Hôm qua, cả vạn người vẫn lặng lẽ xếp hàng tiến về số nhà 30 Hoàng Diệu (Hà Nội). Tay cầm hoa, mắt đỏ hoe, không ai biết ai nhưng họ đều có một điểm chung, đó là hướng tấm lòng thành kính của mình về với vị Đại tướng mà họ yêu mến, kính trọng.
Những đứa trẻ hồn nhiên, trong sáng của Trường tiểu học Phan Chu Trinh (Hà Nội) nắm tay nhau đi vào khuôn viên ngôi nhà 30 Hoàng Diệu. Tôi hỏi, cháu biết Đại tướng là ai không? Một cậu bé trả lời rành rọt: Cháu biết Đại tướng là một người vĩ đại. Đại tướng đã cùng Bác Hồ đánh thắng kẻ thù xâm lược.
Đoàn học sinh Trường tiểu học Phan Chu Trinh vào lễ viếng
Câu trả lời của cậu bé khiến không ít người xung quanh xúc động, bật khóc!
Khuôn mặt buồn rầu, bà Quách Thị Quý, người dân tộc Thái (Sơn La) cho biết, bà vừa đi xe máy hàng trăm cây số xuống Hà Nội để về đây tiễn biệt vị Đại tướng mà bà vô vàn kính yêu. “Tôi đi xe máy từ 2h sáng, xuống tới đây cũng khá muộn, nhưng cứ nghĩ đến Đại tướng là tôi quên hết mệt mỏi”, bà Quý chia sẻ. Cầm trên tay một cành hồng, bà Quý hòa vào dòng người đi vào phía trong ngôi nhà số 30 lặng lẽ đặt xuống.
Những dòng lưu bút vào cuốn sổ cảm xúc
Ông Nguyễn Xuân Hoạch (Thiệu Hóa, Thanh Hóa), 91 tuổi, được cô cháu gái học đại học ở Hà Nội dẫn đến nhà Đại tướng. Vào viếng xong, ông không ra ngay mà đứng tần ngần, ánh mắt đượm buồn nhìn vào ngôi nhà Đại tướng từng sinh sống. Bất giác, ông Hoạch xin một mẩu giấy, mượn một cây bút rồi làm vài câu thơ. Bài thơ của ông chỉ gồm bốn câu, ngôn ngữ rất giản dị mà chứa chan tình cảm:
Kính dâng người bông hoa tinh túy nhất
Tỏ tình anh vĩnh biệt lúc đi xa
Dân tộc ta mất một vị tướng già
Thương vô hạn lòng dân đau xót…
Đôi tay run run, từng nét chữ của ông như nhòa đi vì quá xúc động. Ông Hoạch quay ra bảo với tôi, thôi chỉ viết được 4 câu thôi, như thế là ông thỏa ước nguyện rồi. Nói đoạn, ông ngồi vào bàn, chép bài thơ vào cuốn sổ ghi cảm tưởng. Ghi được vài câu, ông liên tục phải dừng lại, dùng đôi tay gầy gò quệt ngang dòng lệ nhòe mi.
“Thầy ơi, con Bình đây, thầy có nhớ con không, con về đây rồi thầy ơi!”, một ông lão râu tóc bạc phơ khóc òa khi vừa bước chân vào cổng ngôi nhà số 30 Hoàng Diệu. Ông là thiếu tá Nguyễn Thế Bình, người chiến sĩ năm xưa tham gia đánh trận Điện Biên Phủ dưới sự chỉ huy của tướng Giáp. Ít ai biết rằng, ông Bình chính là người vẽ bản đồ để Đại tướng bầy binh bố trận trong Chiến dịch Điện Biên Phủ. Tiếng khóc của ông nghe nhói lòng, nhiều người nghe ông khóc mà lặng lẳng quay đi, kìm nén nỗi xúc động.
"Con là Bình đây thầy ơi!"
84 tuổi nhưng ông Bình còn khá minh mẫn. Vợ ông Bình cho biết, khi nghe được tin Đại tướng mất, ông nằng nặc đòi đi ngay ngày hôm đó. Nhưng hôm nay mới bố trí được xe, ông cùng bốn người nữa, những chiến sĩ Điện Biên năm xưa khăn áo chỉnh tề về đây viếng người thầy vĩ đại của mình.
Năm nay dù đã ngót nghét 80 tuổi, cụ bà Nguyễn Thị Thảo vẫn cùng con cái bắt xe từ Quy Nhơn (Bình Định) để tham gia lễ viếng. Bà Thảo bảo, dù chưa một lần được gặp Đại tướng, nhưng bà luôn tâm niệm, đây là một con người có nhân cách lớn, một con người của nhân dân. Thay mặt gia đình, bà Thảo lặng lẽ ghi những dòng cảm xúc của mình vào cuốn sổ đặt trên bàn. Viết xong hai từ “Chúng con...”, bà lặng đi. Tôi cũng quay mặt đi nén dòng nước mắt.
Bà cùng cháu đến lễ viếng
Những người như bà Quý, ông Hoạch, ông Bình và hàng vạn người khác, mỗi người đến từ một nơi khác nhau, nhưng cùng hòa chung một nỗi tiếc thương khôn cùng. Không một lời nói, không một câu chữ nào có thể diễn tả hết nỗi đau của người dân Việt Nam dành cho vị Anh hùng dân tộc, vị Đại tướng của nhân dân.
Bắt đầu từ sáng 7/10, dọc đường Hoàng Diệu, Hội LHPN phường Điện Biên, quận Ba Đình (Hà Nội) đã đặt hàng chục bình nước đóng chai để phục vụ bà con, nhân dân đến viếng Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bà Phạm Hiền Mai (Hội LHPN phường Điện Biên) cho biết, nhận thấy người dân đến viếng Đại tướng ngày một đông, trời lại nắng mà nước bán chai rất đắt nên từ sáng sớm các hội viên trong Hội LHPN phường Điện Biên đã tổ chức quyên góp tiền để mua nước và cốc phục vụ bà con. Bà Mai cũng cho biết, những ngày tiếp theo, Hội LHPN phường Điện Biên tiếp tục phục vụ nước miễn phí đồng bào đến viếng Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Nguyên Huân
