Canh tác bền vững nhờ mô hình cà phê cảnh quan

MC 1:

Xin kính chào quý vị và bà con, cảm ơn quý vị bà con đã quay trở lại với Nông nghiệp Radio trong Chương trình Tầm nhìn nông nghiệp!

Thưa quý vị và bà con, vùng Tây Nguyên nước ta nói chung và tỉnh Đắk Lắk nói riêng vốn có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc phát triển các loại cây công nghiệp, trong đó có cà phê. Cây trồng này từ khi bắt đầu xuất hiện đến nay đã trở thành một trong những loại cây chủ lực cho phát triển kinh tế của cộng đồng người dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, mang lại nhiều giá trị cho đời sống của bà con nơi đây. Thế nhưng, do nhiều lý do chủ quan và khách quan, cà phê tại Tây Nguyên nói chung và Đắk Lắk nói riêng đang gặp nhiều rào cản phát triển khi đất đai bạc màu, khí hậu biến đổi… Loại cây này cũng đã khiến bà con vùng cao không ít lần “điêu đứng” trong những năm gần đây. Do vậy, những giải pháp canh tác cà phê bền vững đang ngày càng được các địa phương chú trọng phát triển với mục đích bảo vệ nguồn sinh kế của bà con, gắn với sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp, thuận theo xu thế của toàn cầu.

MC 2:

Thưa quý vị và bà con, nhận thấy những dấu hiệu suy thoái của cây cà phê tại Đắk Lắk, từ năm 2009 đến nay, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2/9 (Simexco) Đắk Lắk phối hợp cùng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên đã triển khai liên kết trên 8.500 nông hộ trong toàn tỉnh với tổng diện tích trên 12.000ha để triển khai mô hình cà phê cảnh quan. Các hoạt động chính trong dự án gồm xây dựng mô hình cụm cảnh quan cà phê bền vững; tái cấu trúc chuỗi cung ứng vật tư đầu vào cây giống, phân bón và thuốc bảo vệ thực vật; xây dựng mô hình dịch vụ nông nghiệp, tư vấn phân tích đất và sử dụng hóa chất nông nghiệp; thành lập và nâng cao năng lực của các hợp tác xã và học tập sáng tạo thông qua tập huấn nông dân chia sẻ mô hình ứng dụng công nghệ và sáng kiến mới.

Là đơn vị được lựa chọn triển khai mô hình. Ông Nguyễn Trí Thắng, Giám đốc HTX Ea Tân huyện Krông Năng cho biết. (PV2)

Ông Nguyễn Trí Thắng, Giám đốc HTX Ea Tân. (PV2)

HTX được thành lập năm 2018 với 49 thành viên, diện tích là gần 80ha. Đến hiện tại có 156 thành viên với hơn 240ha cà phê, tham gia cà phê cảnh quan từ 2018. Khi tham gia mô hình ca phê cảnh quan thì có những tác động tích cực như là 100% thành viên tham gia mô hình đa canh, nhiều cây trên một diện tích. Từ đó tăng được thu nhập lên. Và cũng từ mô hình đa cây này thì giảm lượng phân bón và giảm lượng nước tưới xuống. Ngoài ra cũng có tác động giảm thiểu phát thải cacbon ra môi trường hơn 60%.

MC 2:

Được biết, tham gia mô hình cà phê cảnh quan, người daan sẽ được tập huấn để chăm sóc cà phê, giảm lượng phân bón hóa học, tăng lượng phân vi sinh hữu cơ, tưới nước tiết kiệm. Đồng thời, được cán bộ nông nghiệp hướng dẫn kiến tạo thành khu vườn đa tầng từ cao đến thấp, phù hợp thông thoáng, ánh sáng trải đều nên các loại cây xanh tốt quanh năm, năng suất cao hơn trước và thu nhập ổn định. Ông Đoàn Văn Thống, Thành viên HTX Ea Tân chia sẻ:

Băng

Ông Đoàn Văn Thống, Thành viên HTX Ea Tân. (PV1)

Cà phê cảnh quan nhà tôi trước đó mình đã làm rồi. Khi trồng cà phê thì mình đã trồng các cây ăn trái rồi. Hiệu quả nó là tốt hơn nhiều lần độc canh. Thu nhập nếu mà làm tốt thì có khi gấp mấy lần, có khi mấy trăm phần trăm. Gấp đôi, gấp 3 cũng có tùy theo mảnh vườn mà người ta canh tác.

MC 2:

Là người trực tiếp chứng kiến dự án được triển khai hoạt động và mang lại hiệu quảm Tiến sĩ Phan Việt Hà Phó viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên cho biết, cà phê cảnh quan giúp giảm 25% lượng nước tưới sử dụng, giảm 15% lượng hóa chất và thuốc bảo vệ thực vật, tăng 30% thu nhập của nông dân trồng cà phê. Đây là giải pháp hữu hiệu để chúng ta ứng phó với biến đổi khí hậu khi thời gian gần đây diễn biến thời tiết luôn thất thường, gây khó khăn cho người nông dân.

