Xây dựng NTM trên quê hương rượu Bàu Đá!

Xưa nay, xã Nhơn Lộc (An Nhơn, Bình Định) được nhiều người biết đến là nơi sinh ra rượu Bàu Đá nức tiếng cả nước. Bây giờ, niềm tự hào của người dân xã Nhơn Lộc không chỉ có rượu Bàu Đá, mà còn bởi chỉ trong thời gian ngắn, từ một vùng quê heo hút, Nhơn Lộc đã trở thành địa phương dẫn đầu trong phong trào xây dựng NTM.

Phất nghề nông 

Chừng 15 năm trở lại đây Nhơn Lộc đã làm cho thiên hạ giật mình trước những đổi thay chóng mặt. Vùng Gò Dưa hoang vắng ngày nào giờ đã trở thành khu trung tâm xã với cơ sở hạ tầng bề thế: trường học, công viên, chợ, sân vận động, bưu điện văn hóa, công viên thiếu nhi... Đưa tôi dạo quanh trên những con đường bê tông đan nhau chằng chịt dẫn đến từng xóm nhỏ, ông Bùi Văn Tô, Phó Bí thư thường trực Đảng ủy xã, hồ hởi khoe thêm: "Từ năm 2004, Trạm Y tế xã đã đạt chuẩn quốc gia, xã có 4 trường học thì cũng đều đạt chuẩn quốc gia cả 4, trong đó có 70% phòng học đã được tầng hóa".

Lý giải về sự giầu có của Nhơn Lộc, ông Cao Văn Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc, cho hay tất cả là từ SXNN và sự năng động của người dân. Phải công nhận là người dân Nhơn Lộc rất chung thủy với nghề nông, với đồng đất quê mình. Ngoài diện tích được Nhà nước giao quyền sử dụng lâu dài, người dân luôn "xếp hàng" trước hơn 110 ha đất dự phòng của xã để đợi phiên đấu giá mở rộng diện tích canh tác. Làm có lãi thì nông dân nào chẳng ham. Ông Hồ Minh Nông (60 tuổi) ở thôn Cù Lâm bộc bạch: "Để có được lãi từ mảnh đất quê, chúng tôi đã tuyệt đối tuân thủ vào đề án chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng, cơ cấu giống cũng như quy trình canh tác mà xã đề ra".

Rời đồng ruộng, nông dân Nhơn Lộc liền bắt tay vào với những nghề truyền thống kiếm thêm thu nhập. Ở Nhơn Lộc hiện có 3 làng nghề truyền thống được tỉnh công nhận: làng nghề nấu rượu Bàu Đá Cù Lâm, làng nghề đan tre Đông Lâm và làng nghề bánh tráng Trường Cửu. Ở Bình Định, nghề làm bánh tráng phát triển tại nhiều địa phương nhưng một người tráng một lúc 2 lò thì không đâu có như ở Nhơn Lộc. Họ tráng bánh như múa, uyển chuyển, điệu nghệ. Sản phẩm bánh tráng của họ có mặt khắp đất nước.

Nghề đan tre ở đây cũng không kém cạnh. Tại làng nghề đan tre Đông Lâm, cụ Mai phấn khởi kể chuyện trong những tiếng cười mãn nguyện: “Hồi xưa, chúng tôi phải gánh sản phẩm lên đến tận Phú Phong (Tây Sơn), xuống tận Gò Bồi (Tuy Phước) để bán dạo. Đi rạc cả chân mới kiếm được dăm chục ngàn/ngày. Giờ thì khác xưa rồi, sản phẩm của 25 hộ làm nghề ở đây làm ra không đủ bán, bạn hàng phải đến tận nhà đặt tiền trước, khi nào đủ hàng thì gọi điện họ lên chở”.

Nhưng hưng thịnh nhất vẫn là nghề nấu rượu, nó là cuộc sống của hơn nửa số hộ dân ở xã Nhơn Lộc. Ông Phó Chủ tịch UBND xã cũng là Phó Chủ tịch Hiệp hội làng nghề rượu Bàu Đá Cao Văn Nghĩa cho biết: "Xã có 2.445 hộ dân thì đã có 1.200 hộ làm nghề nấu rượu, mỗi năm xuất bán khoảng 5 triệu lít rượu". Tuy nhiên, tìm hiểu thêm chúng tôi được biết, người nấu rượu ở Nhơn Lộc thu nhập từ rượu thì ít nhưng khoản thu kiếm được từ phụ phẩm của rượu mới nhiều. Bã nấu rượu được người dân Nhơn Lộc nuôi heo và nuôi bò vỗ béo. Nghề vỗ béo bò có từ năm 2001, từ vài hộ nuôi ban đầu, sau đó phát triển đến hơn 400 hộ nuôi.

Tích góp được vốn, nhiều hộ dân đầu tư làm trang trại để kiếm tiền nhiều hơn. Hiện ở Nhơn Lộc có 22 trang trại trồng trọt và chăn nuôi tổng hợp, góp phần đưa giá trị SX ngành chăn nuôi hàng năm lên 10%, chiếm tỉ trọng 51,26% trong ngành nông nghiệp. Nhiều cơ sở SX làng nghề đã đầu tư nâng cấp thiết bị công nghệ, nâng cao chất lượng sản, mở rộng thị trường tiêu thụ ra nước ngoài như NM bánh tráng XK của HTXNN Nhơn Lộc 2. Nhờ năng động, chăm chỉ làm ăn nên hiện thu nhập bình quân đầu người của người dân xã Nhơn Lộc đã đạt trên 17 triệu đồng/người/năm.

Đạt 70% tiêu chí

Người dân làm ăn khấm khá, việc huy động xây dựng quê hương càng được thuận lợi. Ông Cao Văn Nghĩa cho biết thêm: “Thông thường khi người ta đã đủ cái ăn là nghĩ đến chuyện nâng cấp “cái ở” và điều kiện sinh hoạt. Năm 2002, chúng tôi nhận thấy đây là thời điểm chín muồi về việc chỉnh trang lại gương mặt của quê hương vì đúng lúc ấy Bộ NN-PTNT phát động phong trào công nghiệp hóa - hiện đại hóa - hợp tác hóa- dân chủ hóa nông thôn để tiến tới xây dựng NTM, chúng tôi liền hưởng ứng”.

Những người dân có tay thợ tại địa phương thi công, dân địa phương giám sát công trình, cứ thế hoàn thành đến nay được hơn 33 km đường bê tông. Cách làm ấy không những xây dựng được hệ thống GTNT mà còn xây dựng được niềm tin trong nhân dân nên kể từ ấy, khi xã huy động sức dân đóng góp vào việc gì cũng đều thuận lợi. Ví như mới đây, trong 2 năm 2008-2009, toàn bộ kinh phí kiên cố hóa thêm được 3 km kênh mương nội đồng chủ yếu từ đóng góp của nông dân.

Phó Bí thư Đảng ủy xã Nhơn Lộc Bùi Văn Tô cho biết thêm: “Trong 10 năm gần đây, tổng kinh phí đầu tư xây dựng cơ sở hạ ở xã Nhơn Lộc là trên 20 tỷ đồng, chiếm 15% trong đó là đóng góp của dân, còn lại là ngân sách xã, huyện, tỉnh”. Đến nay Nhơn Lộc đã đạt gần 70% so với bộ tiêu chí NTM của quốc gia.