Đợt dịch thứ 4 xuất hiện tại Việt Nam từ ngày 27/4/2021. Ngay khi đó, TP.HCM triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa, tuy nhiên do sự xuất hiện của biến chủng Delta nên dịch bệnh đã nhanh chóng lan rộng và khó kiểm soát. Cả hệ thống chính trị Thành phố đã quyết tâm, toàn dân đồng lòng, chung sức chống dịch.
Qua 4 giai đoạn chống dịch Covid-19, đến nay, TP.HCM đã đạt được những kết quả tích cực. Các hoạt động xã hội, sản xuất kinh doanh đang từng bước được khôi phục, nhiều khu vực vùng xanh được mở rộng. Tinh thần, cuộc sống người dân từng bước trở lại trong điều kiện bình thường mới.
Nhìn lại quá trình công tác phòng chống dịch Covid-19 thời gian qua, trong báo cáo của UBND TP.HCM về "Tình hình kinh tế - xã hội Thành phố năm 2021", TP.HCM rút ra 10 bài học kinh nghiệm, để từ đó có những giải pháp triển khai phù hợp trong tình hình mới, vực dậy nền kinh tế, ổn định văn hóa xã hội... của một thành phố lớn nhất cả nước.
Thứ nhất, Lãnh đạo Thành phố chỉ đạo tập trung, huy động cả hệ thống chính trị và phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các sở, ban ngành và các quận, huyện, thành phố Thủ Đức một cách đồng bộ, thực hiện hiệu quả chiến lược “mỗi phường, xã, thị trấn là một pháo đài; mỗi người dân là một chiến sĩ”. Trong đó, vai trò của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch quận, huyện và phường, xã, thị trấn đóng vai trò quyết định.
Thứ hai, xây dựng hệ thống giám sát, cảnh báo dịch, xây dựng các tình huống và kịch bản diễn tập tương ứng từng cấp độ dịch là rất cần thiết và mang ý nghĩa quyết định cho sự chủ động khi ứng phó với dịch bệnh. Kịp thời phát hiện các địa bàn có nguy cơ chuyển sang cấp độ dịch cao hơn để chủ động có giải pháp can thiệp. Triển khai xét nghiệm theo hướng trọng tâm, trọng điểm và phải triển khai thần tốc để bóc tách F0 trong xử lý ổ dịch; phối hợp linh hoạt giữa sử dụng kỹ thuật PCR và xét nghiệm nhanh kháng nguyên để dập dịch nhanh chóng.
Thứ ba, việc cách ly F0 để ngăn chặn lây lan là cần thiết nhưng không nhất thiết phải cách ly tập trung, chỉ cách ly tập trung khi không đủ điều kiện cách ly tại nhà, nhiều khu cách ly tập trung với quy mô nhỏ gắn liền với địa bàn phường, xã sẽ hiệu quả hơn việc cách ly tập trung với quy mô lớn cấp quận, huyện hay Thành phố. Việc cách ly phải gắn liền với chăm sóc, điều trị và cung ứng gói thuốc, gói an sinh...
Thứ tư, phát huy chiến lược điều trị theo 2 trụ cột: chăm sóc F0 dựa vào cộng đồng và điều trị tại bệnh viện. Huy động mọi nguồn lực để phát huy hiệu quả mô hình trạm y tế lưu động trong chăm sóc F0 tại nhà. Củng cố hệ thống điều trị 3 tầng, triển khai mô hình “Bệnh viện dã chiến 3 tầng” nhằm chăm sóc tốt nhất cho người bệnh và hạn chế tối đa các nguy cơ khi chuyển viện.
Bộ đội "đi chợ hộ" cho người dân trong thời điểm TP.HCM cao điểm của đợt dịch Covid-19 lần thứ 4.
Thứ năm, huy động mọi nguồn lực trong xã hội cho công tác phòng, chống dịch, bao gồm: tăng cường phối hợp quân dân y, y tế công lập và tư nhân, Đông Tây y kết hợp, phát huy vai trò hiệu quả của các cá nhân, doanh nghiệp và các tổ chức thiện nguyện tham gia công tác phòng, chống dịch. Thành phố Thủ Đức và các quận, huyện phải có kế hoạch phòng, chống dịch chủ động, huy động nguồn nhân lực tại chỗ và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực chi viện. Thành phố sẵn sàng hỗ trợ và chi viện nguồn nhân lực chống dịch khi các địa phương, đơn vị gặp khó khăn.
Thứ sáu, phát huy sự phối hợp hiệu quả của lực lượng vũ trang, công an và y tế trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự xã hội tại các khu cách ly tập trung và các bệnh viện dã chiến, trong việc thực hiện gói an sinh kết hợp với công tác cách ly điều trị và chăm sóc tại nhà.
Thứ bảy, củng cố, kiện toàn và nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng từ Thành phố đến phường, xã, thị trấn. Điều chỉnh, bổ sung các cơ chế chính sách phù hợp nhằm thu hút và đảm bảo nguồn nhân lực cho y tế cơ sở, nhất là trạm y tế phường, xã, thị trấn.
Thứ tám, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, bảo đảm công tác thu thập, tổng hợp và phân tích dữ liệu chính xác, kịp thời, để tiến hành đánh giá cấp độ dịch thường xuyên ở từng địa bàn phường, xã, thị trấn. Xây dựng nguồn dữ liệu tin cậy, làm cơ sở dự báo để kịp thời khống chế dịch hiệu quả. Triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phòng chống dịch, phát huy hiệu quả của công nghệ tư vấn, sàng lọc từ xa giúp tạo sự an tâm cho người bệnh và kịp thời kích hoạt hệ thống cấp cứu tại nhà khi người bệnh có dấu hiệu trở nặng.
TP.HCM đặt mục tiêu đảm bảo người từ 18 tuổi trở lên được tiêm vacxin phòng Covid-19. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Thứ chín, vacxin là chiến lược lâu dài và hàng đầu trong phòng, chống dịch bệnh, thật sự đảm bảo độ bao phủ vacxin đến từng người dân (trong độ tuổi theo quy định) không chỉ dựa vào số liệu thống kê. Ưu tiên tiêm vacxin cho những đối tượng có nguy cơ cao (thai phụ, người trên 50 tuổi, có bệnh nền, béo phì…) và lực lượng tuyến đầu trong công tác phòng, chống dịch bệnh.
Thứ mười, tăng cường công tác nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực ứng dụng các công nghệ mới trong giám sát, dự báo dịch bệnh, chăm sóc và điều trị F0 ở các tầng.