Băng:

Tiến sĩ Phan Việt Hà, Phó viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên. (PV3)

Cà phê cảnh quan là một trong những hướng tích hợp được tất cả các cái về phát triển cà phê bền vững. Đặc trưng của cà phê cảnh quan là sử dụng tất cả kỹ thuật trong nông lâm kết hợp, có tính toán theo quy hoạch vùng. Và như thế cà phê cảnh quan là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất để chúng ta ứng phó với biến đổi khí hậu. Cà phê cảnh quan ở Tây Nguyên do một vài tổ chức quốc tế, doanh nghiệp họ hỗ trợ phát triển. Chủ yếu hiện tại phát triển tại Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng. Trong đó, Đắk Lắk làm chủ yếu là ở Krông Năng, bây giờ UBND tỉnh đã cho phép phát triển ở những địa phương khác.

MC 1:

Thưa quý vị và bà con: Phát triển cà phê chất lượng cao theo hướng xanh và bền vững được xem là định hướng quan trọng cho sản xuất, chế biến và bảo quản, góp phần quan trọng nâng cao giá trị ngành hàng cà phê của tỉnh Đắk Lắk. Mô hình cà phê cảnh quan được triển khai từ năm 2009 đã mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người trồng, HTX và doanh nghiệp trong giai đoạn vừa qua và hứa hẹn sẽ có những thành công trong giai đoạn tiếp theo. Với những hiệu quả mà mô hình đã thể hiện, chính quyền địa phương cũng đã có nhiều chính sách để nhân rộng mô hình cà phê cảnh quan ra toàn tỉnh trong thời gian tới.

MC 2:

Bây giờ, mời quý vị và bà con cùng điểm qua một số tin vắn liên quan tới lĩnh vực Tầm nhìn nông nghiệp vừa diễn ra trên cả nước.

MC 1:

Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, đến nay đã có 39/129 tổ chức tín dụng phát sinh dư nợ xanh, đạt hơn 500.524 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 4,2% dư nợ tín dụng của nền kinh tế, trong đó lĩnh vực nông nghiệp xanh chiếm tỷ trọng hơn 31%. Trước bối cảnh yêu cầu về chống biến đổi khí hậu đã trở nên cấp thiết, với những cam kết và tuyên bố chính trị với cộng đồng quốc tế, Chính phủ Việt Nam đã à đang nhanh chóng triển khai một loạt các hành động để hướng tới một nền kinh tế carbon thấp, chuyển đổi năng lượng.

Phạm Hiếu

MC 2:

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nguyên nhân chính làm tăng phát thải khí nhà kính trong sản xuất lúa gạo của Việt Nam bao gồm: thâm canh nông nghiệp không bền vững; tỷ lệ bón phân và mức độ sử dụng nước tưới tiêu cao; quản lý không đúng cách các tàn dư lúa; sử dụng năng lượng kém hiệu quả… Do đó, để giảm khí thải trong trồng lúa, các chương trình sản xuất tiên tiến đã từng bước được áp dụng tại nước ta. Trong đó, có hệ thống canh tác lúa cải tiến (SRI), là phương pháp canh tác lúa sinh thái, giảm phát thải khí nhà kính. Theo đánh giá, hiệu quả ứng dụng SRI ở Việt Nam cho thấy, lượng giống giảm 70-90%; giảm sử dụng thuốc hóa học 70-100%; tiết kiệm nước; giảm sâu bệnh; tăng khả năng chống đổ; tăng năng suất lúa và giảm giá thành… Đây là phương pháp được ngành nông nghiệp tạo điều kiện và khuyến khích phát triển trong tương lai.

Quỳnh Anh

MC 1:

Thành phố Cần Thơ với vị trí trung tâm, được xác định là thành phố động lực phát triển cho cả vùng ĐBSCL. Thời gian qua, Thành phố đã triển khai nhiều dự án trọng điểm trên địa bàn nhằm tăng cường ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ vào sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm, từ đó kêu gọi các tập đoàn, doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư. Hiện Cần Thơ đang triển khai thủ tục lập quy hoạch và xây dựng khu công nghệ thông tin tập trung, khu công nghệ cao Cần Thơ và 3 khu nông nghiệp công nghệ cao.

Kim Anh

Nội dung vừa rồi cũng đã kết thúc chương trình Tầm nhìn Nông nghiệp của Nông nghiệp Radio hôm nay, cảm ơn sự chú ý theo dõi của quý vị và bà con, xinh chào và hẹn gặp lại.