Thủy thủ với nguy cơ phóng xạ

Cuộc sống trong tàu ngầm hạt nhân không hề dễ dàng và để trở thành một thủ thủy trên những con tàu này, các chàng trai phải vượt qua hàng loạt bài kiểm tra cả vể thể lực, tinh thần, tâm lý hay thậm chí là cảm xúc cá nhân.

>> Bí mật tàu ngầm hạt nhân

Cuộc sống

Sau khi vượt qua các bài kiểm tra ban đầu, những thủy thủ tương lai sẽ trải qua một khóa huấn luyện chính quy, kéo dài trong 2 tháng. Trong đó, họ sẽ được dạy về lịch sử phát triển của tàu ngầm, các loại, các lớp tàu ngầm đang được sử dụng, các thông số kỹ thuật và vũ khí của tàu. Ngoài ra các học viên sẽ được đào tạo để xử lý các tình huống khẩn cấp trong tàu ví dụ như cháy hay xử lý các hư hỏng đơn giản.

Mỗi chuyến đi biển của các thủy thủ tàu ngầm có thời gian dài ngắn khác nhau, tùy thuộc vào từng loại tàu nhưng hành trình của tàu ngầm hạt nhân là dài nhất hiện nay vì khả năng hoạt động bền bỉ của nó. Trên các tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo sẽ có 2 thủy thủ đoàn, luân phiên nhau phục vụ để tàu có thể thời gian đi biển càng nhiều càng tốt.

Một thủy thủ trên tàu ngầm hạt nhân HMS Triumph của Anh

Mỗi thủy thủ sẽ hoạt động trong khoảng 60 - 80 ngày trước khi tàu về cảng, nổi lên để nhập thực phẩm và trao đổi thành viên. Tuy nhiên, khoảng thời gian đi tàu ngầm của mỗi thủy thủ chỉ kéo dài trong 3 năm. Trong thời gian đó, kế hoạch của các chuyến đi sẽ được lên rất chi tiết, đảm bảo cho thủy thủ và gia đình có thể sắp xếp cuộc sống của họ xen kẽ những chuyến lặn dài ngày.

Khác với tàu ngầm tên lửa, thủy thủ của các tàu ngầm tấn công có cuộc sống thất thường hơn, sẵn sàng di chuyển khi được điều động. Một nhiệm vụ tuần tra, giám sát có thể kéo dài vài tuần nhưng cũng có khi lên đến 5, 6 tháng.

Hiện nay, các thủy thủ tàu ngầm đã có thể sử dụng email để liên lạc với những người thân, tuy nhiên vẫn rất hạn chế. Mặc dù vậy, điều này được xem là tiến bộ vượt bậc khi mà thời gian trước một khi đã xuống tàu thì các thủy thủ sẽ tuyệt giao với thế giới bên ngoài, có chăng chỉ là liên lạc với bộ phận chỉ huy.

Ma cũ, ma mới

Những thủy thủ tàu ngầm mới thường được các đàn anh đặt cho cái tên không đẹp đẽ lắm là "nôn". Để trở thành một thủy thủ dày dạn kinh nghiệm, các chàng "nôn" phải trải qua quá trình học hỏi nghiêm túc từ đàn anh, dù cho đã vượt qua khóa huấn luyện cơ bản.

Không chỉ khác nhau về cái tên, những thủy thủ nhiều kinh nghiệm có thể thoải mái thư giãn, đọc sách, truyện trong giờ nghỉ nhưng những chàng vẫn còn "nôn" sẽ phải nghiên cứu sâu hơn về các bộ phận của tàu và mỗi bộ phận lại có 1 bài kiểm tra riêng.

Đến thời điểm phù hợp, khi đã vượt qua được những bài kiểm tra về hệ thống của tàu, những tay lính mới sẽ được nhận một huy hiệu hình chú cá heo, như một chứng chỉ về trách nhiệm, tình anh em và danh dự. Khi đó những thủy thủ mới sẽ được bỏ đi cái biệt danh xấu xí kia.

Dù rõ ràng pháo thủ hoặc nhân viên quản trị không cần phải biết cách vận hành lò phản ứng hoặc các hệ thống định vị nhưng họ vẫn được đào tạo để hiểu về những hệ thống ngay, các biện pháp bảo vệ hoặc xử lý trong tình huống khẩn cấp.

Nhưng dù có nhận được huy hiệu cá heo thì quá trình trau dồi kiến thức vẫn được tiếp tục, đây được xem như một cách để nâng cao tính sẵn sàng của thủy thủ đoàn với các sự cố và một kiểu "giết thời gian" hiệu quả.

Do đặc điểm di chuyển liên tục trên biển, qua nhiều múi giờ khác nhau nên mỗi ngày của các thủy thủ tàu ngầm hạt nhân chỉ kéo dài trong 18 tiếng. Họ có 6 tiếng để làm việc, 12 tiếng còn lại dành cho luyện tập, bảo trì thiết bị hoặc ngủ.

Nguy hiểm

Trong hải quân, các thủy thủ tàu ngầm phải đối diện với nhiều nguy hiểm nhất so với các lực lượng khác. Trong đó, những người làm việc trong tàu ngầm hạt nhân còn phải chịu sự đe dọa cao hơn hẳn. Hiện nay, Anh là một trong những nước có số lượng tàu ngầm hạt nhân lớn, nhưng một số trong đó đã cũ và đang là mối đe dọa thường trực với thủy thủ đoàn.

Trong một bài viết, tờ The Guardian của Anh dẫn nguồn tin Bộ Quốc phòng nước này nói 5 tàu ngầm hạt nhân lớp Trafalgar của Hải quân Hoàng gia đang gặp vấn đề về kỹ thuật. Thậm chí, báo cáo của Bộ Quốc phòng Anh còn chỉ ra, những tàu ngầm "già cỗi" này không chỉ đang de dọa thủy thủ đoàn mà có thể gây nguy hiểm cho dân thường.

Hiện nay, 5 tàu ngầm hạt nhân lớp Trafalgar của Hải quân Hoàng gia đều đã "cao tuổi", từ 23 - 30 năm. Chúng vẫn đang được sử dụng với những nguy cơ về độ tin cậy của lò phản ứng bên trong, ngoài ra là những vết rạn mới gây ra nguy cơ vỡ ống, rò rỉ chất phóng xạ.

HMS Tireless, tàu ngầm hạt nhân của Anh gặp sự cố rò rỉ phóng xạ hồi đầu năm

Thậm chí không chỉ là nguy cơ khi mà con tàu ngầm hạt nhân cổ nhất của Hải quân Hoàng gia Anh còn hoạt động là HMS Tireless đã bị rò rỉ chất phóng xạ làm mát từ lò phản ứng trong 8 ngày của tháng 2/2013.

Mặc dù hiện nay cơ quan giám sát an ninh nội bộ của Bộ Quốc phòng Anh đã đồng ý mọi vấn đề đã được xử lý và các con tàu vẫn có thể hoạt động an toàn. Tuy nhiên, sự cố của HMS Tireless đã tạo nên một vết đen trong quá trình vận hành của các tàu ngầm hạt nhân. (còn nữa)