Trung tâm Nghiên cứu Vịt Đại Xuyên cùng một số đơn vị thuộc Viện Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT) đang lưu giữ hầu hết các giống vịt nội và vịt nhập ngoại tốt nhất Việt Nam hiện nay về năng suất, chất lượng và tính thích nghi.
Báo Nông nghiệp Việt Nam giới thiệu tới bà con chăn nuôi những giống thủy cầm tốt nhất trên thị trường của Viện Chăn nuôi và một số giống vịt bản địa nổi bật tại một số địa phương trong cả nước.
1 - Vịt siêu thịt dòng Super
Giống vịt còn có tên gọi khác là vịt Anh Đào hay vịt Cherry Valley là giống vịt công nghiệp chuyên thịt năng suất cao do do Hãng Cherry Valley, Vương quốc Anh tạo ra từ 1976, được mang về Việt Nam cuối những năm 1990.
Vịt có màu lông trắng, mỏ và chân màu vàng nhạt. Vịt bố mẹ có tuổi đẻ là 25 tuần tuổi, khối lượng vào đẻ 3,2 - 3,4kg/con, năng suất trứng 180 - 220 quả/67 tuần tuổi, tiêu tốn thức ăn/10 quả trứng 3,9 - 4,2kg.
Vịt thương phẩm nuôi 47 - 49 ngày đạt khối lượng 3,4 - 3,6 kg/con, tiêu tốn 2,2 - 2,4kg thức ăn/kg tăng trọng.
Vịt Super còn được sử dụng làm mái nền để thụ tinh nhân tạo với ngan trống để tạo ra con lai ngan vịt.
2 - Vịt siêu nạc dòng Star
Vịt Star là giống vịt thuộc bộ giống vịt siêu thịt do hãng Grimaud của Pháp nghiên cứu, chọn tạo và du nhập vào Việt Nam. Vịt có tỷ lệ thịt ức và cơ ức thuộc hàng cao nhất thế giới hiện nay.
Vịt có màu lông trắng, mỏ và chân màu vàng nhạt. Vịt bố mẹ có tuổi đẻ là 24 tuần tuổi, khối lượng vào đẻ 3,1 - 3,3kg/con, năng suất trứng 180 - 210 quả/66 tuần tuổi, tiêu tốn thức ăn/10 quả trứng 3,9 - 4,2kg.
Vịt thương phẩm nuôi 45 - 47 ngày đạt khối lượng 3,2 - 3,5 kg/con, tiêu tốn 2,35 - 2,45kg thức ăn/kg tăng trọng.
Giống vịt này rất phù hợp với nuôi quy mô công nghiệp và nuôi nốt chuồng.
1 - Giống ngan Pháp
Ngan Pháp bố mẹ sinh sản có tuổi đẻ là 26 - 28 tuần, năng suất trứng 160 - 190 quả/mái/năm.
Ngan thương phẩm đạt khối lượng 3,0-3,5kg/con mái ở 10 tuần tuổi, 5,0-6,5kg/con trống ở 12 tuần tuổi, tiêu tốn thức ăn 2,5 - 2,7kg/kg tăng trọng.
2 - Giống ngan Sen
Ngan sen bố mẹ sinh sản có tuổi đẻ là 28 - 30 tuần, năng suất trứng 70 - 85 quả/mái/năm.
Ngan sen thương phẩm đạt khối lượng 2,0-2,5kg/con mái ở 10 tuần tuổi, 3,0-3,5kg/con trống ở 12 tuần tuổi, tiêu tốn thức ăn 2,8 - 3,0kg/kg tăng trọng.
3 - Con lai ngan vịt
Con lại ngan vịt được tạo ra khi cho lai giữa ngan Pháp với vịt Super sử dụng công nghệ thụ tinh nhân tạo.
Con lai ngan vịt có sức sống cao, nuôi thương phẩm đến 63 ngày tuổi khối lượng đạt 3,6 - 4,0kg/con, tiêu tốn thức ăn 2,6 - 2,75kg/kg tăng trọng, thịt đậm màu như thịt ngan, ngọt như thịt vịt.
