Ứng xử ra sao với sự cố y khoa?

Buổi hội thảo có sự tham dự của các diễn giả là các chuyên gia đầu ngành thuộc lĩnh vực y tế, và hơn 500 sinh viên ngành y khoa thuộc các trường đại học trên địa bàn TP.HCM.

Chia sẻ tại buổi hội thảo, BS.CK2 Bùi Nguyễn Thành Long, Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ Y, Sở Y tế TP.HCM cho biết, theo khảo sát của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sự cố y khoa là một trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thế giới. Tại Việt Nam, sự cố y khoa gây ra nỗi đau cho nhiều gia đình, cơ sở y tế. Sự cố y khoa được phân thành 3 nhóm: theo mức độ tổn thương, theo nhóm nguyên nhân và theo nhóm sự cố.

Theo BS Long, sai sót trong sự cố y khoa có 30% lỗi là do cá nhân, 70% lỗi là do hệ thống (quản trị, giám sát). Vì vậy, cần có quy trình giám sát, kiểm tra, nhắc nhở tối ưu. “Càng có nhiều hàng rào giám sát thì càng ít sự cố y khoa xảy ra”, bác sĩ Long nhận định.

BS Long cũng cho rằng, không nên định kiến và cần cởi mở với những sai sót, sự cố y khoa là điều không mong muốn. Vì vậy, cần sự giúp đỡ của các đồng nghiệp ngành y để sai sót đó không lặp lại.

Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ Y, Sở Y tế TP.HCM cho rằng, để giảm thiểu sự cố y khoa cần đơn giản hóa và chuẩn hóa các quy trình kỹ thuật chuyên môn; tập huấn, đào tạo cho đội ngũ nhân viên y tế. Bên cạnh đó, lãnh đạo đơn vị cần kiểm soát thường xuyên, kịp thời, đột xuất, đồng thời trang bị, cải tạo cơ sở vật chất đáp ứng tốt nhu cầu điều trị, chăm sóc người bệnh.

Ngoài ra, cần lưu ý phát huy tinh thần tự nguyện với văn hóa báo cáo sự cố y khoa nhằm đảm bảo an toàn người bệnh, phòng tránh các lỗi sai, giúp cải tiến quy trình, nâng cao khả năng chăm sóc người bệnh.

Theo BS.CKII Nguyễn Thanh Việt, Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp Bệnh viện Chợ Rẫy, sự cố y khoa là vấn đề không thể tránh khỏi trong các bệnh viện. Vấn đề là xử lý làm sao để nó không xảy ra nữa, ứng xử hậu sự cố y khoa ra sao?

BS Việt cho rằng, hiện nay khi xảy ra sự cố y khoa, y bác sĩ không dám báo cáo vì sợ bị kỷ luật. Chia sẻ về ứng xử về sự cố y khoa tại Bệnh viện Chợ Rẫy, BS Việt cho biết, Chợ Rẫy quy định khi có sự cố y khoa thì bác sĩ đứng mổ phải báo cáo sự cố. Còn người quản lý chất lượng của bệnh viện báo cáo chi tiết, để thời gian cho bác sĩ làm việc. Khi có sự cố y khoa thì y bác sĩ phải đối mặt với người nhà bệnh nhân, thanh tra, đồng nghiệp, báo chí… “Chúng ta chưa lập hội đồng đánh giá, chưa kết luận gì thì sự cố y khoa đã lên báo, “tiếng lành đồn gần tiếng dữ đồn xa” khiến y bác sĩ chịu nhiều áp lực”, BS Việt nói.

TS Nguyễn Thành Đức, Trưởng khoa Y Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng cho rằng, sinh viên ngành Y cần phải đối diện, làm quen và làm chủ với sự cố y khoa ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. “Bộ Y tế cần đưa nội dung an toàn người bệnh trở thành một môn học chính thức trong chương trình đào tạo của các trường đại học khối ngành sức khỏe. Bởi đây là vấn đề giúp đảm bảo sức khỏe trực tiếp cho người bệnh và góp phần kiểm soát và xử lý tốt ngay khi sự cố y khoa xảy ra”, TS Đức đề xuất.

Ở lĩnh vực thẩm mỹ, TS.BS Nguyễn Phan Tú Dung, Giám đốc Bệnh viện Thẩm mỹ JW cho biết, trong 3 năm gần đây, JW đã tiếp nhận khoảng 511 ca bệnh đến điều trị vì biến chứng trong thẩm mỹ. Trong đó, phần lớn biến chứng từ tình trạng người dân đi làm đẹp ở cơ sở thẩm mỹ “chui”.

Theo BS Dung, nhiều trường hợp không phải y bác sĩ, hay người có trình độ y khoa nhưng lại tự ý mở spa, cơ sở làm đẹp để tiêm filler (chất làm đầy), tự ý tổ chức phẫu thuật nâng mũi, nâng ngực… và gây ra những tai biến, những sự cố y khoa đáng tiếc đã xảy ra cho bệnh nhân. Ông dẫn chứng bằng những hình ảnh về những biến chứng về mắt, mũi… và hoại tử mặt do tiêm filler má, tự tiêm filler tại nhà gây hoại tử mông của bệnh nhân…

Theo BS Dung, chế tài pháp luật hiện nay còn quá nhẹ với các trường hợp thẩm mỹ “chui”, tự ý dùng dao kéo can thiệp vào cơ thể của con người khi không có chuyên môn. “Để xử lý triệt để vấn đề thẩm mỹ chui, pháp luật cần nghiêm khắc hơn, cơ quan chức năng cũng cần tăng cường giám sát, kịp thời xử lý nghiêm các trường hợp này. Bên cạnh đó, những người đứng đầu các cơ sở làm đẹp, spa phải đặt cái tâm, đạo đức vào công việc, tránh vì lợi nhuận mà làm liều gây hại đến bệnh nhân. Cần tuyên truyền định hướng người dân thẩm mỹ an toàn”, BS Dung nói.

Dịp này, Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng trao học bổng Hippocrates trị giá 250 triệu đồng/phần dành cho 3 học sinh THPT có thành tích học tập xuất sắc, có truyền thống gia đình công tác và đóng góp trong ngành y tế.

“Khi xảy ra sự cố y khoa, lãnh đạo các bệnh viện cần thực hiện theo quy định của Bộ Y tế, Cục Khám chữa bệnh để tránh sự cố y khoa. Nếu xảy ra sự cố y khoa thì bình tĩnh, nhìn thẳng vào sự thật, công khai xin lỗi bệnh nhân và phòng Công tác xã hội của các bệnh viện là đầu mối giúp hòa giải giữa gia đình bệnh nhân với bệnh viện.

Sự cố này là điều không ai mong muốn, nên cần có sự chia sẻ với thầy thuốc, bệnh viện để họ cảm thấy an tâm khi hành nghề chứ không phải bỏ nghề sau sự cố y khoa. Ngoài ra, Thầy thuốc phải được mua bảo hiểm trách nhiệm để đảm bảo an toàn cho mình”, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Phó Chủ tịch Hội đồng y khoa, Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh, Bộ Y tế nói.