Tìm hiểu về Sao Kim

* Có phải sao Hôm và sao Mai chỉ là một ngôi sao?

Võ Hồng Mai, Đức Thọ, Hà Tĩnh

Sao Hôm hay sao Mai chính là sao Kim (Kim Tinh). Đó là hành tinh gần Mặt Trời thứ nhì của Thái Dương Hệ và là loại hành tinh có đất và đá giống như Trái Đất. Kích thước, khối lượng và trọng lực của sao Kim suýt soát với Trái Đất nên hai hành tinh này vẫn thường được coi như hai hành tinh sinh đôi. Ngoại trừ các điểm đó, Trái Đất và sao Kim, trên thực tế, khác hẳn nhau: một nơi có khí hậu ôn hoà, nơi kia cực kỳ nóng; áp suất khí quyển ở một nơi thì vừa phải, áp suất nơi kia cực cao đủ để bóp bẹp một chiếc xe bọc sắt; không khí một nơi có nhiều hơi nước, ôxy và thuận lợi cho sự sống, không khí nơi kia dầy đặc với chất độc, thán khí và các axít ăn thủng được kim loại. Với mắt trần sao Kim là thiên thể sáng thứ ba trên bầu trời, sau Mặt Trời và Mặt Trăng. Các văn hóa Tây phương dùng tên thần Venus (tiếng Việt là Vệ nữ), vị nữ thần của sắc đẹp và của tình yêu trong thần thoại La Mã, cho hành tinh này.

* Tại sao muỗi đốt lại gây ngứa?

Nguyễn Thị Minh Hương, Bố Trạch, Quảng Bình

Theo sách Tell Me About và Bách khoa toàn thư mở Wikipedia thì chỉ có muỗi cái mới có khả năng đốt người và động vật để hút máu giúp duy trì khả năng sinh sôi nẩy nở. Muỗi có một đôi cánh vảy, một đôi cánh cứng, thân mỏng, các chân dài. Kích thước thay đổi theo loài và đa số có trọng lượng khoảng 2 đến 2,5 mg. Chúng có thể bay với tốc độ 1,5 đến 2,5 km/h. Muỗi đã tồn tại trên hành tinh của chúng ta khoảng 170 triệu năm. Muỗi sinh trưởng chủ yếu trong các đầm lầy, ao hồ hoặc các vũng nước đọng. Chúng đẻ trứng xuống nước, trứng nở thành ấu trùng gọi là bọ gậy hay lăng quăng.

Bọ gậy sống trong nước một thời gian, sau phát triển thành nhộng, rồi biến thái thành muỗi trưởng thành, bay lên khỏi mặt nước. Nhiệt độ thích hợp cho muỗi sinh trưởng và phát triển là khoảng 20 đến 25 độ C. Vì vậy chúng xuất hiện ở các nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Vòng đời của muỗi phụ thuộc loài và nhiệt độ, thay đổi từ vài ngày đến khoảng một tháng. Muỗi cái có vòi dạng đặc biệt có thể xuyên thủng da người và động vật để hút máu. Muỗi cái cần hút thêm máu để có nguồn protein để sản sinh ra trứng vì thức ăn bình thường của muỗi là nhựa cây và hoa quả, không chứa đủ protein cho muỗi cái.

Muỗi đực không có vòi thích hợp để hút máu, và chỉ ăn nhựa cây và hoa quả. Muỗi cái xác định mục tiêu hút máu qua mùi vị và cảm nhân nhiệt. Chúng đặc biệt nhạy cảm với CO₂ trong hơi thở động vật và một số mùi trong mồ hôi. Một số người, ví dụ nam giới, béo và thuộc nhóm máu O, hấp dẫn muỗi nhiều hơn. Muỗi cảm nhận được tia hồng ngoại phát ra từ vật có thân nhiệt cao, nên dễ tìm được đến động vật và chim máu nóng. Khi đốt muỗi cái dùng một cái vòi gồm 6 ống chích đâm xuyên qua da người và động vật. Khi những ống chích cắm vào da, môi dưới cong lại và trượt về phía trước.

Sau đó nước bọt muỗi theo các ống chích chảy xuống vết thương. Nước bọt muỗi giúp cho máu không bị đông lại để muỗi dễ dàng hút máu. Hầu hết mọi người đều bị dị ứng với nước bọt của muỗi, vì vậy vết muỗi đốt mới sưng lên và gây ngứa. Muỗi là côn trùng trung gian truyền nhiều mầm bệnh nguy hiểm như sốt rét, sốt xuất huyết, sốt vàng da...