Khi chọn con đực nuôi nhồi trong 15 ngày để lấy gan béo đạt 0,5 - 0,7kg/con, khối lượng thịt ức 0,8 - 1,4kg/con.
4 - Giống ngỗng xám
1 - Vịt Biển 15 - Đại Xuyên
Vịt đang được nuôi giữ tại Trung tâm Nghiên cứu Vịt Đại Xuyên, vịt có lông màu cánh sẻ đậm, mỏ và chân màu vàng nhạt.
Vịt có tuổi đẻ 20 - 21 tuần tuổi, năng suất trứng 235 - 245 quả/mái/năm, khối lượng trứng 79 - 85 g/quả.
Vịt nuôi thương phẩm 50 - 55 ngày tuổi có khối lượng 2,6 - 2,9kg/con, tiêu tốn thức ăn 2,3 - 2,5kg/1kg tăng khối lượng.
Vịt nuôi tốt nhất tại các vùng nước mặn như ven biển, hải đảo, cửa sông và có thể nuôi cả trong điều kiện nước ngọt.
2 - Vịt Đại Xuyên - PT
Vịt kiêm dụng Đại Xuyên PT do Trung tâm Nghiên cứu Vịt Đại Xuyên tạo ra, có lông màu cánh sẻ nhạt mỏ và chân màu vàng nhạt.
Vịt có tuổi đẻ 21 - 22 tuần tuổi, năng suất trứng 220 - 230 quả/mái/năm, khối lượng trứng 78 - 84 g/quả.
Vịt nuôi thương phẩm đến 55 ngày tuổi có khối lượng 2,7 - 2,9kg/con, tiêu tốn thức ăn 2,3 - 2,5kg/1kg tăng khối lượng, phù hợp với nuôi nhốt trong ruộng lúa có khoanh vùng kiểm soát.
3 - Vịt Bầu Bến
Là giống vịt nội có nguồn gốc từ tỉnh Hoà Bình. Vịt có màu lông chủ yếu là cánh sẻ, ngoài ra còn một số màu như: xám, lang trắng đen, có cả đen và trắng tuyền….
Vịt Bầu Bến có khối lượng cơ thể 2 - 2,5 kg, tuổi đẻ của vịt là 22 - 23 tuần tuổi, năng suất trứng đạt 150 - 160 quả/mái/năm, khối lượng trứng 70 - 75g/quả.
Vịt nuôi thương phẩm 70 ngày tuổi đạt khối lượng 1,5 - 1,8 kg/con.
Vịt có khả năng thích ứng với các điều kiện nuôi truyền thống.
4 - Vịt bầu Minh Hương
Vịt bầu Minh Hương còn gọi là vịt suối, là một giống vịt bầu bản địa có từ lâu đời ở xã Minh Hương, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang. Vịt có thể sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện kham khổ.
Vịt bầu Minh Hương và vịt Bầu Bến có ngoại hình khá giống nhau, tuy nhiên, bầu Minh Hương thường có trọng lượng nhỏ hơn Bầu Bến khoảng 100 gam.
Bầu Minh Hương cũng có mỏ, cánh, chân ngắn, có màu vàng đều; lông vằn, con đực có một lớp lông xanh dưới cánh và cổ. Con trưởng thành nặng 1,8 - 2kg. Vịt bầu Minh Hương đực đầu xanh biếc, nặng 2kg.
Vịt nuôi sinh sản, có tuổi đẻ từ 23 - 26 tuần tuổi khi đạt 2,2 - 2,4 đối với vịt trống và 2,0 – 2,2 đối với vịt mái. Năng suất trứng đạt 80 quả/mái/20 tuần đẻ, khối lượng trứng đạt 70-80 gram/quả, tiêu tốn thức ăn/10 quả trứng 4,0- 4,5 kg.
Khi ấp nở, tỷ lệ trứng giống đủ tiêu chuẩn giống đạt 95% so với tổng số trứng đẻ ra, tỷ lệ ấp nở bình quân đạt 80% so với số trứng đem ấp bằng máy nhân tạo.
