Đó là HTX Dịch vụ - Du lịch - Thương mại Tà Đùng (bon B'Srê B, xã Đắk Som, huyện Đắk Glong, Đắk Nông). HTX thành lập với mục tiêu là liên kết với các hộ dân có vườn cây trái, hướng dẫn canh tác theo quy trình sạch, tạo điểm đến trải nghiệm cho khách du lịch, góp phần tăng thu nhập cho người nông dân, đồng thời phát triển nông nghiệp bền vững.
Điều khá đặc biệt ở HTX này là 7 thành viên góp vốn thành lập đều có trình độ học vấn cao: Chủ tịch HĐQT, ông Phạm Ngọc Hà, là bác sĩ Đông y, các thành viên còn lại là nhà báo, cựu giáo viên, luật sư, kỹ sư xây dựng, kỹ sư nông nghiệp, doanh nhân.
Vườn sầu riêng canh tác quy trình sạch của anh Trần Văn Du, ở xã Đắk Som, Đắk Glong. Ảnh: Hồng Thủy.
Sau 2 năm thành lập, HTX đã liên kết với hơn 10 vườn sầu riêng, măng cụt, cà phê, tiêu. Đây đều là những vườn có vị trí thuận lợi, cây trồng phát triển tốt, nhưng trước khi liên kết, những mô hình này vẫn canh tác truyền thống, dùng phân, thuốc hóa học. HTX chính là tác nhân giúp họ thay đổi tư duy, chuyển sang canh tác theo quy trình hữu cơ.
Dẫn chúng tôi đi tham quan một số mô hình liên kết, ông Võ Duy Quang, Giám đốc HTX, cho biết: “Trước khi thành lập HTX, tôi đã có hơn 5 năm làm du lịch trải nghiệm ở vùng Đắk Glong này, và rất thành công. Đắk Nông nói chung, Đắk Glong nói riêng, có khí hậu và thổ nhưỡng rất tốt, phù hợp với nhiều loại cây trồng có giá trị kinh tế cao như sầu riêng, tiêu, bơ, cà phê, măng cụt…
Bên cạnh đó, Đắk Glong còn được thiên nhiên ban cho cảnh quan đẹp như hồ Tà Đùng, được ví là vịnh Hạ Long của Tây Nguyên, là một trong những điểm đến hấp dẫn khách du lịch nhất khi đến Đắk Nông. Nhưng những tiềm năng đó chưa khai thác được bao nhiêu, đặc biệt là sản phẩm du lịch nông nghiệp.
Mục tiêu của HTX là biến vườn mãng cầu, vườn sầu riêng, hay cà phê của nông dân, thành điểm đến thú vị cho du khách. Nhưng muốn thế, thì trước tiên phải giúp người nông dân thay đổi tư duy, chuyển từ canh tác truyền thống sang hữu cơ. Hiện tại, chúng tôi đã có những thành quả ban đầu, có gần chục vườn đã dần ổn định với lối canh tác mới”.
Ông Hồ Gấm (trái), Chủ tịch Hội nông dân Đắk Nông đánh giá cao mô hình liên kết của HTX Dịch vụ - Du lịch - Thương mại Tà Đùng với các hộ dân làm nông nghiệp bền vững. Ảnh: Hồng Thủy.
Tại vườn sầu riêng hơn 2ha của gia đình anh Trần Văn Du, ở xã Đắk Som, một trong số những vườn trái cây liên kết với HTX Dịch vụ - Du lịch - Thương mại Tà Đùng, những cây sầu riêng 6 năm tuổi trĩu trịt quả, đang chuẩn bị thu hoạch. Anh Du cho biết, anh chuyển đổi quy trình canh tác từ truyền thống sang hữu cơ từ 2 năm nay sau khi được các anh ở HTX đến tư vấn.
“Trước giờ tôi không rành về quy trình chăm sóc, người ta làm sao thì mình làm vậy thôi. Nhưng từ khi được các anh ở HTX đến tư vấn, tôi dần hiểu ra và làm theo. Cây vẫn phải dùng phân vô cơ, nhưng dùng sản phẩm đạt tiêu chuẩn, nằm trong danh mục, và chỉ dùng ít, vào thời điểm đậu trái. Sản lượng không giảm, cơm cũng thơm, ngon hơn, chỉ có điều hình thức chưa đẹp”, anh Du chia sẻ.
