: Điều đáng nói là dù là kinh dị hay trinh thám, không có yếu tố nào thực sự tỏ ra chỉn chu. Khán giả dễ bị rơi vào cảm giác khó chịu bởi không hiểu mình đang theo dõi một bộ phim về bùa ngải hay một phim về sát nhân hàng loạt. Sự lấn cấn thể hiện rõ ở khoảng giữa phim khi nhiều cảnh bị cắt ghép đột ngột, thiếu tính liên kết.
Việc xây dựng tâm lý của các nhân vật phụ trong làng cũng có nhiều bất cập. Chẳng hạn như cha của Sỏi tuy biết con rể mình có biểu hiện đáng nghi, thậm chí hành hung con gái trước mặt, nhưng vẫn bình chân như vại. Hậu quả là thầy Huỳnh giống như một gã lừa đảo may mắn bỗng nhiên “vớ” được một ngôi làng khờ dại, hơn là một gã sát nhân có khả năng lẩn trốn khỏi lệnh truy nã.
 |
| Một cảnh trong "Thất Sơn tâm linh". |
Vậy mà, bộ phim “Thất Sơn tâm linh” vẫn cháy vé vì tâm lý tò mò của đám đông. Dán nhãn “18+”, bộ phim “Thất Sơn tâm linh” khiến công chúng tin rằng họ có thể bị lôi cuốn bởi những cảnh bạo lực hoặc những cảnh nóng bỏng. Đáng tiếc, những hình ảnh dùng để quảng cáo đã bị gọt bỏ, hoặc bị che mờ. Đáng nói hơn, bộ phim “Thất Sơn tâm linh” đầy rẫy những chi tiết bất cập.
Đạo diễn - NSƯT Lê Văn Duy phân tích bốn điểm ngờ nghệch: “Thứ nhất: Thầy lang Huỳnh yêu cô gái câm chẳng hiểu vì sao. Làm sao anh ta lại có thể từ chối của hổi môn toàn vàng ròng như thế? Làm sao một ông cha độc thân, sống khổ trong căn chòi lá dột nát lại có số vàng như thế. Lý do cô gái câm yêu anh ta không rõ ràng.
Anh ta chán hay lợi dụng có gái câm chẳng rõ. Anh ta là kể đa dâm có máu của ma cà rồng nên giết người sau khi làm tình cũng chẳng biết vì sao, khi anh ta không tham tiền, cũng chẳng ham danh lợi, danh tiếng khi về sống trong vùng quê nghèo. Anh ta giết người chẳng hiểu vì sao, không có lý do để giết người. Anh ta là kẻ ngu muội khi chôn nhiều cộ gái nạn nhân trở thành đàn bà ngay dưới căn hầm nhà anh ta trên cánh đồng nước nổi gần xóm nhà dân. Kẻ sát thủ thật ngu ngốc.
Thứ hai: Vùng Thất Sơn rất rộng là đất địa của nền văn minh Óc Eo xưa, phế tích thành quách của một vương triều, dân tộc cổ xưa, lại là vùng nước nỗi. Vậy nên vàng bạc châu báu thời cổ trôi nổi trên cả một vùng rộng lớn ở đồng bằng sông Cửu Long, chứ không riêng gì vùng Bảy Núi.
Vậy có thể nói có thể tìm vàng, đào vàng bất cứ nơi đâu. Không việc gì mà hai anh nông dân ngu ngốc lại chụi xuống hầm nhà thầy lang giả danh để đào vàng, moi được cái tượng vàng bé xíu rồi suốt phim cũng chỉ thấy được cái miệng hang!
Thứ ba: Cái ông lão râu bạc có lẽ cũng gần thất thập niên sống trong xóm có cô em đi cầu tự rồi bị tay thầy làng giả danh làm tình có thai bị anh ta đòi phá thai ấy cũng ngu dại luôn. Ban đêm kéo ra đồng bắt kẻ xấu lại cầm cây đèn con cóc có ống khói nhỏ xíu giữa cánh đồng rộng gió thổi không ngừng. Sao ông già ấy không đốt đốt đuốc lá dừa hay cầm con cúi rơm rạ? Rồi bà con thôn xóm cũng rần rần kéo ra con đường đi bắt kẻ trong tay không có vũ khí, chỉ với người vợ câm bị hắn đưa ra đe dọa?
Thứ tư: Cơ quan công an đến cuối phim mới lái xe đi bắt kẻ xấu ngay trên con đường mòn nhỏ hẹp có cây cầu ván? Sao không dùng xuồng máy đuôi tôm? Để rồi cuối phim phải nhờ dân mới còng tay tên thầy làng giả danh?”.
Có lẽ ưu điểm duy nhất của bộ phim “Thất Sơn tâm linh” là dàn diễn viên tương đối đồng đều, từ Hoàng Yến Chibi, Quang Tuấn đến Đinh Y Nhung, Kiều Trinh… Tuy nhiên, trong một tổng thể bộ phim non kém thì nỗ lực diễn xuất của vài cá nhân không thể thay đổi cục diện.
 |
| Dán nhãn “18+”, bộ phim “Thất Sơn tâm linh” khiến công chúng tin rằng họ có thể bị lôi cuốn bởi những cảnh bạo lực hoặc những cảnh nóng bỏng. |
Dù hơi khắt khe, nhưng quan niệm của đạo diễn - NSƯT Lê Văn Duy được nhiều người đồng tình: "Thất Sơn nổi tiếng linh thiêng, có nhiều chùa chiền, nhiều trí thức chống phong kiến, chống thực dân về xứ này ẩn danh. Dân chúng, đồng bào địa phương đã lâu đời tiếp xúc với vua quan triều đình phòng kiến, dân Sài Gòn và tỉnh thành cả nước nên phần nào đã hấp thụ văn mình của phương Tây. Họ không đến nỗi ngu muội như trong phim.
Bộ phim ra đời là một sỉ nhục, xúc phạm họ. Dàn diễn viên trong phim từ vai chính đến vai phụ đều trở nên ngu muội trong vai các nhân vật trong phim nên họ không có đất diễn. Dàn diễn viên này bỗng biến thành thảm hại trước mắt người xem phim. Một thảm hại biết trước đã dành sẵn cho họ. Tôi không hiểu sao các bạn ấy lại lao vào đóng phim này. Có nhiều chi tiết không thể hiểu được đầy rẫy trong phim, nếu đếm có thể đến hàng trăm.
Tôi thí dụ vài chi tiết nhỏ: Nhân vật chính giết người chẳng để làm gì. Anh ta ác đến vậy mà lại khóc như mưa trước di ảnh mẹ ruột. Một người cha của cô gái câm thấy kẻ xấu đến tận nhà thủ ác với con gái mình mà chỉ biết kêu la thảm hại. Kẻ thủ ác chôn người hắn sát hại dưới hầm nhà mình trong vùng nước nổi. Thế mà khi khiêng xác lên thây ma vẫn còn nguyên vẹn hình người. “Thất Sơn tâm linh” là một phim cẩu thả trong nghề tôi chưa hề thấy trong giới làm phim Việt xưa nay”.
