Dư luận vẫn còn nhớ nhiều vụ trộm chó, trộm gà, bị người dân phát hiện đánh chết, thậm chí xảy ra nhiều vụ đốt xe kẻ trộm ầm ĩ ở Thanh Hoá, Nghệ An... Ăn trộm vặt trị giá vài triệu đồng trở lên thì bị bắt và khởi tố hình sự rồi vào tù. Thế nhưng, cũng có một loại ăn trộm tới hàng chục, hàng trăm tỷ đồng, gây hệ luỵ cho “muôn đời sau” nhưng họ vẫn phởn phơ, không bị khởi tố - đó là “trộm môi trường”.
Sonadezi Long Thành (Đồng Nai) vừa bị phát hiện xả thải bẩn ra môi trường là điển hình thứ 2 sau “anh cả” Vedan đầy đình đám trước đó. Ai cũng biết, trộm chó, trộm gà là loại trộm vặt, hậu quả không nghiêm trọng lắm, ngoài tổn thất vài trăm ngàn đồng cho khổ chủ, mức độ nguy hiểm cho xã hội dường như chẳng thấm gì nếu so với Vedan, Sonadezi Long Thành xả thải nước bẩn ra môi trường khiến tôm cá chết sạch, nông dân trong vùng điêu đứng, bệnh tật phát sinh, chưa kể gây hậu hoạ cho mai sau.
Việc Sonadezi Long Thành bị Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (C49) “vạch mặt” hành vi xả nước bẩn ra môi trường đã minh chứng cho loại “siêu trộm”. Khu công nghiệp Long Thành có 42 nhà máy đăng ký với Sonadezi nộp phí môi trường để đơn vị này “xử lý” nước thải cho họ với số tiền mỗi ngày lên đến 60 triệu đồng, vị chi là 1,8 tỷ đồng/tháng và 21,6 tỷ đồng/năm.
5 năm qua họ đã thu được từ cái gọi là “phí xử lý” nước thải đã lên tới hàng trăm tỷ đồng. Trong trăm tỷ đồng đó, Sonadezi “ngắt” ra được bao nhiêu phần trăm cho việc xử lý đúng theo quy chuẩn, chuyện này chỉ có người trong cuộc mới biết! Thế nên, phải chăng họ thấy được “anh cả Vedan” gây ra tai hoạ như thế mà chẳng bị khởi tố trong khi số tiền kiếm được quá “khủng” thì dại gì không làm? Điều đáng nói hơn, người quản lý cao nhất của Sonadezi lại là “Bông hồng vàng”, Đại biểu Quốc hội khoá XIII, Chủ tịch Hội đồng thành viên, TGĐ Sonadezi Đỗ Thị Thu Hằng - đơn vị được nhận danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới…
Qua hai vụ vi phạm đình đám về môi trường ở Đồng Nai nói trên cho thấy, đang có một lỗ hổng lớn trong quy phạm pháp luật Việt Nam về loại tội phạm này. Điều đó cũng lý giải tại sao ở cuộc họp liên quan đến tội phạm về môi trường được tổ chức ngày 1/8 tại TP.HCM, Thiếu tướng Nguyễn Xuân Lý, Cục trưởng C49 ( Bộ Công an) thốt lên: Tình trạng tội phạm về môi trường ngày càng phổ biến, phức tạp. Trong khi đó, tác hại của nó ảnh hưởng đến môi trường và đời sống của con người là không thể cân đo, đong đếm được.
Tội phạm trong lĩnh vực môi trường đang “giết cả thế hệ” mà chỉ phạt tối đa có 500 triệu đồng, so với những nguồn thu bất chính từ việc xả trộm thì chẳng thấm vào đâu. Vậy nên, "trộm môi trường" có phát triển cũng là điều dễ hiểu.