5 - Vịt Bầu Quỳ
Vịt Bầu Quỳ từ lâu được biết đến là sản vật số một ở miền Tây Nghệ An. Đây là giống thủy cầm có nguồn gốc sản sinh tại vùng đất Quỳ Châu, Quế Phong. Ngoài giá trị dinh dưỡng, vịt Bầu Quỳ còn có nguồn gen quý hiếm.
Đặc điểm của vịt Bầu Quỳ là đầu to, cổ ngắn, chân thấp, bụng sà sát đất. Một con vịt trưởng thành chỉ nặng từ 1,5 - 1,8kg.
Việc chăn nuôi giống vịt Bầu Quỳ không quá khó, thường chúng vẫn tự tìm thức ăn tại các khe suối, người nuôi chỉ cần bổ sung thêm lúa, gạo vào thời kỳ vịt đẻ trứng.
Vịt Bầu Quỳ là giống vịt có tầm vóc trung bình, lúc trưởng thành vịt Bầu Quỳ có khối lượng của vịt đực: 2,2-2,5 kg/con, vịt mái nặng 2,0-2,2 kg/con.
Giống vịt Bầu Quỳ to con, ngon thịt, nặng trung bình 2,0-2,5kg, 6 tháng tuổi bắt đầu đẻ trứng, trứng nặng 50-60g.
6 - Vịt Cổ Lũng
Vịt Cổ Lũng hay còn gọi là vịt Quốc Thành, vịt Mường Khương là giống vịt nhà bản địa có xuất xứ ở địa bàn xã Cổ Lũng thuộc huyện Bá Thước, Thanh Hóa.
Vịt Cổ Lũng là giống vịt quý hiếm, con giống di truyền có từ lâu đời, được các thế hệ người Bá Thước gìn giữ, phát triển.
Vịt Cổ Lũng được nhà nước Việt Nam công nhận là một giống vật nuôi nội địa được phép sản xuất, kinh doanh, lưu hành trong lãnh thổ Việt Nam.
Nhìn bề ngoài, vịt Cổ Lũng gần giống như vịt bầu tuy nhiên, giống vịt Cổ lũng có đặc điểm riêng mang tính nổi trội được coi là đặc thù của giống này đó là: cổ rụt, chân nhỏ lùn, ngắn, cổ và đầu thường có lông khoang, lông mướt, con trống có lông đuôi xoăn và có lông cổ xanh màu xanh ánh biếc có ánh cườm biếc.
Vịt Cổ Lũng nuôi khoảng 6 tháng là bắt đầu đẻ, trọng lượng tầm 3-4 tháng tuổi đạt 1,6-1,7 kg, sau 4 đến 5 tháng nuôi trung bình có thể đạt 1,5 - 2 kg, bình quân nuôi 4 - 5 tháng có thể đạt 1,6 - 2 kg.
Video: Những giống thủy cầm năng suất, chất lượng, độc đáo nhất hiện nay.
7. Vịt Đốm (Pất Lài, vịt Nàng)
Vịt có nguồn gốc ở tỉnh Lạng Sơn được bà con dân tộc gọi là con Pất Lài.
Vịt có màu lông cánh sẻ con mái sáng màu, con trống sẫm màu, vịt tầm vóc trung bình, vịt thương phẩm khối lượng từ 1,8 - 1,9 kg/con, thịt rất thơm ngon.
Vịt nuôi sinh sản có tuổi đẻ 22 - 23 tuần, năng suất trứng 150 - 180 quả/mái/năm, khối lượng trứng 65 - 70 g/quả.
Vịt có khả năng thích ứng với các điều kiện nuôi cổ truyền và nuôi cổ truyền.
8 - Vịt Kỳ Lừa
Vịt Kỳ Lừa là một giống vịt nhà có nguồn gốc tại tỉnh Lạng Sơn, được nuôi rộng rãi ở các tỉnh trung du, miền núi phía bắc và một số tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, nơi có khí hậu lạnh.
Đây là giống vật nuôi quý ở Việt Nam và đang được nằm trong diện bảo tồn nguồn gen quý. Chúng là giống vịt kiêm dụng thịt trứng.
