Nông dân '4 chấm' ở Đắk Nông: Vườn sầu riêng 'sinh' tiền của cặp vợ chồng 9X

Sau khi liên kết với HTX Dịch vụ - Thương mại và Du lịch Tà Đùng (HTX Tà Đùng, xã Đắk Som, huyện Đắk Glong, Đắk Nông) để đưa vườn sầu riêng thực sinh này vào chương trình tham quan du lịch, chủ vườn là cặp vợ chồng 9X Huỳnh Thị Cẩm Tiên và Nguyễn Hữu Vinh kiếm thêm cả trăm triệu đồng thu nhập mỗi năm.

Theo chân anh Võ Duy Quang, Giám HTX Tà Đùng, chúng tôi đến tham quan vườn sầu riêng thực sinh của vợ chồng anh Vinh ở bon B'srê B, xã Đắk Som. Do trồng khá thưa, trên diện tích 1,3ha chỉ có hơn 100 cây, lại được sống trên đất bazan màu mỡ, nên những cây sầu riêng khá to, nhiều gốc to gần 2 vòng tay ôm, tán xòe rộng, phải ngửa hẳn cổ ra sau mới nhìn được những chùm trái trên cao.

Anh Vinh cho biết, đây là giống sầu riêng 9 Hóa, do cơm rất mềm, nên còn được gọi là sầu riêng sữa. “Giống này ở miền Tây trồng nhiều, Tây Nguyên thì ít hơn. Vườn sầu riêng này là của cha mẹ vợ em, ông bà quê gốc Bến Tre, lên đây năm 2002, mua đất rồi mang giống sầu riêng 9 Hóa dưới quê lên trồng”, Vinh cho biết.

Vinh cho biết, năm 2023, vợ chồng anh thu hơn 30 tấn trái, bán xô tại vườn giá hơn 40 ngàn đồng/kg. Riêng năm nay, anh dưỡng trái ít hơn, sản lượng khoảng 20 tấn. “Mình phải giảm áp lực cho cây, chứ năm nào cũng bắt cây ra trái hết công suất, cây sẽ ngày càng suy, cây không khỏe thì làm sao cho nhiều trái được, chất lượng cơm cũng giảm. Ngoài ra, nguyên tắc của em khi bán cho thương lái là chỉ cắt trái già, mang về ủ vài ngày là chín đều, không phải tác động gì thêm”, Vinh nói.

Chị Huỳnh Thị Cẩm Tiên nói thêm: “Năm nay tụi em dưỡng cây, nên giảm trái. Bình quân mỗi cây chỉ để từ 180 - 220kg trái, tùy cây to nhỏ. Nhưng giá bán lại cao hơn, sầu riêng rụng, hàng nhất, bán cho khách tại vườn từ 50 - 60 ngàn đồng/kg. Vì thế, doanh thu cũng không giảm so với vụ trước. Vụ sầu riêng năm nay, em bán tại chỗ cho khách du lịch cũng đạt khoảng hơn 1 tấn. Họ đến tham quan vườn, mua ăn tại chỗ, rồi mua mang về, sau đó lại gọi điện thoại mua tiếp, có khách ở Sài Gòn cứ ăn hết lại gọi đặt”.

Vinh cho biết, để trái sầu riêng “xanh vỏ, đều hộc, thơm ngon” không phải là chuyện dễ. Theo Vinh, cây sầu riêng rất mẫn cảm với thời tiết, sâu bệnh nên bất kể thời điểm phát triển lá, ra hoa, đậu trái đều phát sinh bệnh hại. Vì thế, người trồng sầu riêng thường phun thuốc hóa học, không những sức khỏe bị ảnh hưởng mà sản phẩm làm ra không an toàn, sâu hại kháng thuốc, môi trường bị ô nhiễm.

“Riêng vườn sầu riêng này, ngay từ khi cha mẹ vợ làm đã tuân thủ nguyên tắc là không sử dụng thuốc hóa học bừa bãi, mà dùng các giải pháp sinh học. Anh thấy đấy, cây không chỉ to mà rất khỏe, ít sâu bệnh, trái đẹp, múi mềm, thơm, béo”, Vinh nói.

Hiện nay, sau khi liên kết với HTX Tà Đùng, Vinh tiếp tục “nâng cấp” quy trình chăm cây theo hướng hữu cơ, sử dụng hoàn toàn phân hữu cơ, vi sinh để bón cho cây.

“Để nâng cao chất lượng trái sầu riêng và giảm chi phí, thì không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Lâu nay, em đã tự ủ xác bã thực vật, phân chuồng để làm phân bón. Còn trị sâu bệnh, hiện nay có nhiều chế phẩm sinh học đặc trị trên cây sầu riêng rất hiệu quả. Trong đó có dòng nấm vi sinh đối kháng Trichoderma, chống lại các loại nấm gây hại trong đất, giúp cân bằng độ pH, giải độc đất, dùng để ủ phân chuồng, rác thải hữu cơ. Cách làm này đặc biệt hiệu quả trong phòng ngừa bệnh vàng lá, thối rễ, chết nhanh, chết chậm, xì mủ, lở cổ rễ do nấm bệnh và tuyến trùng vùng rễ”, Vinh phân tích.

Ước mơ của Vinh là đến thế hệ sau, tức các con anh, vườn sầu riêng này sẽ là những cây cổ thụ, to cao, trong một khu vườn rợp mát, sạch, đẹp, trở thành điểm đến thú vị, được nhiều người biết đến, không chỉ người Việt Nam, mà còn cả du khách nước ngoài. “Ngoài sầu riêng, em dự định sẽ đầu tư, cải tạo và làm thêm các mô hình kết hợp, biến nơi đây thành một điểm du lịch sinh thái, tham quan, học tập cho du khách và các em học sinh”, Vinh nói.

Theo Giám đốc HTX Tà Đùng, ý tưởng của Vinh nghe thì có vẻ lớn lao, nhưng thực tế không phải khó. “Lên kế hoạch thực hiện cụ thể, kiên trì với ý tưởng. Nếu không đủ tiềm lực kinh tế để làm một lúc thì thì cứ làm từng phần nhỏ, chỉ cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình canh tác bền vững, bảo vệ môi trường sinh thái, thì chắc chắn sẽ thành công”, anh Võ Duy Quang nói.

Do đặc thù thời tiết nên tại khu vực huyện Đắk Glong này, sầu riêng thường thu hoạch muộn hơn các vùng khác. Trong khi các tỉnh như Bình Phước, Đồng Nai hay Đắk Lắk, sầu riêng đã vào cuối vụ thì tại đây, sầu riêng đang chín rộ.

“Đây là một lợi thế không nhỏ về khía cạnh thị trường. Bên cạnh đó, lại canh tác theo hướng bền vững, sản phẩm chất lượng cao, vườn cây to, đẹp, khung cảnh cũng đẹp như vườn sầu riêng của vợ chồng Vinh, thì không lo gì không phát triển bền vững”, anh Võ Duy Quang, Giám đốc HTX Tà Đùng.