Yên Bái là tỉnh miền núi với đặc điểm thời tiết ẩm ướt, nguồn nguyên liệu dồi dào, lao động sẵn có... là cơ hội để phát triển trồng các loại nấm, đưa việc trồng nấm thành một nghề cho thu nhập cao. Tuy nhiên, chỉ khi ứng dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật và công nghệ thì việc trồng nấm mới phát triển mạnh...
Từ lâu người dân ở các địa phương của tỉnh Yên Bái đã trồng nấm. Tuy nhiên, việc trồng nấm có tính tự phát, chủ yếu trồng những loại nấm thông thường như mộc nhĩ, nấm rơm... phục vụ nhu cầu tại chỗ, chưa trở thành sản phẩm hàng hoá đến được các thị trường lớn trong nước.
Do đặc điểm của một tỉnh miền núi nên Yên Bái hình thành 5 tiểu vùng khí hậu có cơ hội phát triển nghề trồng nấm: Huyện Mù Cang Chải; phía tây nam huyện Văn Chấn và Trạm Tấu; Văn Chấn - Tú Lệ; phía nam huyện Trấn Yên, Văn Yên, TP Yên Bái; Lục Yên, Yên Bình.
Các tiểu vùng khí hậu trên có nhiệt độ trung bình từ 20 - 25 độ C, lượng mưa trung bình năm từ 1.400 -2.000 mm, độ ẩm 83 - 87%. Đây là điều kiện tự nhiên lý tưởng cho việc phát triển trồng nấm.
Kiểm tra sự phát triển của nấm linh chi được trồng ở Trung tâm
Nguyên liệu trồng nấm vô cùng dồi dào. Nguồn rơm rạ khoảng 40.000 -50.000 tấn, lượng mùn cưa phụ phẩm của 250 - 300 ngàn m3 gỗ keo, bồ đề khai thác mỗi năm cũng đạt hàng trăm tấn; ngoài ra lao động tại địa phương sẵn có, đây chính là điều kiện cơ bản để phát triển nghề trồng nấm ở Yên Bái.
Nhận thấy Yên Bái có nhiều tiềm năng phát triển các loại nấm, nhất là cần xây dựng các làng nghề trồng nấm, năm 2011 Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN Yên Bái (gọi tắt là Trung tâm) tiến hành xây dựng mô hình ứng dụng công nghệ SX nấm hàng hoá giai đoạn 2011-2015 nhằm chuyển giao KH- CN và kỹ thuật trồng nấm cho các hộ nông dân, phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực miền núi phía Bắc, nơi kinh tế của các hộ nông dân còn chậm phát triển.
Từ năm 2011-2013 Trung tâm đã xây dựng 9 mô hình trồng các loại nấm ở 3 địa phương: TP Yên Bái 7 mô hình SX các loại nấm mộc nhĩ, linh chi, nấm sò; TX Nghĩa Lộ 1 mô hình SX nấm rơm, nấm sò; huyện Yên Bình 1 mô hình SX các loại nấm linh chi, mộc nhĩ, nấm sò.
Tổng nguyên liệu cho SX nấm là 400 tấn rơm rạ, mùn cưa các loại. Năng suất, đối với nấm linh chi đạt 32 kg/tấn nguyên liệu, mộc nhĩ 170 kg/tấn nguyên liệu, nấm sò 543,5 kg/tấn nguyên liệu, nấm rơm 155 kg/tấn nguyên liệu. Tổng sản lượng 7 mô hình thu được 5,45 tấn linh chi khô, 31,661 tấn mộc nhĩ khô, 16,305 tấn nấm sò tươi, 4,651 tấn nấm rơm tươi. Tổng giá trị thu được là 440,313 triệu đồng.
Từ các mô hình trồng nấm do Trung tâm xây dựng, đến nay tỉnh Yên Bái đã có hàng trăm mô hình trồng nấm các loại ở Văn Chấn, Trạm Tấu, Mù Cang Chải, Văn Yên, Yên Bình, TP Yên Bái... Ngoài ra các địa phương lân cận của các tỉnh Lai Châu, Lào Cai và Phú Thọ đã tới Trung tâm học cách trồng nấm và mua túi giống để SX nấm.
Phòng nhân nấm giống gốc cung cấp giống cho các hộ nông dân
Năm 2013 Trung tâm đã cung cấp 12.000 túi giống, bao gồm 8.000 túi giống nấm sò, 3.000 túi giống mộc nhĩ, 1.000 túi giống linh chi. Tổng số người dân đã trồng 360.000 bịch nấm các loại. Thống kê sơ bộ có gia đình bà Dịu và gia đình ông Tuấn Anh... ở xã Hợp Minh TP Yên Bái có thu nhập từ 100 - 200 triệu đ/năm từ việc trồng nấm. Đây là nguồn thu không nhỏ đối với người nông dân.
Trung tâm đã tiến hành tập huấn, chuyển giao công nghệ nuôi trồng, SX nấm cho Trung tâm Khuyến nông Yên Bái, các Trạm Khuyến nông Trấn Yên, Yên Bình, Hội Phụ nữ và tổ chức Tầm nhìn thế giới... để từ đó tập huấn và chuyển giao kỹ thuật cho các hộ nông dân và các hội viên.
| Ông Trần Ngọc Thư, GĐ Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN Yên Bái: Với những điều kiện tự nhiên và xã hội của tỉnh Yên Bái, việc trồng nấm sẽ phát triển thành nghề mang lại nguồn thu nhập cao cho nông dân. Tuy nhiên đây là nghề mới, cần phải đầu tư cơ sở vật chất cũng như các tiến bộ KHKT. Do đó hiện nay nghề trồng nấm chỉ phát triển ở những hộ có điều kiện kinh kế, tương lai các hộ nông dân cần liên kết không chỉ trong việc xây dựng cơ sở vật chất mà cả tiêu thụ sản phẩm... |
