Viện Kiểm sát nhân dân huyện Quốc Oai có biến tố cáo thành khiếu nại?

Năm 2019, ông Phạm Xuân Thành (đội 8, thôn Quảng Yên, xã Yên Sơn, huyện Quốc Oai) có đơn gửi cơ quan cảnh sát điều tra (CSĐT) công an huyện Quốc Oai, tố cáo ông Nguyễn Tiến Chương, trưởng thôn Quảng Yên, có dấu hiệu tham ô tiền quỹ của thôn, đồng thời cung cấp cho cơ quan này nhiều bằng chứng.

Ngày 5/10/2019, ông Phạm Xuân Thành nhận được thông báo của cơ quan CSĐT công an huyện Quốc Oai, có nội dung: Cơ quan CSĐT Công an huyện Quốc Oai đã ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết nguồn tin về tội phạm theo đơn tố cáo của ông Phạm Xuân Thành.

Cho rằng quyết định tạm đình chỉ nói trên của Công an huyện Quốc Oai không thỏa đáng, có dấu hiệu bao che tội phạm, ngày 22/11/2019, ông Phạm Xuân Thành tiếp tục có đơn gửi Bộ trưởng Bộ Công an, Giám đốc Công an thành phố Hà Nội và cơ quan CSĐT Công an thành phố Hà Nội, tố cáo đích danh đại tá Phạm Danh Mạnh, trưởng Công an huyện Quốc Oai, thủ trưởng cơ quan CSĐT Công an huyện Quốc Oai, có hành vi có dấu hiệu bao che, không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người có dấu hiệu của hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn để tham ô tài sản, cụ thể là ông Nguyễn Tiến Chương.

Ngày 18/12/2019, văn phòng cơ quan CSĐT Công an thành phố Hà Nội có phiếu chuyển đơn số 38/TB- VPCQCSĐT, thông báo cho ông Phạm Xuân Thành biết, đơn của ông đề ngày 22/11/2019 đã được cơ quan này chuyển đến Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) huyện Quốc Oai để xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật, đề nghị ông Thành liên hệ với Viện KSND huyện Quốc Oai để biết kết quả giải quyết.

Ngày 18/2/2020, ông Phạm Xuân Thành bỗng nhận được quyết định số 02/QĐ-VKSQO-KN của Viện KSND huyện Quốc Oai, do viện trưởng Phan Văn Đức ký, giải quyết “đơn khiếu nại” ngày 22/11/2019 của ông Phạm Xuân Thành, do văn phòng cơ quan CSĐT Công an thành phố Hà Nội chuyển về theo phiếu chuyển đơn số 38/TB-VPCQCSĐT. Được hỏi vì sao đơn tố cáo lại bị biến thành đơn khiếu nại, đại diện Viện KSND huyện Quốc Oai cho rằng “bản chất đây (đơn tố cáo đề ngày 22/11/2019 của ông Phạm Xuân Thành) là đơn khiếu nại ”.

Lập luận trên của Viện KSND huyện Quốc Oai hoàn toàn không thuyết phục. Theo khoản 1, điều 2 của Luật Tố cáo (luật số 25/2018/QH14), thì “tố cáo là việc cá nhân theo thủ tục quy định trong luật này báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất kỳ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, bao gồm a/-Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ công vụ và b/-Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực”.

Còn theo điều 2 của Luật Khiếu nại ( luật số 02/2011/QH13) thì “khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do luật này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỉ luật cán bộ, công chức, khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình”.

Xét theo hai định nghĩa đó, thì tố cáo và khiếu nại là hai hành vi khác hẳn nhau, có mục đích khác nhau, được điều chỉnh bởi hai bộ luật khác nhau.

Đơn tố cáo đại tá Phạm Danh Mạnh của ông Phạm Xuân Thành hoàn toàn phù hợp với quy định tại điểm a, khoản 1, điều 2 của Luật Tố cáo. Trong đơn, ông Thành viết rất rõ: “Tôi làm đơn này tố cáo về hành vi vi phạm của đại tá Phạm Danh Mạnh, Trưởng Công an kiêm Thủ trưởng cơquan CSĐT Công an huyện Quóc Oai, TP Hà Nội, có những hành vi bao che, không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tham ô”.

Trong toàn bộ lá đơn nói trên của ông Phạm Xuân Thành, không có bất cứ một từ nào nói về việc ông khiếu nại,và khiếu nại quyết định hay hành vi hành chính nào của đại tá Phạm Danh Mạnh cả.

Về trình tự giải quyết, khi nhận được phiếu chuyển đơn tố cáo của ông Phạm Xuân Thành, tố cáo đại tá Phạm Danh Mạnh, do cơ quan CSĐT Công an thành phố Hà Nội chuyển về. Theo thẩm quyền, thì Viện KSND huyện Quốc Oai phải ra quyết định giải quyết đơn tố cáo đó, và gửi cho ông Phạm Xuân Thành là người tố cáo.

Nếu ông Thành “có căn cứ cho rằng quyết định giải quyết đơn tố cáo đại tá Phạm Danh Mạnh của Viện KSND Quốc Oai là trái pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích chính đáng” của mình, ông Thành có đơn khiếu nại quyết định đó của Viện KSND huyện Quốc Oai, thì Viện KSND huyện Quốc Oai mới được ra quyết định giải quyết khiếu nại.

Khi biến đơn tố cáo của ông Phạm Xuân Thành thành đơn khiếu nại. Việc làm trên của Viện KSND huyện Quốc Oai có dấu hiệu vi phạm luật tố cáo. Và phải chăng quý viện muốn vô hiệu hóa tố cáo của công dân?