Bạn đọc gửi từ địa chỉ: nhuyen78@gmail.com hỏi:
Tôi lấy chồng không đăng ký kết hôn, chúng tôi có một con chung, năm nay cháu 15 tuổi, cháu đã được gia đình chồng công nhận là con ngoài giá thú. Chồng tôi mất cách đây 5 năm. Sau khi chồng tôi mất, hai mẹ con vẫn ở căn nhà mang tên chồng tôi ở một thị trấn nhỏ. Tài sản này so với tài sản chung của chồng tôi không đáng là bao. Tôi nghe nói trong gia đình chồng tôi đang xảy ra mâu thuẫn về chia thừa kế và cũng nghe nói sẽ lấy lại căn nhà này. Xin luật gia tư vấn về thời hiệu khởi kiện chia thừa kế là bao lâu, con tôi là con ngoài giá thú thì có được chia thừa kế hay không?
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 645 Bộ luật Dân sự về thời hiệu khởi kiện thừa kế quy định: "Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế. Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là ba năm, kể từ thời điểm mở thừa kế".
Như vậy, thời hiệu khởi kiện để yêu cầu chia di sản thừa kế là 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì người được thừa kế không có quyền khởi kiện nữa.
Cũng theo quy định tại Khoản 2 Điều 166 Bộ luật thì "Ngày khởi kiện được tính từ ngày đương sự nộp đơn tại tòa án hoặc ngày có dấu bưu điện nơi gửi".
Do đó, thời điểm để xác định còn thời hiệu khởi kiện chia thừa kế hay không căn cứ vào ngày người khởi kiện nộp đơn khởi kiện tại tòa án hoặc ngày gửi đơn qua đường bưu điện chứ không căn cứ vào ngày có đơn hòa giải tại UBND cấp xã.
Về hàng thừa kế:
Theo quy định của pháp luật về thừa kế thì: Pháp luật dân sự không phân biệt quyền thừa kế theo pháp luật của con trong giá thú hay ngoài giá thú đối với di sản của cha. Vì vậy, nếu chị có đầy đủ chứng cứ để chứng minh người con của chị là con của người chồng chị sinh sống không có hôn thú, thì cháu vẫn được pháp luật bảo vệ quyền được hưởng thừa kế. Khi đó, con của chị được coi là con đẻ của chồng chị theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2005. Về hàng thừa kế theo pháp luật thì con ngoài giá thú thuộc diện hàng thừa kế thứ nhất.
Theo quy định tại Điều 669 Bộ luật Dân sự thì con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng hoặc con đã thành niên mà không có khả năng lao động vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn 2/3 suất đó (trừ khi họ là những người từ chối hưởng di sản hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản). Như vậy, trường hợp này con của chị dưới 18 tuổi, chưa thành niên nên theo quy định thì cho dù chồng chị không chia tài sản cho người con ngoài giá thú này thì con của chị vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật.
Từ quy định nêu trên chị có thể khởi kiện tại tòa án nhân dân huyện nơi cư trú cuối cùng của chồng chị trước khi chết để đòi lại quyền lợi (thừa kế) cho con mình theo quy định của pháp luật.
