Băn khoăn về chủ quyền và chống lạm quyền

Sáng 4/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách, thảo luận về nhiều vấn đề lớn của dự thảo Luật Đơn vị Hành chính Kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc.

ĐBQH Lê Thanh Vân phát biểu tại hội nghị

Có ý kiến cho rằng, nếu không minh bạch, công khai, dân chủ, phẩm hạnh cán bộ được đàng hoàng thì dù có miễn, giảm thuế kiểu gì nhà đầu tư họ cũng chán nản.

Đặt vấn đề luật phải thể hiện được sự “đặc biệt” của các đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt, ĐB Bùi Văn Phương – Phó đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Ninh Bình cho rằng khi có nhiều chính sách ưu đãi thông thoáng thì điều quan trọng là phải có vượt trội về thẩm quyền, cơ chế vận hành.

“Cái gốc là kiểm soát. Vừa rồi BOT có điều khoản bảo mật giờ vỡ ra bao nhiêu việc. Rồi có vụ suýt thành “gói bảo mật” thì không ai sờ đến nữa. Phải công khai thì mới giám sát được. Dân có quyền nhưng mọi thứ bưng bít thì dân cũng không giám sát được và có nhiều cơ quan đến mấy cũng không giám sát được”, ông Phương nêu ý kiến.

Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội Lê Thanh Vân cho rằng thời gian cho thuê đất tới 99 năm là quá dài và cần cân nhắc vì ba vị trí dự định thành lập đặc khu là vị trí nhạy cảm, tiền tiêu, đến nay chưa có chuyên gia về quốc phòng an ninh ở Quốc hội lên tiếng.

“Ba vị trí này lại nhô ra Biển Đông, tác động của nó ở khía cạnh phòng thủ quốc gia sẽ thế nào? Thế giới đang vận động từ tấn công vũ trang sang quyền lực mềm, đó là mua chuộc cán bộ, cài cắm dân cư thì phải tính sao? Tôi nghĩ điều này phải bàn bạc kỹ và thận trọng”, ông Lê Thanh Vân đặt vấn đề và cảnh báo “trong khi chúng ta đang ở cạnh một đất nước luôn có tư tưởng bành trướng”.

Cùng quan điểm, Phó trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách TP.HCM Phan Nguyễn Như Khuê nói rằng, chính sách đột phá, mở rộng không đồng nghĩa với dễ dãi. Thời gian giao đất quá dài thì sau này con cháu chúng ta xử lý thế nào nếu có vấn đề liên quan đến khía cạnh quốc phòng an ninh?

“Cần quan tâm vấn đề chủ quyền trong quá trình giao đất và thực hiện ưu đãi. Cả 3 đặc khu ở khu vực hết sức nhạy cảm. Ta không thể hời hợt về vấn đề thế sự này được, cần nghiên cứu tác động đến chủ quyền đất nước trong tương lai” – ông Khuê nêu quan điểm.

Phát biểu làm rõ thêm về thời hạn giao đất, đại diện cơ quan thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết, thời hạn giao đất 99 năm chỉ trong trường hợp đặc biệt và thực tế sau này khi xem xét yếu tố “đặc biệt” phải trải qua quy trình với nhiều cấp thẩm quyền quyết định. Quy định như vậy nhằm đảm bảo độ mở của luật để hạn chế việc sửa đổi nếu có sau này chứ không phải giao ngay đất với thời hạn trên.

Thay miễn thuế bằng môi trường đầu tư minh bạch, đàng hoàng

Một vấn đề được ĐB Lê Thanh Vân đặt ra đấy là hàng loạt chính sách ưu đãi nêu trong dự thảo luật. Theo quan điểm ông Vân, thu hút đầu tư không nhất thiết phải miễn thuế, giảm thuế mà cái chính môi trường đầu tư kinh doanh phải được coi trọng. Ba vị trí chiến lược đó đã là địa thế ưu đãi cho nhà đầu tư rồi. Vấn đề còn lại là minh bạch trong thủ tục.

“Cái quan trọng là môi trường đầu tư, minh bạch trong chính quyền, phẩm hạnh của cán bộ. Bởi có khi chi phí cho thủ tục, chạy chọt nó còn nhiều hơn tiền thuế. Thời đại bây giờ là công nghiệp 4.0, phải hội nhập trong môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch. Nếu không có minh bạch, công khai, dân chủ, phẩm hạnh cán bộ được đàng hoàng thì dù có miễn, giảm thuế kiểu gì nhà đầu tư họ cũng chán nản”, ĐB Lê Thanh Vân khuyến cáo.

Văn Hùng