Vịt Kỳ Lừa có thân hình không dài, ngực sâu, bụng sâu vừa phải. Dáng đi của vịt lúc lắc sang 2 bên, thân hơi dốc so với mặt đất.
Vịt có đầu hơi to, mỏ xám hoặc vàng, con trống có màu xanh nhạt hoặc xám đen, mắt sáng nhanh nhẹn. Cổ ngắn, thân mình hơi rộng, ngực khá sâu và nhô ra, bụng sâu, đùi to, ngắn, bàn chân có màu xám hoặc vàng, một số con chân có đốm đen, nâu.
Khối lượng vịt trưởng thành một năm tuổi con mái 2,2 - 2,5 kg, con trống 2,8 - 3,0 kg. Thịt vịt ngon, thơm, hơi dai, giàu axit glutamic.
Vịt Kỳ Lừa thích nghi với mùa đông giá rét, chịu đựng được điều kiện nuôi dưỡng thấp, tính hợp đàn cao, được chăn thả ngoài đồng, bãi.
Vịt Kỳ Lừa đẻ tương đối sớm: 150 - 160 ngày tuổi, khi cân nặng 1,7 - 1,9kg. Sản lượng trứng 110 - 130 quả/mái/năm. Khối lượng trứng 70 - 75g. Trứng vịt sẽ nở sau 28 ngày được ấp.
Vịt Kỳ Lừa thành thục sinh dục sớm thường là 150 - 160 ngày. Sản lượng trứng đạt trung bình 110 - 120 quả/mái/năm. Khối lượng trứng đạt trung bình 70-75g. Tỉ lệ trứng có phôi và tỉ lệ nở khá cao.
Khả năng sinh trưởng và phát triển của giống vịt này trung bình. Khối lượng cơ thể lúc 63 ngày đạt bình quân 1,2 - 1,6kg và lúc trưởng thành con trống đạt 2,8 - 3,0 kg, con mái 2,2 - 2,5 kg.
9 - Vịt Sín Chéng
Vịt Sín Chéng là nguồn gen vật nuôi bản địa, có từ lâu đời của người dân xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai.
Đây là gen quý đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ bảo tồn, lưu giữ và đưa vào danh mục để khai thác và phát triển phục vụ phát kinh tế tại địa phương này.
Vịt Sín Chéng là trọng lượng bình quân 1,5 - 2kg/con, thịt ngọt, chu kỳ đẻ trứng liên tục khoảng ba tháng, trứng to, vỏ trứng có màu xanh, tỷ lệ lòng đỏ cao.
Vịt Sín Chéng có sức sống tốt, ít chịu ảnh hưởng của dịch, bệnh, hại. Hiện nay, tổng đàn vịt Sín Chéng toàn huyện Si Ma Cai chỉ còn hơn 6.000 con.
Giống vịt Sín Chéng hiện chỉ còn quần thể trên 6.000 con.
10 - Vịt Trời
Vịt Trời có màu lông xanh đen vịt tầm vóc nhỏ, dáng người bè, mỏ và chân màu vàng đen, mắt có vệt đuôi màu xám.
Vịt nuôi sinh sản có tuổi đẻ 23 - 24 tuần, năng suất trứng 200 - 210 quả/mái/năm, khối lượng trứng 45 - 50 g/quả.
Vịt thương phẩm nuôi đến 70 ngày tuổi khối lượng từ 0,9 - 1,2 kg/con, tiêu tốn thức ăn/kg tăng trọng là 4,2 - 4,5kg, thịt thơm ngon, nuôi vịt trời thương phẩm lãi từ 50 - 80.000 đồng/con.
11 - Vịt Hòa Lan
Giống vịt Hòa Lan có nguồn gốc từ châu Âu và chúng được nhập khẩu về Việt Nam khoảng vài chục năm trước. Giống vịt này thích hợp với hình thức nuôi thả hoặc nuôi chạy đồng ở Việt Nam.
