Như báo NNVN thông tin, 12 ha đất rừng bà Huỳnh Thị Mai đang quản lý ở xã Sông Trầu (Trảng Bom, Đồng Nai) nhưng được cấp số đỏ hơn 10ha cho vợ và con ông Nguyễn Văn Phúc và mới đây, UBND huyện Trảng Bom trả lời là cấp theo một bản án phân chia thừa kế. Tuy nhiên, trả lời đó chưa đầy đủ nên chưa cho thấy được bản chất sự việc.
Sổ đỏ đã thu hồi
Bản án số 47/DSST ngày 12/11/2002 của TAND tỉnh Đồng Nai về chia thừa kế sau khi ông Phúc qua đời, theo yêu cầu của bà Trần Thị Lành là con của ông Phúc.
Bà Lành sống ở tỉnh Bình Dương, yêu cầu chia di sản thừa kế còn có ủy quyền của mẹ và 3 người anh em đang sống tại Mỹ.
Theo bản án, trong khối di sản ông Phúc để lại có hơn 114 ha đất rừng trang trại (ở xã Sông Trầu 108,4347 ha, còn lại ở xã khác) và bà Lành được chia hơn 56 ha. Sau khi bản án có hiệu lực, bà Lành được cấp sổ đỏ đất vừa chia.
Tuy nhiên, việc cấp sổ đỏ cho bà Lành từ đầu đã bị ngăn chặn. Cụ thể, ngày 28/10/2003, Phòng Địa chính - Nhà đất huyện có báo cáo số 65/BC-ĐC với UBND huyện “về việc không cấp sổ đỏ đất cho bà Lành do vượt hạn mức giao đất rừng và chia thừa kế đất màu, đất hoang hóa là chưa phù hợp Luật Đất đai”.
Báo cáo này, Chủ tịch UBND huyện phê “chỉ đạo thành lập tổ kiểm tra, đề xuất giải quyết theo đúng pháp luật”. Thế nhưng, việc cấp sổ đỏ cho bà Lành vẫn được tiến hành.
Sau đó, Thanh tra huyện tổ chức thanh tra việc cấp sổ đỏ cho gia đình ông Phúc và có Báo cáo số 61/BC-ĐTT ngày 25/9/2006 chỉ ra nhiều vi phạm.
Theo đó, thực tế hộ ông Phúc được giao chỉ có 64,5 ha đất để trồng rừng, còn lại giao cho 12 hộ khác nhưng ông tự khai quản lý, sử dụng hơn 114 ha và sau khi ông qua đời, vợ con ông đưa ra tòa chia thừa kế hơn 114 ha.
Việc cấp sổ đỏ cho bà Lành, theo Thanh tra huyện, hoàn toàn sai. Được bản án chia thừa kế hơn 56 ha, bà Lành đem hơn 5 ha “tự ý cho (tặng) 5 cán bộ Hạt Kiểm lâm huyện”.
Còn lại hơn 50 ha cấp sổ đỏ cho bà Lành, báo cáo Thanh tra viết: “Không đúng quy trình, thủ tục, không chấp hành ý kiến của Chủ tịch UBND huyện, đất cấp sổ đỏ vượt hạn mức đất lâm nghiệp trên 20 ha và giao đất trồng rừng không đúng đối tượng (bà Lành không có hộ khẩu tại địa phương) và giao sai mục đích sử dụng đất (20,4455 ha đất nông nghiệp)”.
Việc cấp sổ đỏ cho những người được chia thừa kế khác cũng có nhiều vi phạm tương tự. Từ đó, Chủ tịch UBND huyện chỉ đạo, thu hồi các sổ đỏ cấp sai và kiểm điểm, kỷ luật những cá nhân liên quan.
Kết quả thực hiện kết luận thanh tra, được Thanh tra huyện báo cáo ngày 15/9/2015 cho biết, đã tổ chức thu hồi sổ đỏ cấp cho bà Lành và hai người khác.
