Ưu đãi phim hay về nông thôn

Để có cái nhìn toàn diện hơn về loạt bài "Nông thôn đứng đâu trên màn ảnh nhỏ?", PV Báo NNVN đã có cuộc trò chuyện với đạo diễn Đỗ Thanh Hải (ảnh), Giám đốc Trung tâm Sản xuất phim truyền hình Việt Nam (VFC).

Nhiều ý kiến cho rằng, phim về nông thôn đang giảm sút cả về số lượng lẫn chất lượng trên truyền hình, ông nghĩ sao về điều này?

Phim nông thôn không phải như phim giải trí, cần phải có kịch bản hay thì mới thuyết phục. Không những thế, viết về nông thôn thường liên quan đến chính sách của Nhà nước nên cần phải có thời gian xét duyệt kỹ càng. Có những kịch bản về nông thôn chúng tôi vẫn phải viết lại nhiều lần mới hay và có chiều sâu được.

Hơn nữa, mỗi dự án phim về nông thôn kéo dài rất lâu nên không phải lúc nào cũng có phim thuần về nông thôn để phát sóng. Nhưng nước mình là nước nông nghiệp nên dù có làm phim về chủ đề gì thì hầu như đều có ít nhiều chi tiết liên quan đến nông thôn.

 Ví dụ như những nhân vật phim trong thời gian gần đây, trước khi có cuộc sống nhà lầu, xe hơi thì họ vẫn là những người xuất thân từ nghèo khổ. Đây chính là hình ảnh phản ánh nghị lực của thanh niên nông thôn tại môi trường đô thị.

Nhưng dường như Đài Truyền hình Việt Nam đang có phần ưu tiên SX các phim thuộc dòng giải trí?

Không thể nhất nhất bắt khán giả ăn mãi một món ăn được. Nhất là bây giờ cuộc sống của giới trẻ, thị thành có rất nhiều vấn đề cần phản ánh. Cuộc sống bây giờ rất đa chiều, chúng ta không nên có tư tưởng cứ là thuần nông thôn mới ra chất Việt trong phim. Và nhiệm vụ của chúng tôi là phản ánh tất cả các mặt của đời sống con người, không nhất thiết cứ phải thấy người Việt Nam lúc nào cũng ở trên đồng.

Với lại, khán giả nông thôn bây giờ cũng quen với hình ảnh về cuộc sống thành thị nên không thể nói rằng cứ chiếu phim về thị thành là không phải phục vụ nhu cầu xem của nông dân được. Các phim giải trí đều được lồng ghép ý nghĩa xã hội và giáo dục. Mà theo tôi, giáo dục thì không thừa với bất cứ đối tượng nào.

Bây giờ dòng phim này đang đổi mới cách làm và nội dung liên tục nên rất đáng xem. Nên cứ phim hay là chúng tôi khuyến khích làm chứ không gì phim về nông thôn

Vậy hiện tại VFC đang có dự án phim nào về nông thôn?

Mảng chính luận, trong đó có nông thôn được xác định là thế mạnh của nhà đài vì những dòng phim về giải trí chưa chắc đài đã cạnh tranh được với các hãng phim tư nhân. Chính vì vậy, đây là dòng phim được đặt ưu tiên hàng đầu.

Trước mắt, chúng tôi đang có những dự án phim về nông thôn sắp được hoàn thành như "Bão qua làng", "Khi đàn chim trở về 2"... sẽ được khởi chiếu trong năm nay.

Doanh thu quảng cáo đang quyết định việc lên sóng của các bộ phim?

Đây là một vấn đề rất phức tạp, chỉ trong một bài phỏng vấn không thể nói hết được. Nhưng cho dù doanh thu quảng cáo mà nhà đài thu được từ các bộ phim cao thì trên sóng đâu chỉ chiếu những bộ phim đó.

Có những chương trình không hề có quảng cáo, có chương trình thì có nhưng không ăn thua, vậy thì có những bộ phim có doanh thu quảng cáo cao thì nhà đài cũng phải cân đối để có kinh phí làm những chương trình khác.

