Quốc lộ 19 thi công gây rất nhiều kho khăn cho các phương tiện tham gia giao thông. Ảnh Đăng Lâm.
Sống cùng nước lũ
Ông Nguyễn Thành Trung (ngụ thôn Cầu Vàng, xã K’dang, huyện Đăk Đoa, Gia Lai), bức xúc: “Tui sống mấy chục năm ở đây không hề có chuyện ngập lụt. Vậy mà khi quốc lộ 19 (QL19) thi công thì cuộc sống của nhiều gia đình ở đây bị xáo trộn. Khi chưa làm đường, mưa xuống, nước chảy theo mương ra suối. Cách đây khoảng 5 tháng, đơn vị thi công QL19 đào đất hai bên để mở rộng đường nên mưa xuống không thoát được, gây ngập lụt. Từ khi thi công QL19, nhà tôi đã 4 lần bị nước và đất đá tràn vào nhà”.
Để ngăn nước tràn vào nhà, ông Trung phải dựng lên một “con đê” bao cát ngay trước nhà. Chưa hết, bên trong nhà, ông còn đặt sẵn một máy bơm để khi nước tràn vào là lập tức bơm nước ra để bảo vệ tài sản trong nhà.
Việc làm con “đê” bao cát ngay trước nhà, rồi đặt máy bơm nước trong nhà đã làm xáo trộn rất lớn đến cuộc sống, sinh hoạt của gia đình ông Trung cũng như nhiều gia đình lân cận khác có cùng cảnh ngộ. Tuy nhiên, “Muốn hạn chế phần nào nước tràn vào nhà thì không còn cách nào khác!”- ông Trung nói.
Thi công QL19 kèm theo mưa lớn khiến đất đá, bùn tràn vào nhà người dân. Ảnh Đăng Lâm.
Cũng ở xã K’dang, rất nhiều hộ dân ở thôn Cây Điệp thường xuyên phải “sống cùng nước lũ”. Chị Phạm Thị Kim Quyên cho biết, từ tháng 8/2022, nhà chị đã bị 3 lần nước tràn vào nhà và vườn hồ tiêu. “Mưa xuống, nước từ đường cuồn cuộn như lũ chảy vào nhà. Có những đêm gia đình phải thức trắng để đưa tài sản lên cao. Vườn tiêu bị ngâm lâu ngày trong nước, tôi lo sẽ bị bệnh mà chết mất”- chị Quyên lo lắng.
Cũng như những gia đình ở thôn Cầu Vàng, nhiều hộ dân ở thôn Cây Điệp cũng phải dựng lên những “con đê” bao cát trước nhà.
Theo người dân ở đây thì, trước đây dù có mưa lớn tới đâu nhưng không bao giờ nước chảy tràn vào nhà. Gần đây, con suối của thôn chạy ngang qua QL19 được đơn vị công làm cầu tạm, dòng chảy bị hẹp lại, cộng với đường hai bên bị đào rồi… để đó, theo đó hễ mưa xuống, nước không thoát được là tràn vào nhà dân.
Hộ bà Lê Thị Mỳ ở thôn Cây Điệp được xem là bị thiệt hại nặng nhất xã: 300 cây cà phê, 20 cây tiêu biêu bị lật gốc; 30 mét tường bị đổ; hư hỏng máy lọc nước, máy giặt; trôi 1 xe máy… Nhà ông Phó Đức Toàn cũng bị nước cuốn trôi 4,5 tạ ngô;160 cây cà phê, mít, sầu riêng bị lật gốc…
Cách nhà bà Lê Thị Mỳ khoảng hơn 100 mét, gần 20 mét tường của gia đình anh Mai Tiến Vũ cũng bị nước xiết xô đổ, bùn đất theo dòng nước tràn vào nhà khiến cuộc sống của gia đình anh bị đảo lộn. Hơn 100 trụ tiêu của gia đình anh cũng bị nước lũ và bùn đất quật cho ngã đổ. “Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị lên cấp trên để khắc phục tình trạng này, nhưng vẫn chưa được giải quyết, cứ mưa đến là người dân chúng tôi lại lãnh đủ”-anh Vũ than thở.
Những bức tường bao cát được các hộ dân ở cạnh QL19 dựng lên để ngăn nước và đất đá tràn vào nhà. Ảnh Đăng Lâm.
Trước tình hình trên, UBND xã K’dang đã cho kiểm kê thiệt hại. Theo đó, thôn Cây Điệp có 28 hộ, thôn Cầu Vàng có 11 hộ bị nước, đất đá tràn vào nhà. Toàn xã có hơn 33 héc-ta lúa bị ngập, hơn 3,3 héc-ta lúa mất trắng do bị đất bồi lấp. Rất nhiều tài sản của các hộ dân cũng bị hư hại như: xe máy, ti vi, tủ lạnh, máy giặt, cây trồng, nông sản…
Ông Đan, Chủ tịch UBND xã K’dang: “Khi xảy ra ngập đường và nước tràn vào nhà dân, UBND xã đã cử lực lượng đảm bảo ATGT thông trên QL19 và giúp dân giảm thiểu thiệt hại. Hiện UBND xã đã có văn bản đề nghị chủ đầu tư dự án QL19 cử cán bộ xuống cùng xã để kiểm kê thiệt hại của người dân, từ đó đưa ra phương án hỗ trợ”.
