Triển khai toàn diện quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp - IPHM

Tổng kết Diễn đàn phổ biến kiến thức liên quan đến chương trình IPHM, ông Lê Văn Thiệt, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT), cho rằng, các báo cáo, tham luận của cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp, hiệp hội… và các ý kiến thảo luận đã tập trung đến những vấn đề chính được đề ra như Đề án phát triển quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM) đến năm 2030; Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn, hài hòa, hiệu quả; sinh vật gây hại mới nổi và biện pháp phòng ngừa…

Qua diễn đàn, có thể thấy, các địa phương đã và đang triển khai thực hiện khá tốt Đề án IPHM, tiền thân là Chương trình quản lý dịch hại tổng hợp (IPM). Nói về kết quả nổi bật của Chương trình IPM Quốc gia Việt Nam, ông Thiệt chia sẻ, chương trình bắt đầu được triển khai từ năm 1992 với các hoạt động như hỗ trợ đào tạo giảng viên IPM (TOT), huấn luyện nông dân thông qua các lớp học hiện trường đồng ruộng (FFS); IPM áp dụng trên lúa, bông, rau màu và cây ăn quả…

Dấu ấn của IPM là việc Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc (FAO) đã khuyến cáo việc không đốt rơm, nay được đẩy mạnh ứng dụng đối với "Đề án 1 triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL".

Bên cạnh đó, chương trình tham mưu để loại bỏ hoạt chất lân hữu cơ, thuốc BVTV độc hại vốn để lại dư lượng cao cho nông sản, ảnh hưởng tới môi trường, sức khỏe con người. Đến nay, chương trình IPM đã trang bị kiến thức cho nông dân về đất khỏe, cung cấp dinh dưỡng cho đất, giảm phân bón, thuốc BVTV và sử dụng nguồn tài nguyên hợp lý.

Theo đó, việc sử dụng phân bón thay đổi theo xu hướng chung của các nước là an toàn, thông minh, từ đó tạo ra các sản phẩm đảm bảo chất lượng, đáp ứng nhu cầu xuất khẩu và đặc biệt giup nông dân giảm chi phí sản xuất.

Theo thống kê, khoảng 400.000 nông dân, 15.000 đại lý sử dụng hiệu quả thuốc BVTV sinh học, xây dựng được 1.300 bể chứa thu hồi vỏ chai thuốc BVTV đã qua sử dụng; Tập huấn người dân xây các mô hình sử dụng trên 5 loại cây trồng chủ lực.

Trong Đề án tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ, mục tiêu đến năm 2025 nâng công suất sản xuất phân hữu cơ tăng từ 4 triệu tấn lên 5 triệu tấn, 100% các tỉnh, đại lý được tập huấn về phân bón hữu cơ.

Cục BVTV cũng phối hợp với các hiệp hội, tổ chức để nhân rộng việc sử dụng phân bón và thuốc BVTVT sinh học. Theo ông Thiệt, hiện nay, biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng khó lường. Các hiện tượng thiên tai, bão lũ, hạn hán, xâm nhập mặn gây ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng cây trồng, đời sống người dân. Nguy hiểm hơn, biến đổi khí hậu đã tạo điều kiện cho các loại sinh vật gây hại mới phát sinh, phát triển, gây khó khăn cho sản xuất.

Hiện nay, chúng ta có 8.000 mã số vùng trồng, hơn 1.500 mã số cơ sở đóng gói. Nếu áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, chất lượng sản phẩm sẽ tăng lên, việc xuất khẩu càng trở nên thuận lợi. Do đó, để có thể phát triển nền nông nghiệp bền vững, hiện đại đến năm 2030, tầm nhìn 2050, các địa phương cần quan tâm, đầu tư mở rộng các mô hình sản xuất áp dụng các tiến bộ kỹ thuật như 3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm… phát triển và nhân rộng các mô hình, giải pháp sinh học trong phòng chống sinh vật gây hại; đẩy mạnh sản xuất và sử dụng phân bón và thuốc BVTV sinh học, phối hợp với công ty nước ngoài.

Bên cạnh đó, cần quan tâm phát triển và ứng dụng công nghệ 4.0, chuyển đổi số vào canh tác và tra cứu thông tin để chủ động kiểm soát dịch bệnh, giảm thiểu tối đa lượng vật tư hóa học, sử dụng tối ưu vật tư đầu vào, gia tăng lợi nhuận cho nông dân.

“Để phát triển và nhân rộng Chương trình IPHM, cần có sự chung tay vào cuộc của cả hệ thống chính trị mới có thể thành công”, ông Thiệt đánh giá.