* Cục Thú y thiếu trách nhiệm?
Hôm qua 9/9, các DN thuỷ sản VN như trút được gánh nặng nghìn cân khi vướng mắc về giấy chứng nhận VSATTP được Bộ NN-PTNT mở đường. Trong khi đó, các lô hàng thịt đông lạnh vẫn tiếp tục “treo” ngoài cảng vì không thể áp dụng quy định này.
Sáng ngày 9/9, hội trường văn phòng Vasep tại TPHCM kẹt cứng chỗ ngồi vì lượng đại biểu đến dự (chủ yếu là DN) đông ngoài dự kiến. Trao đổi bên lề, NNVN ghi nhận được rất nhiều ý kiến bức xúc của DN thuỷ sản về việc Thông tư 25/2010/TT-BNNPTNT đang khiến hàng nghìn tấn thuỷ sản nhập khẩu dùng làm nguyên liệu chế biến, XK bị ách tắc, DN cũng không thể ký thêm những hợp đồng nhập khẩu mới.
Tuy nhiên, những bức xúc trên đã nhanh chóng được giải toả khi mở đầu hội nghị, ông Trương Đình Hòe - Tổng Thư ký Vasep đã vui mừng thông báo về việc Bộ đã chính thức “cởi trói” cho DN thuỷ sản. Cụ thể, Bộ trưởng Cao Đức Phát ngày 8/9/2010 đã ký ban hành Thông tư 51/2010/TT-BNNPTTN trong đó quy định: hàng hoá có nguồn gốc động vật nhập khẩu dùng làm nguyên liệu gia công, chế biến XK sẽ không bắt buộc phải thực hiện theo quy định về kiểm tra và chứng nhận VSATTP của Thông tư 25. Ông Hòe cho biết, trên 90% thuỷ sản nhập về VN đều được các DN chế biến và XK nên quy định mới này sẽ tác động tích cực đến toàn bộ hoạt động của ngành thuỷ sản VN.
Trong khi các DN thuỷ sản mở cờ trong bụng thì các DN nhập khẩu thịt đông lạnh vẫn chìm trong lo lắng. Căn cứ vào Thông tư 51 thì những lô hàng thịt nhập khẩu về VN 100% dùng để bán trong nước nên vẫn bắt buộc áp dụng quy định phải có giấy chứng nhận VSATTP (mặc dù các DN phản ánh đã chạy đôn chạy đáo nhưng chẳng biết xin loại giấy này ở đâu).
Trao đổi với NNVN về bất cập này, ông Mai Văn Hiệp - Cục phó Cục Thú y cho biết, chúng tôi đã nhận được thông tin trên và đã trao đổi với Cục quản lý chất lượng Nông lâm sản và thuỷ sản (Nafiqad), nhưng đến giờ vẫn chưa có hướng giải quyết chính thức. Tuy nhiên, trái với ý kiến của Cục Thú y, đại diện của Nafiqad khẳng định, chuyện “vướng” giấy VSATTP đối với các lô hàng đông lạnh là do Cục Thú y chưa làm hết trách nhiệm đối với DN. Trả lời báo chí chiều 9/9 về việc đơn vị nào chịu trách nhiệm cấp giấy chứng nhận VSATTP cho các lô hàng thịt đông lạnh nhập khẩu, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lương Lê Phương lại cho rằng, trách nhiệm đó thuộc về Nafiqad. Theo ông Phương, căn cứ vào mục 5, Điều 21 của thông tư 25 thì Nafiqad phải chỉ đạo và giám sát các đơn vị trực thuộc trong hoạt động kiểm tra VSATTP và cấp giấy chứng nhận đảm bảo VSATTP hoặc thông báo những trường hợp lô hàng nhập khẩu không đạt yêu cầu VSATTP.
Cụ thể, từ đầu năm 2010 đến nay, Bộ NN-PTNT đã ban hành 2 Thông tư quy định rất rõ trách nhiệm của Cục Thú y về vấn đề VSATTP đối với các sản phẩm động vật trên cạn. Cụ thể, tại Khoản 2 Điều 8 Thông tư 05/2010/TT-BNNPTNT (ban hành ngày 22/1/2010) nêu rõ: “Cơ quan chịu trách nhiệm chủ trì hướng dẫn và giám sát việc kiểm tra điều kiện đảm bảo VSATTP của cơ quan kiểm tra địa phương đối với chuỗi sản xuất kinh doanh thực phẩm nông sản có nguồn gốc động vật (trên cạn) từ chăn nuôi, giết mổ, sơ chế, chế biến, bảo quản cho đến khi sản phẩm đưa ra lưu thông trên thị trường là Cục Thú y”.
Tiếp tục tại Khoản 3 Điều 8 Thông tư 25/TT-BNNPTNT (ban hành ngày 8/4/2010) cũng nêu: “Cơ quan kiểm tra tại nơi tập kết và cấp giấy chứng nhận hoặc thông báo về chất lượng VSATTP đối với hàng hoá sản phẩm động vật trên cạn là do các đơn vị thuộc Cục Thú y hoặc được Cục Thú y ủy quyền”.
Theo tư vấn của một cán bộ Nafiqad, nếu như thực sự làm việc có trách nhiệm, khi thấy hai nội dung “kiểm dịch” và “kiểm tra VSATTP” có nhiều điểm trùng nhau thì Cục Thú y nên kiến nghị Bộ NN-PTNT xem xét lại. Còn nếu bắt buộc phải thực hiện, Cục Thú y cần tổ chức một hội nghị chính thức với ngành hải quan tìm cách tháo gỡ. Tốt nhất là đề nghị hải quan chấp nhận kết hợp cả hai việc “kiểm dịch” và “kiểm tra VSATTP” vào chung 1 loại giấy để tháo gỡ nhanh cho DN, đồng thời cũng không trái với quy định của Thông tư 25.
Ông Nguyễn Huy Lưu - Cục Hải quan TPHCM: Thời gian qua nhiều lô hàng thịt, lục phủ ngũ tạng đông lạnh nhập về VN không đảm bảo chất lượng nên Thủ tướng Chính phủ có Chỉ thị phải tăng cường kiểm tra, giám sát mặt hàng này. Đây là một việc làm thực sự cần thiết. Tuy nhiên, một lô hàng thực phẩm nhập về VN mà phải bị tới 3 lần kiểm tra gần như giống nhau, gồm: kiểm tra chất lượng, kiểm tra VSATTP và kiểm dịch thì là có sự chồng chéo. Dù biết thế nhưng là cơ quan quản lý về mặt giấy tờ, chúng tôi vẫn phải rà soát các danh mục mà các Bộ, các cấp ban hành để thực hiện, nếu không lại sai luật!