Ông Võ Duy Quang cho biết, ngoài những lợi ích thiết thực về sức khỏe, môi trường đối với người nông dân khi canh tác theo quy trình sạch, HTX sẽ hỗ trợ đầu ra, giới thiệu cho du khách địa chỉ tham quan, góp phần tăng thu nhập cho chủ vườn.
Vườn cà phê liên kết, canh tác hữu cơ của ông Nguyễn Viết Tiến. Ảnh: Hồng Thủy.
Bên cạnh vườn sầu riêng của anh Du, là vườn cà phê của ông Nguyễn Viết Tiến, canh tác theo tiêu chuẩn hữu cơ sau khi liên kết với HTX Tà Đùng và học hỏi kỹ thuật, quy trình canh tác. Ông Tiến cho biết, vườn cà phê của ông không được đẹp, có lẽ do ông chưa dành đủ thời gian cho chúng.
“Cà phê của tôi năng suất hơi thấp, nhưng bù lại giá lại cao hơn. Với lại, tôi hiểu rõ những lợi ích của canh tác hữu cơ. Quan trọng nhất là sức khỏe mình được bảo vệ, môi trường trong lành hơn. Năm ngoái vườn đã đón mấy đoàn khách đến tham quan, trải nghiệm hái cà phê, rang xay cà phê rồi”, ông Tiến nói.
Anh Nguyễn Quang Giáp, kỹ sư xây dựng, phụ trách mảng nông nghiệp và xây dựng của HTX, cho biết, ngoài những ưu thế về nông nghiệp, cảnh quan, Đắk Nông còn có nền văn hóa đa dạng, phong phú, giàu bản sắc của 40 dân tộc. Nên tiềm năng phát triển du lịch trải nghiệm trong các bon, buôn, bản của đồng bào thiểu số là không nhỏ. “Từ khi thành lập đến nay, chúng tôi đã tổ chức được hàng chục tour du lịch trải nghiệm nông nghiệp. Du khách được giới thiệu từ khi trồng đến khi ra sản phẩm và có thể tham gia trực tiếp thu hoạch, chế biến, thưởng thức sản phẩm tại chỗ.
Các sản phẩm liên quan đến cà phê như hạt cà phê nguyên chất, cà phê rang xay, cà phê đóng gói, và những sản phẩm khác như mật ong cà phê, vải thổ cẩm trang trí hoa cà phê hay các mô hình về hạt cà phê, cũng sẽ thu hút được khách tham quan. Ngoài ra, những chuyến trải nghiệm trong các bon, làng đồng bào cũng khá thú vị. Chúng tôi tổ chức cho khách giao lưu, đốt lửa trại, múa hát cùng đồng bào, thưởng thức ẩm thực truyền thống. Tất cả những tour này sau khi kết thúc đều nhận được những phản hồi tích cực của khách”.
Ông Võ Duy Quang (đứng), Giám đốc HTX Dịch vụ - Du lịch - Thương mại Tà Đùng, giới thiệu ẩm thực truyền thống của đồng bào M'nông ở Tà Đùng.
“Ngoài đầu tư cho du lịch cảnh quan, một mục tiêu quan trọng của chúng tôi là liên kết với nông dân như thời gian vừa qua, tư vấn cho họ chuyển đổi lối canh tác truyền thống sang canh tác sạch. Đây sẽ là những điểm đến trải nghiệm cho du khách. Đặc biệt, sẽ có những khu vườn dành riêng cho khách thích làm vườn. Vào dịp cuối tuần, cuối tháng, họ có thể đưa người thân, gia đình, bạn bè đến khu vườn của mình để tự tay chăm sóc, thu hoạch và hưởng thành quả do chính tay mình làm. Ngoài ra, du khách cũng có thể nghỉ dưỡng ở những khu vườn này kết hợp làm công việc của mình”, ông Phạm Ngọc Hà, Chủ tịch HĐQT, HTX Dịch vụ - Du lịch - Thương mại Tà Đùng.