Khi vịt Hòa Lan còn nhỏ, chúng gần như có màu lông đồng nhất với nhau kể cả con trống và mái. Phần màu lông non ở cổ, đầu, cánh pha lẫn sắc đen và phần bụng của vịt có màu nhạt vàng. Điểm nhấn của chúng chính là phần sọc đen từ mỏ đến gáy của vịt. Phần mắt có lông đen, 4 đốm vàng trên lưng.
Khi vịt Hòa Lan lớn, bà con có thể tìm điểm khác biệt với các giống vịt khác chính là có 2 vạch đen dưới mắt.
Giống vịt Hòa Lan thích nghi tốt tại các tỉnh ĐBSCL, đặc biệt là khả năng thích ứng với điều kiện nước bị nhiễm mặn. Nguồn cung cấp giống chủ yếu là mua từ các cơ sở ấp nở tại địa phương hoặc tự nhân giống. Phương thức chăn nuôi chủ yếu là phương thức chăn thả kết hợp nuôi nhốt. Một số ít các hộ nuôi theo phương thức chăn thả hoàn toàn.
Một số chỉ tiêu kỹ thuật cơ bản trên đàn vịt Hòa Lan như sau: Đến 16 tuần tuổi tỷ lệ nuôi sống đạt trung bình 93% và khối lượng trung bình vịt trống và mái là 1644 và 1547g/con; Tỷ lệ đẻ/năm trung bình 53% với sản lượng trứng đạt 195 quả/mái; Tỷ lệ trứng có phôi 82% và tỷ lệ ấp nở/tổng số trứng ấp đạt 71%.
1 - Vịt siêu trứng Đại Xuyên TC
Vịt siêu trứng Đại Xuyên TC có lông màu cánh sẻ đậm, mỏ và chân màu vàng nhạt, tuổi đẻ là 17 - 18 tuần tuổi, khối lượng vịt vào đẻ 1,2 - 1,4 kg/con, năng suất trứng từ 275 - 290 quả/mái/năm, tiêu tốn thức ăn/10 quả trứng 1,9 - 2,05kg, khối lượng trứng 68 - 70g.
2 - Vịt BT
Vịt có màu lông cánh sẻ, khối lượng cơ thể 1,6 - 1,7 kg, tuổi đẻ của vịt là 20 - 22 tuần tuổi, năng suất trứng đạt 275 - 285 quả/mái/năm, khối lượng trứng 70 - 75g/quả, tiêu tốn thức ăn/10 quả trứng 2,0 - 2,3kg.
3 - Vịt siêu trứng Triết Giang
Vịt siêu trứng Triết Giang có lông màu cánh sẻ nhạt mỏ và chân màu vàng nhạt, tuổi đẻ là 16 - 17 tuần tuổi, khối lượng vịt vào đẻ 1,1 - 1,3 kg/con, năng suất trứng từ 260 - 270 quả/mái/năm, tiêu tốn thức ăn/10 quả trứng 2,0 - 2,15kg, khối lượng trứng 55 - 65g.
4 - Vịt siêu nâu TsN 15 - Đại Xuyên
Vịt siêu sâu TsN 15 - Đại Xuyên là giống vịt chuyên trứng, vịt có lông màu nâu, mỏ và chân màu vàng nhạt, tuổi đẻ là 18 - 19 tuần tuổi, khối lượng vịt vào đẻ 1,2 - 1,4 kg/con, năng suất trứng từ 260 - 270 quả/mái/năm, tiêu tốn thức ăn/10 quả trứng 1,95 - 2,10kg, khối lượng trứng 60 - 68g.
Giai đoạn phát triển phôi có lông màu vàng nhạt nên trứng phù hợp với ấp trứng lộn.
5 - Vịt Cỏ màu cánh sẻ
Là giống vịt chuyên trứng được chọn lọc từ giống vịt Cỏ của Việt Nam.
Vịt có tuổi đẻ 20 - 21 tuần, khối lượng vịt vào đẻ 1,3 - 1,6 kg, năng suất trứng đạt 250 - 260 quả/mái/năm, khối lượng trứng đạt 63 - 67g/quả, tiêu tốn thức ăn/10 quả trứng 2,0 - 2,1kg.
