 |
| Anh cán bộ ở xưởng cán nóng thép tấm (thứ hai từ trái) cho biết, tháng qua sản xuất được 350.000 tấn thép tấm. |
Đón tại cổng, anh Trần Hữu Thọ ở Phòng Xuất nhập khẩu Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh giới thiệu toàn cảnh Công ty rộng 3.318 ha đất liền và 1.200 mặt nước biển.
Trên đất liền bên cạnh nhà máy sản xuất thép có nhà máy phát điện, diện tích mặt nước biển là cảng nước sâu Sơn Dương với 11 bến tàu. Công ty nhập quặng sắt (có cả sắt phế liệu) và than đá từ Australia, Canada, Malaysia…, luyện ra thép tấm và thép sợi chất lượng cao tiêu thụ nội địa 70%, còn lại xuất khẩu. Dây chuyền luyện thép vận hành thử cuối tháng 5/2015, chính thức hoạt động từ tháng 3/2017; công suất thiết kế một năm 7 triệu tấn thép lỏng, nay đã đạt 6,5 triệu tấn.
Đi sâu vào trong, không gian thoáng đãng, sạch sẽ, yên tĩnh, cây xanh xen lẫn các thảm cỏ mát mẻ, hiền hòa. Khu vực cảng nhập quặng và than có lưới xanh bao quanh. Đường đi lối lại rất đẹp, xe chạy bon bon êm nhẹ khác hẳn con đường bên ngoài dẫn tới cổng Công ty, đầy ổ gà dằn xóc. Một cán bộ Hải quan nói, ngoài đó là “đường dự án” làm bằng tiền ngân sách Nhà nước, còn trong này đường làm bằng tiền của doanh nghiệp được giám sát cẩn thẩn.
Đường đi trong Công ty chằng chịt mà không thấy một ổ gà nào. Anh Thọ cho biết thêm, trên các ngả đường có máy bắn tốc độ tự động, nếu ô tô chạy quá tốc độ quy định sẽ bị phạt nặng; công nhân vào nơi làm việc đi xe buýt hoặc xe đạp.
 |
| Những cuộn thép tấm vừa được cán từ phôi đỏ rực. |
Bên một số con đường có giàn khung sắt lớn chạy song song giống như băng tải nhưng anh Thọ bảo, đó là hệ thống giá đỡ các loại cáp điện và ống dẫn khí. “Phải đặt trên cao mà không chôn ngầm để dễ kiểm tra, bảo quản và xử lý khi xảy ra sự cố”, anh Thọ nói. Đi trong Công ty có cảm giác như đi trong một thành phố công nghiệp nền nếp, sạch sẽ với quang cảnh cực kỳ sinh động.
Quy trình sản xuất thép cơ bản như sau: Luyện quặng thành thép lỏng, đúc phôi, cán phôi thép đỏ rực ra thép sản phẩm là các cuộn thép tấm và thép dây. Công đoạn sau cùng gọi là cán nóng. Chúng tôi vào một xưởng cán nóng thép tấm, tựa tòa nhà cao 4-5 tầng, dài hàng trăm mét, rộng hàng chục mét. Bên ngoài cây cối xanh tươi yên tĩnh nhưng vô bên trong, leo lên các tầng cao là chìm vào không khí rền vang tiếng máy móc, tiếng sắt thép va chạm nhau đôi khi như sấm động.
Tảng phôi thép khổng lồ đỏ rực phải qua 8 công đoạn mới ra thép thành phẩm. Đó là phôi thép được gia nhiệt 1.100-1.250oC, đánh xỉ bằng dòng nước cao áp để loại bỏ mọi khuyết tật trên bề mặt, qua máy đập cạnh cho phôi thép mỏng xuống 350 mm, cán thô qua lại 2-3 lần xuôi ngược để giảm độ dày xuống 28-70 mm, qua nắp giữ nhiệt để ngăn phôi mất nhiệt, qua máy cán tinh được tự động điều chỉnh khe hở để đạt được sản phẩm theo yêu cầu có độ dày từ 1,2 – 25,4 mm, sau đó qua hệ thống làm mát theo tầng với những vòi phun có khả năng điều khiển nhiệt độ, cuối cùng là cuộn thép lại chuyển đến kho thành phẩm để làm mát.
Những cuộn thép đen nhánh được hệ thống cẩu khổng lồ nhấc lên đưa qua đưa lại trong xưởng rộng lớn, nom nhẹ tâng. Nghe tiếng hệ thống cẩu chạy vang rền mới đoán biết cuộn thép không hề nhẹ. Anh cán bộ ở xưởng cán nóng thép cuộn cho biết, một cuộn thép nặng trung bình 22 tấn, nhẹ nhất cũng 16 tấn. “Tháng vừa rồi, Công ty sản xuất được 350.000 tấn thép cuộn. Còn số lượng thép dây ít hơn”, anh cán bộ nói.
 |
| Xe chở sản phẩm thép ra cảng Sơn Dương. |
“Cả thép cuộn và thép dây đều chất lượng cao. Thép cuộn để sản xuất các loại ống, còn thép dây để sản xuất đinh, bu-loong, ốc vít. Công ty không sản xuất thép xây dựng vì không có chủ trương cạnh tranh thép chất lượng thấp”, anh Thọ nhấn mạnh.
Các cuộn thép sau khi qua kho làm mát được chở ra cảng Sơn Dương, xuống tàu để đi ra thị trường. Ở cảng có bến tàu trong nhà và ngoài trời với các cần cẩu khổng lồ, tiếp tục nhấc từng cuộn thép nom giản dị như nâng… cuộn chỉ. Đáng chú ý ở cảng nước sâu Sơn Dương là lặng sóng bởi có bức tường bê tông che chắn ngoài xa, dài 5 km, xây lên từ đáy biển sâu hàng chục mét.
 |
| Bốc thép xuống tàu để đưa ra thị trường. |
Khu luyện thép Formosa Hà Tĩnh hoạt động suốt ngày đêm không nghỉ, những chuyến tàu nối đuôi nhau không dứt đến lẫn đi tới các vùng gần xa. Dòng tiền chảy vào ngân sách Hà Tĩnh cũng không dứt và đang lớn nhất dải miền Trung. Trước khi chia tay, anh Thọ cho biết thêm, chủ trương của Formosa Hà Tĩnh sắp tới sẽ phát triển xưởng cán thép nguội để phục vụ nhu cầu sản xuất ô tô, máy móc công nghiệp.