Nếu không sớm khắc phục: Thu hồi giấy phép thi công
Theo Cục Quản lý đường bộ III, dù nhiều lần đơn vị đã có văn bản nhắc nhở, đồng thời đã ban hành 10 quyết định xử phạt hành chính, tuy nhiên chủ đầu tư và các đơn vị thi công thực hiện không đạt yêu cầu, gây nguy cơ mất an toàn giao thông, ùn tắc giao thông trên toàn tuyến.
Mới đây, Cục Quản lý đường bộ III phối hợp với Sở Giao thông Vận tải tỉnh Gia Lai đi kiểm tra hiện trường thi công QL19. Kết quả kiểm tra, Cục Quản lý đường bộ III nhận thấy, công tác triển khai thi công trên toàn tuyến còn nhiều tồn tại, chưa được khắc phục.
Cụ thể, mặt đường phát sinh nhiều ổ gà, bong tróc nhưng không được vá. Thi công mở rộng nền đường hai bên không đảm bảo an toàn như thiếu cọc tiêu, dây phản quang, rào chắn, không có người hướng dẫn điều tiết giao thông, nguy cơ mất an toàn giao thông là rất cao. Ngoài ra, các cây cầu tạm thường xuyên gây ùn tắc giao thông nhưng không có người hướng dẫn giao thông ở hai đầu cầu. Móng cầu tạm làm bằng rọ đá nguy cơ xói mòn, gây mất an toàn trong mùa mưa lũ. Đường dẫn hai cầu tạm bị sình lầy. Việc thi công đào khuôn đường đã lâu nhưng không trả lại kết cấu mặt đường, gây khó khăn trong việc đi lại, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân, tạo sự bức xúc của dư luận…
Người dân khốn khổ khi QL19 thi công. Ảnh Đăng Lâm.
Cục Quản lý đường bộ III nhấn mạnh: “Ban Quản lý dự án 2- Bộ Giao thông Vận tải (chủ đầu tư dự án) phải chịu trách nhiệm, nếu để xảy ra mất an toàn giao thông do việc chậm trễ khắc phục các tồn tại của dự án. Trường hợp Ban Quản lý dự án 2 không quyết liệt chỉ đạo nhà thầu khắc phục các tồn tại, Cục sẽ thu hồi giấy phép thi công đã cấp và báo cáo lên cấp trên xem xét trách nhiệm của Ban Quản lý dự án 2”.
Về phía địa phương, Sở Giao thông Vận tải Gia Lai cũng đã có văn bản gửi Ban Quản lý dự án 2, về việc đảm bảo an toàn giao thông trong quá trình thi công QL19. Theo Sở Giao thông Vận tải tỉnh Gia Lai, việc thi công không đảm bảo an toàn giao thông đã gây ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển kinh tế- xã hội của địa phương, vì đây là tuyến đường huyết mạch vận chuyển hàng hóa, kết nối cảng Quy Nhơn với các tỉnh Tây Nguyên nói chung và tỉnh Gia Lai nói riêng.
Ông Trần Hưng Nghiệp, Trưởng phòng Kinh tế Hạ tầng, Phó trưởng Ban An toàn giao thông huyện Đak Đoa: “Để tạo thuận lợi cho việc phối hợp trong quá trình triển khai thực hiện dự án tăng cường kết nối giao thông khu vực Tây Nguyên (Quốc lộ 19) đoạn qua địa bàn huyện Đak Đoa, huyện đã có văn bản gửi Ban Quản lý dự án 2- Bộ Giao thông Vận tải (chủ đầu tư) xây dựng kế hoạch triển khai thi công gửi UBND huyện để biết, theo dõi, phối hợp và tham gia giám sát. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ thi công một số vị trí cống cao hơn mặt đường hiện trạng, người dân phải tự mở lối đi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt, hoạt động kinh doanh của người dân bị đình trệ, người dân đã nhiều lần phản ánh”.
Dự án tăng cường kết nối giao thông khu vực Tây Nguyên có chiều dài 143km, đi qua địa bàn 2 tỉnh Gia Lai và Bình Định do Ban Quản lý Dự án 2 - Bộ Giao thông Vận tải làm chủ đầu tư. Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 155,8 triệu USD (hơn 3.600 tỷ đồng), thi công từ cuối tháng 8-2021 và dự kiến hoàn thành trong năm 2023.
