NNVN xin giới thiệu những kiến thức được chắt lọc qua các nhịp cầu ấy…
Họ cây có múi đang cho thu nhập vào loại cao nhất nhì trong các đối tượng trồng trọt hiện nay.
Nhân giống
Cây cam, quýt được nhân giống phổ biến bằng phương pháp chiết cành và ghép. Đối với các vùng đất có mực nước ngầm cao trong mùa mưa nên trồng bằng cây chiết cành.
Gốc ghép cho cam, quýt hiện vẫn sử dụng các gốc ghép bưởi chua hoặc bưởi địa phương và nhìn chung các gốc ghép là các giống bưởi này đều mẫn cảm với bệnh chảy gôm.
Cũng như cây có múi khác khi nhân giống cần chú ý không chỉ đến đúng giống, gốc ghép mà còn cây mẹ phải sạch bệnh.
Trồng mới
Cây cam, quýt được trồng với khoảng cách hàng cách hàng 5 - 6 m và cây cách cây 4 - 5 m, như vậy mật độ khoảng 330 - 500 cây/ha.
Hố trồng đào sâu 60 cm, rộng 60 cm và bón lót cho 1 hố với lượng phân 30 -50 kg phân chuồng hoai, 0,5 kg vôi bột, 500 - 750 gr lân super, 100 - 150 gr kaliclorua, nếu đất xấu có thể bón thêm 100 gr phân đạm urê.
Chuẩn bị hố trồng và bón lót phải làm trước vụ trồng ít nhất 1 tháng. Trồng vụ xuân (tháng 2 - 3) hoặc vụ thu (tháng 8 - 9).
Chăm sóc, bón phân
Thường tạo hình theo dạng tán hình dù với 4 cành chính ở 4 phía, mỗi cành chính để 2 - 3 cành cấp 1.
Sử dụng các cây họ đậu (lạc, đậu, đỗ) trồng xen là thích hợp nhất chỉ trồng ở 2 mép luống của hàng cây với khoảng cách cách gốc bưởi 0,6 - 1 m. Không nên trồng xen bằng các cây họ bầu bí hoặc họ gừng.
Bón phân cho cây nên chia ra các đợt. Đợt bón mùa xuân: Tháng 2 - 3 bón thúc cành xuân và thúc ra hoa, sử dụng các loại phân vô cơ dễ tiêu với lượng 30% phân đạm và kali cả năm.
Đợt bón nuôi quả đối với các cây đã cho quả nhằm thúc cho quả phát triển, bón vào tháng 5 - 6 với lượng 30% phân đạm và kali cả năm.
Đợt bón thúc cành thu, bón tháng 7 - 8 với lượng 30% phân đạm và kali cả năm, sử dụng phân vô cơ dễ tiêu. Đợt bón cơ bản, bón vào cuối năm hoặc sau thu hoạch quả, sử dụng toàn bộ phân hữu cơ và phân lân, 10% phân đạm và kali còn lại.
Vệ sinh cho cây
Bao gồm các kỹ thuật cắt tỉa các cành sâu, bệnh, cành la, cành vượt, cành tăm, quét vôi cho gốc cây vào thời kỳ bón cơ bản cho cây; tỉa hoa và tỉa quả chỉ để lại các hoa hoặc quả tốt vừa đủ theo sức của cây trong thời kỳ cây ra hoa và kết quả, khơi thoát nước trong vườn tránh ứ ngập nước đọng.
Thu hái và bảo quản
Theo yêu cầu thị trường hoặc dựa vào màu sắc vỏ quả tuỳ theo từng giống ở thời kỳ thu hoạch để thu hoạch quả cho phù hợp.
Dùng kéo cắt cành để cắt cuống quả giữ cho cuống quả không rụng, nếu để bảo quản lâu cần cắt chỉ để lại cuống có độ dài bằng vai của quả.
Quả thu hoạch xong cần phân loại, lau rửa cho sạch bụi bẩn bám trên vỏ bằng các loại giẻ mềm, sau đó có thể nhúng quả trong dung dịch Benlat 0,1% để trừ nấm, để hong cho ráo nước và bao quả bằng giấy mềm xếp trong thùng carton để vào nhà nơi thoáng mát để bảo quản.
Có thể bảo quản trong cát ẩm, song cần xử lý nấm bệnh cho cát để tránh lây sang quả khác.