Người ngoài nhìn vào thấy có những bộ phim thu hút nhiều quảng cáo lại bất bình cho ê kíp làm phim không được hưởng lợi nhiều từ nguồn quảng cáo đó. Nhưng chỉ là cái nhìn rất phiến diện, bởi lẽ phải đặt những bộ phim đó vào tổng thể các chương trình phát sóng để đánh giá.

"Đàn trời", bộ phim thu hút được sự chú ý của khán giả

Có thông tin phim nào có lượng rating (chỉ số người xem truyền hình) cao sẽ được ưu tiên chiếu giờ vàng để thu hút quảng cáo. Điều này đang dẫn đến việc phim về nông thôn ít dần trên các khung giờ vàng?

Đấy là quan niệm không đúng nhưng vẫn tồn tại trong dư luận. Tất nhiên đã phát sóng giờ vàng thì phải là những phim có khả năng thu hút người xem. Tuy nhiên, phát sóng giờ nào còn tùy thuộc vào kế hoạch nhà đài nhằm bố trí hài hòa nhiều thể loại và nội dung phim.

Thước đo thành công của một bộ phim là khán giả, nên sau khi phát sóng mới biết được có hút khán giả hay không. Như bộ phim "Anh chàng vượt thời gian" là một bộ phim quy tụ nhiều “sao”, chỉ chiếu một thời gian mà chúng tôi thấy phản ứng khán giả không tốt thì điều chỉnh ngay. Còn như bộ phim về nông thôn sắp tới là "Bão qua làng", chúng tôi sẽ phát vào giờ vàng.

Tỷ lệ rating của phim truyền hình ở Việt Nam liệu có chính xác?

Cái này chúng tôi không rõ.

Liệu VFC có chính sách khuyến khích đặc biệt nào dành cho phim về nông thôn?

Không cứ là phim về nông thôn, mà tất cả các đề tài khác, nếu có kịch bản hay và khả thi, chúng tôi sẽ đầu tư hết khả năng để bộ phim thành công.

Riêng đề tài nông thôn, tôi nhấn mạnh là làm phim về đề tài này mất rất nhiều công sức và thời gian nên chúng tôi lại càng phải đầu tư nhiều về tài chính. Tất nhiên là không phải cứ phim nông thôn nào cũng vung tiền một cách vô tội vạ, chúng tôi chỉ đầu tư vào những kịch bản đáng đồng tiền bát gạo.

Hiện VFC đang có những chính sách về thưởng công để thu hút các biên kịch, đạo diễn trẻ thử sức với đề tài này. Chúng tôi tin rằng người trẻ sẽ có những góc nhìn thú vị khác về nông thôn, từ đó không gian nông thôn sẽ đa chiều hơn trên màn ảnh Việt.

Theo tôi, tăng các khoản tiền thưởng là cách nhanh nhất để nâng cao cả số và chất cho phim nông thôn. Mà điều này thì VFC đang từng bước làm rất tốt. Chứ dựa vào các giải thưởng sáo rỗng này nọ thì cũng khó.

Có người đề xuất VFC thành lập quỹ khuyến khích SX phim về nông thôn. Ông nghĩ sao?

Đây chỉ là ý kiến bên lề thôi. Nếu nói về chính sách để khuyến khích phát triển phim thì phải cả một quá trình, đâu chỉ lập một cái quỹ là phim có thể tốt hơn. Chúng tôi cũng không muốn tạo nên một tiền lệ là nếu muốn khuyến khích một dòng phim nào đấy phát triển lại phải lập nên một quỹ. Thế thì chúng tôi không kham nổi.

Đồng ý là kinh tế sẽ quyết định phần lớn chất lượng phim, nhưng ở thời điểm hiện tại, việc lập quỹ như này chúng tôi chưa thể thực hiện được.

Xin cảm ơn ông!