| Hotline: 0983.970.780

Xa ngái thung Hoo

Thứ Sáu 04/05/2012 , 10:48 (GMT+7)

Bản Hoo nằm sâu hút trong những cánh rừng bạt ngàn với các dãy núi đá cao ngất, nơi chỉ có gió, núi, thú hoang và những tán cây rừng.

Nằm sâu hút trong những cánh rừng bạt ngàn với các dãy núi đá cao ngất, nơi chỉ có gió, núi, thú hoang và những tán cây rừng. Bản Hoo (thôn A Năm, xã Hồng Vân, huyện A Lưới, TT- Huế) là một thung lũng nằm dưới chân núi A Noong - một nơi gần như biệt lập với phố thị A Lưới ồn ào náo nhiệt.

Mạ ơi, mệ ơi!

Trong một chuyến công tác tại huyện miền núi A Lưới, chúng tôi có dịp cùng bà con dân bản băng đèo, lội suối đến với bản Hoo, thuộc thôn A Năm, xã Hồng Vân. Một thung lũng nằm dưới chân núi A Noong, là nơi canh tác, trồng trọt của đồng bào Pakô, Pahi, Cơ Tu, Tà Ôi,…

Khác hẳn với những căn nhà sàn vững chãi, những tuyến đường láng nhựa thẳng tắp chạy dọc theo con đường Trường Sơn công nghiệp hóa, bản Hoo nằm khá biệt lập với bên ngoài. Đến mùa xuống giống, bà con A Năm lũ lượt kéo vào thung Hoo gieo xuống những hạt mầm của sự sống, là nguồn lương thực chính cho bản làng trải qua mùa giáp hạt.


Chỉ có những thanh niên trai tráng mới rời khỏi Hoo, người già kẹt lại giữa bản làng

Chị Hồ Thị Chúc, một người cùng trên chuyến vào thung Hoo, cho biết: “Vào Hoo xa lắm, phải vượt qua dãy núi A Noong này, thêm chừng vài chục khe suối nữa, mất khoảng 3 tiếng mới đến nơi”.

Con đường mòn dẫn vào thung lũng Hoo rất hiểm trở. Mặt đường có nơi rộng chưa đến nửa mét, một bên là vách núi đá chênh vênh, bên kia là vực sâu hàng chục mét, lởm chởm đá suối. Có những đoạn dốc cheo leo, bà con phải đóng từng hàng cọc cây để bám víu. Người dân cho biết, vào mùa lũ, con đường mòn vốn đã hiểm trở này càng trở nên hung dữ hơn. Thường thì người dân thôn A Năm ít đi vào Hoo khi nước lớn. Tuy nhiên, vì cuộc sống mưu sinh, vì thiếu lương thực, nhiều người đành mạo hiểm với tử thần, vượt núi A Noong vào bản Hoo để gùi những củ khoai, củ sắn, bắp ngô còn chưa kịp thu hoạch. Và, cũng không ít người đã vĩnh viễn nằm lại với núi rừng xa xôi này.


Cõng nhau qua suối, đến với bản Hoo

Vượt được con dốc “mạ ơi, mệ ơi” (nơi đồng bào chỉ dốc cao, người leo dốc mệt), chân tôi như không thể bước thêm được nữa. Nhìn lui, chị Chúc nhoẻn miệng cười.  Đường lên thung Hoo rải rác vẫn có một vài cây hoa trẫu. Loài hoa cánh trắng, nhụy vàng, theo đồng bào ở đây, hoa trẫu mang lại sự bình yên cho họ. Thời kinh tế mới, cây trẫu được mang lên vùng núi trồng để lấy dầu, sau thấy không hiệu quả nên dự án đành dẹp bỏ. Hoa trẫu giờ là màu hoa mang dấu ấn khai hoang của những thế hệ đồng bào đi trước.

Thời điểm này bắt đầu một mùa vụ mới. Con đường mòn dẫn vào bản vì thế nhộn nhịp hơn. Từng nhóm người vai mang gùi, tay xách cơm nắm hối hả chen nhau lên rẫy. Với những người không quen vượt núi rừng hiểm trở như chúng tôi quả vất vả thật, nhưng do có đông đảo bà con cùng trò chuyện, có cảnh sắc núi rừng quyến rũ nên nhọc nhằn mấy rồi cũng quên.