Các quyết định thu hồi sổ đỏ của UBND huyện được tổ chức giao cho bà Lành và hai người vào ngày 20/9/2014 tại UBND xã Sông Trầu.
Đất rừng tại đây theo báo cáo của Thanh tra huyện là “giao Chủ tịch UBND xã Sông Trầu chịu trách nhiệm quản lý chặt chẽ diện tích đất 108,4347 ha đất Nhà nước giao trồng rừng tại bộ địa chính xã theo đúng quy định tại Luật Đất đai”.
Bồi thường đất cho ai?
Báo cáo số 607/STNMT-TT ngày 10/2/2020 của Sở TN&MT tỉnh Đồng Nai gửi UBND tỉnh cho biết, trong số đất cấp sổ đỏ sau chia thừa kế cho vợ và con ông Phúc, có hơn 10 ha đất rừng bà Huỳnh Thị Mai đã trồng, đang quản lý.
Theo Sở TN&MT, bà Mai nhận 12 ha đất hoang ven suối để trồng rừng từ năm 1995, khi giao đất có cán bộ liên ngành xác định ranh giới, cắm mốc cụ thể.
Chủ tịch UBND huyện Trảng Bom giai đoạn 1994-1999 là ông Đoàn Ngọc Hải kể lại: “Thời điểm đó, đối với rừng nghèo, huyện giao các xã cấp cho hộ dân trồng rừng theo Chương trình 327 và xã Sông Trầu đã thực hiện.
Với hộ bà Huỳnh Thị Mai, chính tôi động viên bà nhận 12 ha ở bờ suối, đất dốc có nhiều khó khăn trong việc trồng rừng và bà đã đồng ý.
Sau đó, tôi còn tham gia giao cây giống cho hộ bà Mai trồng theo kế hoạch. Suốt mấy chục năm, gia đình bà Mai đã trồng và trực tiếp quản lý rừng xanh tốt cho đến năm 2018-2019 mới thu hoạch”.
Cuối năm 2019 đầu năm 2020, khu vực này triển khai dự án khu dân cư Phú An Lành rộng 95 ha trùm lên 12 ha đất của bà Mai và đất trong sổ đỏ từng cấp cho vợ và con ông Phúc nhưng đã thu hồi.
Dự án được UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 vào ngày 3/4/2020. Việc chi trả tiền bồi thường đã đưa cho vợ và con ông Phúc.
Ngày 19/5/2020, UBND huyện Trảng Bom có công văn trả lời bà Mai, giải thích việc cấp sổ đỏ cho vợ và con bà Mai theo bản án của TAND tỉnh Đồng Nai về chia thừa kế, mà không đề cập đến quá trình thu hồi sổ đỏ.
Công văn có cho biết “đã giao Hội đồng bồi thường, hỗ trợ dự án khu dân cư Phú An Lành kiểm tra, rà soát lại hồ sơ bồi thường”.
Hiện nay, các cấp ở tỉnh Đồng Nai đang yêu cầu rà soát, thẩm tra lại việc cấp sổ cho vợ và con ông Phúc để giải quyết dứt điểm, nhất là liên quan đến việc triển khai dự án khu dân cư có số tiền bồi thường lớn. Khi sổ đỏ đã thu hồi thì đó đã là đất công, tiền bồi thường phải thu hồi vào ngân sách nhà nước.
Ngày 30/3/2020, Chủ tịch UBND tỉnh có công văn chỉ đạo UBND huyện Trảng Bom rà soát, thẩm tra việc cấp sổ đỏ cho vợ và con ông Phúc, báo cáo về UBND tỉnh.
Ngày 26/5/2020, Bí thư Huyện ủy Trảng Bom cũng có ý kiến đề nghị lãnh đạo UBND huyện tổ chức đối thoại trực tiếp với bà Mai để rà soát, thẩm tra việc cấp sổ đỏ cho vợ và con ông Phúc.