Tư duy khoa học cần gắn với tư duy kinh tế

Làm việc với Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch (VIAEP) chiều 3/3, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh: “VIAEP cần sáng tạo, tập trung hơn vào công nghệ sau thu hoạch chứ không chỉ là cơ điện nông nghiệp. Đặc biệt, tư duy khoa học cần gắn liền với tư duy kinh tế”.

Từ câu chuyện kinh tế nông nghiệp của những người nông dân Nhật Bản, Hàn Quốc, Thứ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, nông nghiệp Việt Nam cần hướng đến tư duy đó để kiểm soát được quy luật hàng hóa, cung cầu, chuyển đổi từ một ngành kỹ thuật sang một ngành kinh tế.

Trong đó, VIAEP phải đóng một vai trò nhất định trong quá trình chuyển đổi này, đặc biệt là tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm nông nghiệp từ các khâu chế biến, bảo quản.

Theo Thứ trưởng, thực trạng hiện nay là nông dân Việt Nam đang có tư tưởng bán một lần cho xong, không muốn phân loại để tận dụng lợi thế phân loại nông sản. Do đó, việc nghiên cứu, sản xuất ra được một loại máy có thể phân loại được nông sản sẽ có rất nhiều tiềm năng. Nếu thành công, các HTX có thể tổ chức mua và phân công cho một nhóm vận hành riêng, phục vụ cho toàn bộ hội viên hợp tác xã.

Kể chuyện khi đi thăm một nhà vườn trồng quýt ở Lai Vung, Đồng Tháp, người nông dân chủ vườn tìm cách ép nước quýt rất ngon nhưng không thể vận chuyển đi xa được vì không biết cách bảo quản. Ngoài ra, Trung Quốc cũng có cách chế biến quýt không đạt tiêu chuẩn rất đa dạng, đem lại giá trị cao ngang ngửa quýt thành phẩm. Thứ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, VIAEP có thể nghiên cứu, đưa ra những dây chuyền, máy móc để chế biến, tận dụng được tất cả các loại nông sản như trên.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng NN-PTNT cũng nhấn mạnh: “Chúng ta tạo ra được sản phẩm nhưng phải thương mại hóa được các sản phẩm đó, đấy mới là điều quan trọng, trong khi thị trường đã đầy rẫy những sản phẩm tương tự”.

Về nhu cầu mua công nghệ của các doanh nghiệp chế biến hiện nay, Thứ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, cần chia ra các khách hàng thành 2 nhóm, đối với các doanh nghiệp lớn cần tăng cường hợp tác để cùng đưa ra sản phẩm. Còn với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là các HTX, VIAEP cần có chính sách riêng, tận dụng sự hỗ trợ của nhà nước đối với nhóm đối tượng này để phát triển sản phẩm.

Báo cáo Thứ trưởng Lê Minh Hoan, Viện trưởng VIAEP, PGS.TS. Phạm Anh Tuấn cho biết, trong giai đoạn 2021-2030, VIAEP xác định sẽ nghiên cứu, ứng dụng công nghệ và thiết bị tiên tiến nâng cao giá trị một số sản phẩm nông, lâm, thủy sản và dược liệu chủ lực hiện đang có tỷ lệ chế biến thấp và tỷ lệ hao hụt cao.

Bên cạnh đó, Viện sẽ giải mã và phát triển một số công nghệ tiên tiến, hiện đại. Ưu tiên nghiên cứu tạo sản phẩm công nghệ cao, chế biến tinh, sâu quy mô công nghiệp. Thiết kế, chế tạo các máy, thiết bị tiên tiến, hiện đại. Ưu tiên các máy, thiết bị có kỹ thuật cao, thông minh, có thể được điều khiển, giám sát từ xa và các dây chuyền đồng bộ làm việc tự động.