Đường lên bản Hoo xa ngái, hiểm trở

Đúng như dự đoán, chúng tôi đặt chân đến nương Hoo đã quá trưa. Gặp chúng tôi, anh Hồ Văn Sam, một hộ dân canh tác bản Hoo, cho biết: “Mình mang ngô giống vào để chuẩn bị gieo. Đất ở đây tốt lắm, nên dù xa mấy dân A Năm vẫn vào canh tác. Những người trẻ thì bới lương thực vào với thung Hoo, làm vài ngày rồi trở ra. Còn người già thì “kẹt” mãi ở đây, họ dựng nhà sàn, trồng rau quả, lúa để sinh sống. Mai mốt mình già rồi, còn mình sẽ thay mình vào với thung Hoo, mình sẽ ở lại trong đó chăm nom ruộng vườn".

Thung lũng bị lãng quên

Qua khỏi dãy núi A Noong, trước mặt chúng tôi bây giờ là thung lũng nằm chênh vênh tựa vào dãy núi đá, giữa những tán rừng heo hút nơi đại ngàn. Nhìn từ xa, thung Hoo nằm yên bình, xinh đẹp như một bức tranh sơn thủy hữu tình. Từng thửa ruộng, nương ngô, bãi sắn,… đang đầu mùa xuống giống, xanh non mơn mởn.


Đất đai bị mất vì thủy điện, dân A Năm chỉ biết đến vùng đất xa xôi là 
bản Hoo để canh tác

Vừa bỏ gùi xuống khỏi vai, uống vội ngụm nước, chị Hồ Thị Chúc tiếp tục làm cỏ rẫy ngô còn dở dang từ đợt trước. Chị cho biết, năm nay gia đình chị làm rẫy gần 3 ha. Trong đó ngô, sắn là phần nhiều, còn lại trồng các loại rau màu, mía. Ruộng nước thì trồng ít, vì nước rất hiếm. Không riêng gì rẫy của chị Chúc mà cả hàng trăm hecta đất ở thung Hoo đều trồng sắn và ngô là chủ yếu. So với phần đất nhỏ hẹp khô cằn gần đường cái, bên kia ngọn A Noong thì ở đây, đất đai rất màu mỡ. Người dân chỉ làm cỏ, gieo hạt và thu hoạch. Dù không có phân bón nhưng hoa màu khá xanh tốt.

Thung lũng Hoo đã nuôi lớn biết bao thế hệ con em dân A Năm. Ông Hồ Ngọc Tuông (70 tuổi, thôn A Năm) cho hay: “Bản Hoo nằm xa nhưng đất đai màu mỡ, ngoài kia đất làng mình bị thủy điện nó lấy hết rồi, không còn nơi cho mình đâm hạt ngô xuống. Bà con không vào đây canh tác thì cũng rủ nhau đi đào vàng, ngày kiếm được mấy chục nghìn. Mình ở lại đây đã 5 mùa rẫy, không ra được nữa, đường xa quá".


Lên với Hoo còn có những đứa trẻ trên lưng mẹ

Lấm tấm trong màu xanh bạt ngàn của nương rẫy là những nếp nhà sàn tươm tả trải trên sường núi. Ở đây có gần 50 ngôi nhà nằm rải rác, đó là những mái nhà của các hộ dân cư trú tạm, sống bám với thung lũng. Do nương rẫy nằm quá xa nơi sinh sống, hiểm trở và tách biệt nên không ít hộ dân đã dựng nhà tạm trên nương, sống ở đó cho qua mùa vụ, đến kỳ thu hoạch xong mới trở về nhà. Cũng có những người cao tuổi, không đủ sức ra vào nương Hoo thường xuyên thì sống định canh cho đến cuối đời. Nương rẫy mặc dù được thiên nhiên ưu đãi, đất đai phì nhiêu, nhưng đời sống của bà con vẫn còn lắm vất vả. Bản Hoo gần như tách biệt với cuộc sống bên ngoài, không có điện, thiếu nước sạch, cái ăn cái mặc trông cả vào nương rẫy, vào con cá, con ốc ven suối. Công cụ sản xuất lại thô sơ, cây trồng không được chăm bón đúng kỹ thuật nên lúa rẫy, nương ngô thu hoạch không được bao nhiêu, hết mùa là hết gạo.

