Đào tạo nghề không thể đưa lý thuyết suông cho nông dân

Đào tạo nghề ngày nay cần quan tâm hai xu hướng. Thứ nhất, đảm bảo kiến thức cơ bản. Thứ hai, bắt kịp trào lưu thế giới. Phó Giáo sư Tiến sĩ Lương Mình Cừ - Hiệu trưởng Trường Đại học Cửu Long, nhấn mạnh: “Chỉ có như vậy, nông nghiệp mới thịnh vượng”.

Nông dân Việt Nam vốn có truyền thống cần cù trong sản xuất. Thế nhưng, sự thay đổi rất nhanh chóng của mô hình kinh tế nông nghiệp không còn phù hợp cho những kinh nghiệm mang tính kế thừa từ đời nọ sang đời kia. Là một người đã gắn bó cả đời với sự nghiệp giáo dục,Phó Giáo sư Tiến sĩ Lương Minh Cừ đánh giá cao đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Bởi lẽ, theo ông, kinh tế nông nghiệp vẫn là kinh tế chủ chốt, nên nguồn nhân lực nông thôn đóng vai trò quan trọng. Đào tạo nghề giúp nông dân nắm bắt kiến thức, kỹ thuật và công nghệ để tổ chức sản xuất và phát triển gia đình, tự chủ cuộc sống.

Trong xu thế xã hội vận động không ngừng, thì nghề nào cũng cần được cập nhật kiến thức liên tục. Riêng lĩnh vực nông nghiệp, lao động nông thôn cần được đào tạo để phù hợp với dòng chảy nông nghiệp công nghệ cao. Một trong những yêu cầu đặt ra của kinh tế nông nghiệp là phải thúc đẩy tích hợp đa giá trị và phát huy lợi thế vùng, miền. Vậy thì đào tạo nghề cho lao động nông thôn cần đặt ra những mục tiêu gì?

Phó Giáo sư – Tiến sĩ Lương Minh Cừ phân tích: “Xét về đào tạo nghề, căn cứ vào đặc trưng vùng miền là khoa học. Địa hình Việt Nam đa dạng, điều kiện tự nhiên đồng bằng sông Hồng khác miền núi Tây Bắc, duyên hải miền Trung khác kênh rạch Nam bộ. Vì vậy, đào tạp nghề cho nông dân, cần tuân thủ các tiêu chí. Một, nhu cầu khách quan của địa phương. Hai, nhu cầu thực tế của kinh tế địa phương. Ba, nhu cầu chung của xã hội. Tư, xây dựng các mục tiêu khác nhau cho mỗi nơi. Năm, giáo trình đào tạo phù hợp cho mỗi nơi”.

Có một thực tế rất đáng ái ngại là không ít cơ sở đào tạo nghề tập trung chủ yếu giảng dạy lý thuyết, mà thời gian thực hành ít, do đó người lao động sau đào tạo lại thiếu kỹ năng nên khó tìm được việc làm. Đồng thời, sự liên kết giữa đào tạo nghề và hỗ trợ giải quyết việc làm chưa cao. Thưa Phó Giáo sư Tiến sĩ Lương Minh Cừ cho rằng, nặng về lý thuyết là căn bệnh cố hữu của giáo dục Việt Nam, nên đào tạo nghề cần tránh đưa lý thuyết suông cho nông dân.

Hiện tại phần lớn người lao động sau khi rời khỏi trường học đều được đơn vị sử dụng lao động đầu tư đào tạo lại. Cho nên, muốn nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn, phải tính đến sự phối hợp giữa nhà trường với doanh nghiệp để cùng tham gia vào quá trình xây dựng chương trình, biên soạn giáo trình. Cần có cơ chế thoáng để huy động các nguồn lực xã hội, kể cả doanh nghiệp có vốn nước ngoài, cùng tham gia đào tạo nghề cho nông dân.

Càng ngày thị trường lao động càng đa dạng mà công tác đào tạo nghề cũng phải thích ứng. Mới đây, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội đề nghị bổ sung 77 nghề đào tạo dưới 3 tháng, trong đó có 24 nghề nông nghiệp và 53 nghề phi nông nghiệp, mà đặc biệt nhất là nghề livestream bán hàng. Phó Giáo sư Tiến sĩ Lương Minh Cừ khẳng định, nghề livestream bán hàng rất đắc dụng hiện nay, mỗi địa phương nên thiết kế những khóa đào tạo livestream bán hàng để giúp mỗi hộ nông dân có một kênh quảng bá sản phẩm thiết thực và hiệu quả, Livestream bán hàng không chỉ giảm tối đa chi phí thương mại, mà còn tăng cường khả năng đưa đặc sản của từng làng quê đến người tiêu dùng khắp nơi.