Thực hư chuyện độn cát vào mì để XK

Sau khi nhiều báo đài phản ánh tình trạng độn cát vào sắn lát xảy ra tại xã Tịnh Ấn Tây, huyện Sơn Tịnh (Quảng Ngãi) để đưa về Bình Định XK, PV NNVN đã có buổi làm việc với ông Nguyễn Văn Thịnh- Phó Cục trưởng Cục Hải quan Bình Định để tìm lời giải.

Ông nói gì sau những thông tin mà báo chí đã nêu về chuyện ở xã Tịnh Ấn Tây, huyện Sơn Tịnh có tình trạng trộn cát vào sắn lát đưa về Bình Định để XK nhằm trốn 17% thuế tài nguyên?

Mọi hoạt động XNK thông qua Hải quan Bình Định tất nhiên thuộc về trách nhiệm của chúng tôi. Bởi vậy, sau khi báo nêu, chúng tôi đã lập tức kiểm tra và đến giờ này chúng tôi có thể khẳng định là trong thời gian qua, Hải quan chưa hề tiếp nhận lô hàng sắn lát XK nào có tình trạng độn cát vào sắn lát như vậy.

Ông lấy gì làm chắc chắn về kết quả này? Nhỡ đâu có lọt lưới?

Trước khi làm thủ tục XK cho DN, trước tiên chúng tôi phải cập nhật mọi thông tin về DN ấy. Sau đó, tùy thông tin phản hồi DN này là thuộc về luồng xanh, luồng vàng hoặc luồng đỏ để chúng tôi xử lý.

Ông có thể giải thích rõ hơn?

DN luồng xanh sẽ được miễn kiểm tra vì đó là DN đã được kiểm chứng về tuân thủ luật thuế và Hải quan. DN luồng vàng sẽ được kiểm tra chi tiết hồ sơ còn DN luồng đỏ sẽ được kiểm tra thực tế hàng hóa. Trường hợp DN luồng xanh nhưng có thông tin đột xuất chúng tôi vẫn có quyền chuyển luồng để kiểm tra hàng hóa thực tế. Chặt chẽ là vậy nên chúng tôi mạnh dạn khẳng định chưa có trường hợp “lọt lưới” chuyện cát trộn sạn qua Hải quan Bình Định.

Thông qua cửa khẩu Quy Nhơn có nhiều DN xuất xứ từ Quảng Ngãi XK sắn lát không, thưa ông?

Ở Quảng Ngãi hiện chỉ có 1 DN là Cty CP Nông sản xuất khẩu Quảng Ngãi XK mặt hàng sắn thông qua cảng Quy Nhơn nhưng DN này chỉ XK hàng tinh bột sắn chứ không XK sắn lát.

Vậy tình hình XK cát xây dựng trên địa bàn Bình Định như thế nào khi Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định cấm XK hạn chót ngày 30/6?

Ở Bình Định chỉ có mỗi DN Nguyễn Hoàng (An Nhơn) là được cấp phép XK cát. Thế nhưng DN này đã ngưng hoạt động XK từ nhiều tháng nay bởi cát đã bị "ế”.

Vì sao?

Quốc gia duy nhất NK cát hiện nay là Singapore để họ lấp biển mở rộng diện tích đất. Thế nhưng trong nhiều năm qua có lẽ cầu đã đáp ứng đủ cung nên hiện họ đã dừng nhập mặt hàng này.

Vậy ông suy nghĩ như thế nào về thông tin độn cát vào sắn để XK?

Trước tiên, tôi xin tách bạch những quốc gia chuyên NK mặt những hàng nói trên. Sắn lát chủ yếu xuất sang Trung Quốc và Hàn Quốc, còn cát chỉ có Singapore NK. Tiền vận chuyển từ quốc gia này đến quốc gia khác để tiêu thụ 2 món hàng này ắt sẽ làm cho DN bị lỗ to dù mặt hàng cát có “trốn” được thuế tài nguyên. Bởi vậy chẳng DN nào tự rước họa vào thân.

Hơn nữa, khi mặt hàng sắn lát được đưa xuống tàu không được đựng trong bao mà được cho chạy qua máng nên nếu sắn có độn cát tỷ lệ nhiều thì chúng tôi phát hiện ra ngay. Thêm điều này nữa, giá cát XK hiện chỉ dao động từ 2- 2,1 USD/tấn, trong khi cát xây dựng ở Việt Nam có giá còn cao hơn thì chẳng DN nào làm chuyện “bỏ mồi bắt bóng”. Chuyện độn cát vào sắn có thể là tự phát của các đầu mối thu gom nhằm làm tăng cân nặng chứ không thể thành phong trào XK có tính toán như một chiến lược trốn thuế của DN.

Xin cám ơn ông!