Hoo, theo tiếng địa phương nơi đây nghĩa là xa, khi hỏi về đường xá trên nương rẫy, nếu đường còn xa, đồng bào mình thường chỉ hất hàm bảo “hoo”. Sau mỗi lần lên nương rẫy, suốt năm nay qua năm khác, canh tác trên vùng đất xa xôi, bản Hoo cũng có tên gọi từ đó. Cách đồng bào mình gọi lâu ngày thành quen. Bản Hoo giờ đã là nơi cung cấp lương thực chính cho làng mình rồi", ông Hồ Ngọc Tuông, người lớn tuổi nhất bản Hoo, lý giải.
Lán trại của chị Chúc nằm tận trên sườn núi. Chị lại dẫn tôi tiếp tục trèo lên cái dốc thẳng đứng có những bậc đất nhỏ để vào trại. Bữa cơm tối của hai vợ chồng chị là một lon gạo, quả đu đủ sống kho muối và mấy con cá khô chị mua từ thị trấn vào. Chị nói: “Mình vào ra thung Hoo thường xuyên nên mua được cá là nhất rồi. Bà con định cư ở đây thì ăn cơm, sắn, với rau màu. Người đồng bào vùng núi thường ăn uống rất nhạt bởi gia vị ở đây hiếm lắm”.

Nhìn những bữa cơm đạm bạc, chúng tôi không nghĩ dân A Năm có đủ sức để băng rừng, lội suối, dốc sức trên nương rẫy. Ấy thế mà đã qua bao nhiêu thế hệ, thung lũng Hoo vẫn tiếp tục xanh tốt chính nhờ những đôi bàn tay cần cù, chịu khó này.


Ngô, sắn là nguồn lương thực chính của bà con bản Hoo

Khi hỏi đến ước mơ của mình, dân A Năm chỉ mong con đường đến nương Hoo bớt đi hiểm trở. Khi đó, cuối mùa vụ thu hoạch, bà con có thể chở hết những gùi bắp, túi sắn, những bao lúa về nhà.

Chỉ có vậy đời sống của bà con mới khấm khá lên được. Canh tác không biết bao mùa rẫy nơi bản Hoo, già Hồ Thị Liên tâm sự: “Làm thì nông sản cũng có nhưng đường ra xa qua. Cõng lương thực từ đây xuống thị trấn phải mất 2 ngày đường đi bộ, bà con không làm nổi. Có con đường thì dân bản mình sẽ bớt khổ biết mấy".

Đêm đến, chúng tôi tá túc trong lán trại chật hẹp của bà con. Những cơn mưa rừng rậm rịch lẫn lộn trong các thanh âm mới lạ nơi vùng núi biệt lập vọng lại, lúc rờn rợn, khi thánh thót. Cơn mưa rừng mùa này sẽ là nguồn nước tưới cho rẫy ngô non đầu mùa. Chúng tôi chợt nghĩ đến con đường mòn xa ngái ngày về sẽ lầy lội biết mấy. Xa lắm thung Hoo.

Xem thêm
Bình Thuận có Tân Bí thư Tỉnh ủy

Ông Nguyễn Hoài Anh được Bộ Chính trị chuẩn y chức danh Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Một làng nghề cây cảnh ở Hà Nội thu hút 200.000 lượt khách du lịch

Năm 2022, điểm du lịch làng quê Hồng Vân, huyện Thường Tín được Hà Nội công nhận OCOP 4 sao. Từ đó đến nay, xã đã đón khoảng 200.000 lượt khách du lịch.

Kia ưu đãi giá mới, giảm đến 75 triệu đồng trong tháng 9

Từ 11/9/2023, Kia áp dụng giá mới với mức điều chỉnh tương đương 50% lệ phí trước bạ. Chương trình được áp dụng tùy theo dòng xe và phiên bản.

Hạ Long cải cách hành chính tốt nhất tỉnh Quảng Ninh

Thành phố Hạ Long đã xuất sắc dẫn đầu bảng xếp hạng 3 chỉ số PAR-Index, DDCI, DTI của tỉnh Quảng Ninh năm 2023.

Bình luận mới nhất