Đeo hộ
Trong đó, kiên quyết không cho phép thịt heo không đeo vòng nhận diện và không có đầy đủ thông tin truy xuất nguồn gốc nhập chợ đầu mối nông sản thực phẩm Hóc Môn và Bình Điền.
 |
| Nhân viên kiểm tra lại mã vạch vòng đeo heo tại một lò mổ |
Đặc biệt, TP chấp thuận chủ trương tiếp tục hỗ trợ 50% chi phí mua vòng nhận diện cho các hộ nuôi heo nhỏ lẻ đã đăng ký tham gia đề án, có thực hiện đeo vòng nhận diện cho heo và kích hoạt đầy đủ thông tin truy xuất nguồn gốc, đồng thời hỗ trợ 100% chi phí cho các tổ hợp tác, hợp tác xã cho hết năm nay.
Theo quy trình, người chăn nuôi heo phải đeo vòng và kích hoạt (khai báo) thông tin về trang trại của mình. Tuy nhiên, do thời gian đầu việc thực hiện còn khó khăn nên Sở Công thương TP.HCM, đơn vị chủ trì đề án đã cho phép thương lái "đeo hộ" vòng truy xuất thay cho người chăn nuôi.
Chính vì vậy, "con sâu làm rầu nồi canh", sự việc đáng tiếc xảy ra khi có 13 thương lái đeo vòng truy xuất cho đàn heo 3.745 con nhưng lại tiêm thuốc an thần, sau đó bị UBND TP.HCM quyết định tiêu hủy mà phần lớn đàn heo đến từ tỉnh Đồng Nai, Long An.
Ông Tăng Thế Vinh ở xã Bắc Sơn, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai vừa xuất bán đàn heo 70 con cho biết, bà Thương, một thương lái địa phương làm dùm ông mang một bọc dây màu vàng có mã số trên đó để đeo cho heo. Mỗi con heo khi lên bàn cân được bà Thương đeo sợi dây màu vàng vào hai chân sau, sau đó đưa lên thùng xe tải chở lên TP. Giá tiền mỗi vòng là 3.000 đồng, mỗi con heo đeo 2 cái. Số tiền mua vòng sẽ được trừ vào tiền mua heo.
Tiềm ẩn rủi ro
Theo quy định, chủ trại nuôi đeo vòng cho heo, nhưng thực tế hầu hết đều của thương lái đeo giúp. Thương lái mua, lấy mã code vòng đeo cho từng hộ chăn nuôi được Sở Công thương TP.HCM cấp ra kích hoạt.
“Tuy nhiên, có trường hợp có hộ chăn nuôi chưa đăng ký với Sở Công thương, nếu mình không mua họ bán cho người khác là mình mất mối. Vì vậy khi mua, mình đeo vòng vào rồi kiếm một mã trại nào đó kích hoạt, nhằm đối phó để đưa được heo vào thị trường TP.HCM”, bà Thương tiết lộ
Theo quy trình, sau khi heo được kích hoạt thông tin bán cho thương lái thì phương tiện vận chuyển phải được ngành thú y niêm phong cùng lúc thương lái kích hoạt thông tin của mình. Khi vận chuyển heo đến lò mổ cũng được ngành thú y ở lò mổ giám sát, kiểm tra thông tin. Việc này nhằm đảm bảo "thông tin hai chiều" để không phát sinh tiêu cực. Quy trình tương tự cũng được áp dụng từ lò mổ đến chợ đầu mối.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Ngọc Hòa (PGĐ Sở Công thương TP.HCM), từ trang trại đến lò mổ tỷ lệ heo có thể truy xuất giảm từ 75% xuống 65% và từ lò mổ ra chợ đầu mối giảm đến 30% xuất phát là do những người tham gia chưa có thói quen khai báo thông tin ở từng khâu; hai là, đây chưa phải là quy trình bắt buộc nên ngành thú y các tỉnh lân cận chưa nhiệt tình tham gia, vẫn còn tâm lý chờ đợi; ba là, không loại trừ yếu tố tiêu cực nên họ không thực hiện.
“Chúng tôi không loại trừ khả năng người chăn nuôi đưa thông tin của mình cho thương lái kích hoạt. Thông tin của từng trang trại, hộ nuôi là thương hiệu riêng, người nuôi trang trại không thể giao việc này cho thương lái vì có thể tiềm ẩn rủi ro”, ông Hòa khuyến cáo.
Vẫn theo ông Hòa, việc truy xuất nguồn gốc này chỉ thực hiện tốt nếu TP.HCM có quy định bắt buộc với tư cách của người mua hàng, lúc đó các tỉnh phải nhiệt tình tham gia. Đồng thời các thành phần trong chuỗi cùng phải nâng cao ý thức tự giác thực hiện để xây dựng thương hiệu cho chính mình.
