| Hotline: 0983.970.780

Yên Bái quyết chặn đứng sụt giảm diện tích chè

Thứ Ba 19/06/2018 , 14:50 (GMT+7)

Yên Bái một thời được mệnh danh là tỉnh có diện tích chè lớn nhất vùng Tây Bắc, đứng trong top 10 của Việt Nam về diện tích và sản lượng chè. Sự sụt giảm kinh khủng của cây chè đã đẩy hàng ngàn hộ trồng chè phải chuyển đổi sang cây trồng mới.

Nhằm chặn đứng sự thảm bại của cây chè, tỉnh Yên Bái đề ra một kế hoạch nhằm phát triển, nâng cao chất lượng chế biến, kinh doanh chè đến năm 2020…

11-49-00_h1
Đồi chè LDP2 năng suất 15 - 18 tấn/ha

Năm 2010 tổng diện tích chè của Yên Bái là 11.899ha, trong đó có 11.185ha cho thu hoạch, năng suất bình quân đạt 76,8 tấn/ha, nhiều diện tích đạt 15 - 20 tấn/ha, sản lượng 85.914 tấn. Năm 2015 diện tích chè của Yên Bái sụt giảm 668ha, chỉ còn 11.231ha. Không ai ngờ rằng đến năm 2017 diện tích chè của Yên Bái chỉ còn 8.465ha. Diện tích chè đến năm 2018 còn là bao nhiêu thì chưa có thống kê, nhưng chắc chắn sẽ thấp hơn diện tích chè năm 2017, bởi người dân vẫn đang phá bỏ những đồi chè kém hiệu quả để trồng những cây trồng khác.

Thời hoàng kim của cây chè Yên Bái có tới 12.034,7ha, trong đó có 11.093ha chè kinh doanh, 2.585ha chè Shan, chè lai LDP 1.555ha, chè nhập nội 1.633ha, chè Trung du 6.000ha. Sản lượng chè búp tươi hàng năm đạt từ 80.000  85.000 tấn, năm 2009 chế biến đạt 18.460 tấn, trong đó chè đen OTD 14.230 tấn, chè đen CTC 2.100 tấn, chè xanh các loại 2.130 tấn, xuất khẩu trực tiếp và ủy thác được 1.017 tấn, trị giá 1,257 triệu USD.

Do xây dựng ồ ạt các nhà máy chè và hàng ngàn nông hộ tham gia chế biến chè bằng các thùng chè quay tay dẫn tới sự mất cân đối giữa vùng nguyên liệu và cơ sở chế biến. Theo thống kê, năm 2010 có 93 nhà máy chế biến, công suất từ 5 - 50 tấn, tổng công suất 965 tấn/ngày. Trong khi đó khả năng cung cấp nguyên liệu chỉ đạt 350 tấn/ngày, bằng 1/3 so với công suất. Từ đó xảy ra tình trạng tranh mua tranh bán nguyên liệu, chè được phun đủ loại các loại thuốc BVTV, thuốc kích thích và cắt hái vô tội vạ, dư lượng hóa chất tồn dư trong chè rất cao.

11-49-00_h2
Chế biến chè

Năm 2015, Đài Loan đã trả lại Việt Nam 284 tấn chè tồn dư thuốc BVTV, trong số 5 DN bị trả lại hàng có Cty TNHH Ích Thành 100% vốn nước ngoài ở tỉnh Yên Bái, năm 2017 một Cty chế biến chè của tỉnh Yên Bái cũng bị phía Đài Loan trả về 29 tấn chè đen do nhiễm chất Fipronil. Đây là hậu quả của việc sử dụng thuốc BVTV bừa bãi mà các nhà máy chế biến không có vùng nguyên liệu, không kiểm soát được việc người trồng chè sử dụng các loại thuốc BVTV.

