Sau vài ngày đầu triển khai kế hoạch mua tạm trữ lúa, gạo vụ HT 2013 ở ĐBSCL, tại TP Cần Thơ, 14/19 DN thu mua được trên 20.200 tấn lúa quy gạo, chiếm 18% trong tổng số 131.000 tấn trong kế hoạch 1 triệu tấn gạo được VFA phân bổ. Theo đánh giá ban đầu, tiến độ thu mua chậm chạp, giá lúa thấp.
Trong 2 ngày cuối tuần vừa qua, từ 22/6, các DN đẩy mạnh thu mua, ghe thương lái đã chạy mua lúa khắp vùng đồng xa, giá lúa bắt đầu tăng nhẹ. Ở các huyện Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh (Cần Thơ) lúa tươi IR50404 thương lái thu mua 4.100 đ/kg, tăng 400-500 đ/kg so với trước thời hạn tạm trữ. Lúa khô hạt dài OM2018 giá 5.100-5.150 đ/kg, tăng 200-250 đ/kg.
Ngày 18/6, lãnh đạo Thường vụ Thành ủy, UBND TP Cần Thơ họp khẩn cấp với đại diện lãnh đạo các Sở NN-PTNT, Sở Công Thương, chi nhánh Ngân hàng Nhà nước TP (NHNN) và các NH thương mại trên địa bàn cùng 19 DN kiểm tra tình hình mua tạm trữ lúa, gạo vụ HT 2013 nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn, tìm cách tiêu thụ lúa cho nông dân với giá tốt hơn.
Thu hoạch lúa HT sớm ở Cần T
Ông Dương Nghĩa Hiệp, Phó Giám đốc Sở Công Thương Cần Thơ cho rằng: Do tiến độ XK gạo tháng 5, tháng 6 chậm, hàng còn tồn kho nên dẫn tới một số DN triển khai tạm trữ chậm. Giá lúa còn thấp do chất lượng lúa HT, nhất là màu lúa IR50404 chưa được đẹp, chỉ có thể chế biến gạo 25%. Lúa HT gặt xong phải phơi sấy. Lúa hạt dài dù chất lượng khá hơn vẫn không thể sánh bằng lúa vụ ĐX. Hơn nữa, nhiều ngày qua mưa, thương lái ngại về đồng mua lúa.
Ông Trần Thanh Vân, Phó Giám đốc Cty CP Gentraco cho biết: Gentraco đang thu mua 500- 1.000 tấn gạo/ngày, đồng thời thực hiện bao tiêu trên CĐML 1.500 ha, với giá lúa mua cho nông dân cao hơn 150-200 đ/kg so với giá thị trường. Hệ thống kho Gentraco có sức chứa 80.000 tấn. Theo kế hoạch SXKD của Gentraco năm 2013 là 300.000 tấn, đến nay đã mua 160.000 tấn, xuất được bán 120.000 tấn.
Gía gạo XK đang ở mức thấp hơn so cùng kỳ năm 2012. Do đó nếu thu mua lúa HT đảm bảo trên 5.000 đ/kg để nông dân có lãi thì liệu DN có lãi không? Ông Đào Anh Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ nói: “Theo tính toán, giá thành lúa vụ HT của Bộ Tài chính là 4.142 đ, mua 5.838 đ nông dân mới có lãi 30%.
Như vậy trong việc tổ chức thu mua, bên cạnh thu mua gạo, nếu DN mở thêm địa điểm thu mua lúa cần thông báo cho nông dân để có điều kiện bán lúa trực tiếp. Làm thế nào các DN tạo chuyển biến giá tốt như vụ lúa ĐX vừa qua để nông dân có lợi thì hoạt động tạm trữ mới có ý nghĩa”.
Ông Lê Minh Trượng, Giám đốc Cty Lương thực Sông Hậu cho rằng: Ở các huyện Cờ Đỏ, Thới Lai, Thốt Nốt (Cần Thơ) có vùng sản xuất lúa hàng hóa đạt chất lượng cao hơn những nơi khác là nhờ có giống lúa tốt và đê bao bảo vệ. Hiện nay lúa hạt dài, trong, ít bạc bụng như OM6976, OM2517, OM4900…vẫn được tiêu thụ tốt.
Riêng giống lúa Jasmine85 chất lượng đạt tiêu chuẩn XK được khách hàng ưa chuộng và đang hướng đến xây dựng thương hiệu gạo Quốc gia. Trong 2 tuần qua, gạo Jasmine85 có dấu hiệu tăng đột biến. Nông dân cần phát huy thế mạnh sản xuất những giống lúa tốt chất lượng.
