Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương liên quan đã có nhiều cuộc làm việc để giải quyết khó khăn liên quan đến bảo đảm vật liệu xây dựng cho các dự án cao tốc, tuy nhiên, vẫn có phản ánh từ các ban quản lý dự án, nhà thầu về tình trạng thiếu cát, đất, đá. "Các đồng chí phải chỉ rõ nguyên nhân gây tình trạng thiếu vật liệu xây dựng do địa phương nào, Sở, ngành nào, Ban quản lý dự án hay nhà thầu nào", Phó Thủ tướng yêu cầu.
Địa phương và doanh nghiệp chưa phối hợp tốt
Báo cáo từ Bộ Xây dựng cho biết, tổng nhu cầu cát cho các dự án cao tốc chính ở miền Nam là 65,55 triệu mét khối. Hiện tại, các địa phương đã xác nhận cấp phép khai thác cho 54,1 triệu mét khối; đang hoàn thiện thủ tục cho 20,5 triệu mét khối; và chưa xác định được nguồn cung cho 10,35 triệu mét khối.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Phải chỉ rõ nguyên nhân gây tình trạng thiếu vật liệu xây dựng do địa phương nào, Sở, ngành nào, Ban quản lý dự án hay nhà thầu nào. Ảnh: VGP.
Một số địa phương đang gặp khó khăn trong việc hoàn thiện thủ tục khai thác hoặc xác định nguồn cát như Tiền Giang (11,45 triệu mét khối), Bến Tre (6,2 triệu mét khối), An Giang (3 triệu mét khối), Vĩnh Long (1 triệu mét khối), và Kiên Giang (2 triệu mét khối)
"Đối với các mỏ cát đã đưa vào khai thác thì công suất cũng chưa theo kịp tiến độ trên công trường", Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh nói.
Tại cuộc họp, lãnh đạo các địa phương tiếp tục cập nhật trữ lượng và các mỏ vật liệu đã được cấp phép. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang, ông Phạm Văn Trọng, đã báo cáo nguyên nhân và trách nhiệm của các địa phương, Ban quản lý dự án, và nhà thầu trong việc chậm trễ cấp phép khai thác mỏ cát trên địa bàn. Tiền Giang cam kết phối hợp chặt chẽ với các Ban quản lý dự án và nhà thầu để sớm hoàn thành thủ tục cấp phép khai thác mỏ cát và đảm bảo cung cấp cát đúng tiến độ cho các dự án cao tốc.
Các lãnh đạo của An Giang và Đồng Nai đã báo cáo tiến độ thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về bảo đảm nguồn đá và đất cho các dự án cao tốc. An Giang đã gia hạn giấy phép khai thác mỏ đá Antraco mà chưa điều chỉnh trữ lượng, nâng công suất khai thác để đáp ứng yêu cầu của các dự án giao thông (khoảng hơn 2 triệu mét khối).
Đồng Nai đang khẩn trương hoàn thành thủ tục để cho phép khai thác bổ sung đất tại các mỏ ở Phước Bình, xã Bàu Cạn (huyện Long Thành), thị trấn Long Giao (huyện Cẩm Mỹ), và phường Phước Tân (thành phố Biên Hòa). Đồng Nai cũng vừa hoàn thành việc tổng hợp nhu cầu sử dụng đá từ các ban quản lý dự án và nhà thầu để làm cơ sở cho việc cấp phép, gia hạn giấy phép khai thác, và nâng công suất khai thác các mỏ đá trên địa bàn, bảo đảm cung ứng đúng tiến độ cho các dự án, đặc biệt là các dự án dự kiến hoàn thành trong năm 2025.
Các đại biểu cũng chỉ ra nguyên nhân gây ảnh hưởng đến nguồn cung cấp cát, đất, đá là do các ban quản lý dự án và nhà thầu chưa cung cấp chính xác nhu cầu sử dụng vật liệu xây dựng theo tiến độ từng tháng, từng quý; nhấn mạnh việc giải quyết các vi phạm trong quá trình được giao trực tiếp khai thác vật liệu xây dựng theo cơ chế đặc thù.
Trả lời kiến nghị, phản ánh của một số địa phương, lãnh đạo Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ, hướng dẫn, hỗ trợ tối đa, để sớm hoàn thành việc gia hạn, cấp phép khai thác mỏ vật liệu xây dựng (nhất là cát đắp) phục vụ các dự án cao tốc; tiếp tục xác định thêm nguồn, mỏ vật liệu bổ sung trong trường hợp công suất khai thác của các mỏ hiện có chưa đáp ứng được yêu cầu tiến độ của từng dự án.
Sâu sát, quyết liệt, cụ thể đến từng mỏ, từng nhà thầu
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phê bình và yêu cầu các Ban quản lý dự án, chủ đầu tư, nhà thầu phải xác định chính xác nhu cầu vật liệu xây dựng theo từng tháng, từng quý, chứ không phải theo trữ lượng của các mỏ, kết hợp rà soát nguồn cung ứng vật liệu ở địa phương để kiến nghị các giải pháp nhằm bảo đảm đường găng tiến độ của từng dự án.
"Những vi phạm của các nhà thầu được giao khai thác trực tiếp mỏ vật liệu xây dựng theo cơ chế đặc thù phải được xử lý theo đúng quy định, đúng thẩm quyền, kiên quyết loại bỏ những nhà thầu đã được tạo điều kiện nhưng vẫn vi phạm", Phó Thủ tướng lưu ý.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nghe báo cáo tiến độ dự án cao tốc An Hữu - Cao Lãnh đi qua xã Mỹ Hiệp, huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp. Ảnh: VGP.
Các địa phương cần tiếp tục sâu sát, quyết liệt, cụ thể hơn nữa trong khâu giám sát các Sở, ngành xử lý hồ sơ thủ tục gia hạn, cấp phép khai thác đến từng mỏ vật liệu xây dựng, công suất khai thác, sản lượng cung cấp trong từng tháng, từng quý, đến từng nhà thầu; xem xét thực hiện cấp giấy phép khai thác 1 lần cho mỏ vật liệu xây dựng phục vụ các dự án cao tốc theo cơ chế đặc thù cho đến khi hoàn thành, bảo đảm sử dụng đúng mục đích, tránh thất thoát, lãng phí; xem xét điều chỉnh linh hoạt công suất khai thác mỏ theo tiến độ dự án trên cơ sở bảo đảm an toàn, bảo vệ môi trường, quan trắc đầy đủ tác động môi trường.
Đối với các dự án nạo vét cát bồi tụ tại các luồng, lạch giao thông thủy nội địa, sử dụng làm vật liệu san lấp, các địa phương làm việc và thống nhất với Cục Hàng hải và Đường thuỷ Việt Nam (Bộ Xây dựng) nhằm bảo đảm an toàn, phòng chống sạt lở, bảo vệ môi trường.
Phó Thủ tướng giao các tỉnh Tiền Giang, Đồng Nai, An Giang, Kiên Giang… khẩn trương hoàn thành thủ tục cấp phép khai thác các mỏ cát, đất, đá đã đủ điều kiện trước ngày 10/3. TP.HCM phối hợp với các địa phương, nhà thầu rà soát, xem xét trách nhiệm trong việc để thiếu cát, đá phục vụ dự án đường Vành đai 3 TP.HCM.
Phó Thủ tướng cũng cho ý kiến chỉ đạo đối với kiến nghị của Đồng Nai về xử lý đất tầng phủ một số mỏ đá làm vật liệu san lấp; trình tự thủ tục, thẩm quyền cấp phép khai thác mỏ cát biển tại Kiên Giang.