Từ đó dẫn tới giá chè búp tươi tụt giảm, có thời kỳ giá mỗi kg chè búp tươi chỉ 1.200 - 1.500 đồng/kg, khiến người trồng chè không thiết tha gì cây chè, nhiều hộ phá bỏ đồi chè trồng cây ăn quả hoặc chuyển sang trồng cây lâm nghiệp cho thu nhập cao hơn. Điển hình là Cty chè Trần Phú, trước đây được sự giúp đỡ của Liên Xô xây dựng nhà máy chè công suất chế biến 42 tấn/ngày, đây là niềm tự hào của ngành chè Việt Nam. Ngoài diện tích 637ha của Cty còn có hàng ngàn ha của người dân phụ cận. Nhưng cho đến nay diện tích còn lại của công ty 9,5ha trong đó có khoảng 4ha chè, Cty phải trả lại đất cho địa phương giao cho dân trồng cây ăn quả. Đó là minh chứng tiêu biểu cho sự tàn lụi của cây chè và những doanh nghiệp chế biến chè của tỉnh Yên Bái.

11-49-00_h3
Lãnh đạo Sở NN-PTNT Yên Bái trao đổi làm giống chè Shan với người dân

Tính từ năm 2010 đến năm 2017 tỉnh Yên Bái sụt giảm 3.434ha chè, trong đó TP Yên Bái giảm 379ha, huyện Trấn Yên giảm 447ha, Yên Bình 484ha… Đây là con số đáng báo động về sự suy tàn của vùng chè Yên Bái kể cả diện tích và chất lượng chè, khiến 40 ngàn hộ dân trồng chè đứng trước vô vàn khó khăn.

Để ngăn chặn sự sụt giảm diện tích và nâng cao chất lượng vùng chè, tỉnh Yên Bái đã có kế hoạch dài hạn từ nay đến năm 2020 giữ vững 8.500ha chè hiện có, trong đó diện tích chè Shan 2.600ha, trồng mới 670ha, trồng thay thế 1.000ha chè già cỗi, kém chất lượng. Ngân sách địa phương hỗ trợ 8 - 10 triệu/ha trồng mới, các DN chế biến hỗ trợ từ 3 - 5 triệu/ha. Ưu tiên trồng những giống chè có chất lượng cao phù hợp với đất đai và các tiểu vùng khí hậu của Yên Bái như Kim Tuyên, Phúc Vân Tiên, LDP1, LDP2. Tăng cường kiểm tra giám sát các cơ sở chế biến, kiên quyết đóng cửa các nhà máy, các hộ chế biến nhỏ vi phạm các tiêu chuẩn VSATTP, hỗ trợ các DN đầu tư vào vùng nguyên liệu, hướng dẫn người dân sử dụng thuốc BVTV có trong danh mục, thu hái đảm bảo thời gian cách ly… Tổng kinh phí dự kiến hỗ trợ, đầu tư từ năm 2018 - 2020 là 20,93 tỷ đồng.

11-49-00_h4
Đại diện một DN Nhật (thứ nhất bên trái) thăm vùng chè Yên Bái

 

Xem thêm
Giá heo nhích kích thích người nuôi tái đàn

Sau thời gian dài duy trì ở mức thấp, từ đầu năm 2024 đến nay, giá heo ở Bình Định không ngừng tăng, hiện ở mức 51.000đ/kg, người chăn nuôi hồ hởi tái đàn…

Tỷ lệ tiêm chỉ đạt 52%, Quảng Nam bùng phát dịch lở mồm long móng

Tỷ lệ tiêm phòng thấp, ý thức người dân chưa cao, tập quán chăn thả rông trâu bò là những nguyên nhân dễ gây bùng phát dịch lở mồm long móng ở Quảng Nam.

Mỗi hộ trồng hàng trăm ha mía vẫn khỏe re

GIA LAI Những năm gần đây, cây mía đã cho nông dân vùng Đông Gia Lai có cuộc sống đủ đầy nhờ tiền vào rủng rỉnh. Cây mía đã khẳng định vị thế trên vùng đất này.