‘Khởi nghiệp từ bão’, đấy là những gì ông Đinh Xuân Nguyễn - Giám đốc Hợp tác xã Mai Sơn và ông Phạm Hồng Sơn - cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Ninh Bình kể về ông Tống Viết Vinh, 62 tuổi - chủ cơ sở trồng dưa vàng, dưa bao tử, ớt chuông hữu cơ theo hướng công nghệ cao tại xã Mai Sơn, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình. Đây là một mô hình nông nghiệp công nghệ cao điển hình của tỉnh.
Sau khi xuất ngũ năm 1988, ông Tống Viết Vinh trở lại đồng đất quê hương chỉ với hai bàn tay trắng. Không vốn liếng, không nghề trong tay, những gì ông thừa hưởng chỉ là mấy sào ruộng khoán luôn trong cảnh ăn bữa nay, lo bữa mai. Xác định cây lúa khó giàu trên vùng đất phèn Mai Sơn, ông vay vốn, tập tành buôn nông sản rồi ngược xuôi khắp nơi. Sau khi tích lũy được một số vốn nhất định, ông Vinh chuyển đổi toàn bộ đất hai lúa của gia đình làm rau màu nhưng cũng không ăn thua.
Năm 2005, siêu bão Damrey đổ bộ trực tiếp vào các tỉnh miền Bắc, trong đó có Ninh Bình. Theo đánh giá của các chuyên gia khí tượng tại thời điểm đó, đây là cơn bão mạnh nhất tấn công đảo Hải Nam (Trung Quốc) kể từ khi cơn bão Marge tấn công hồi tháng 9 năm 1973, với sức gió mạnh cấp 9, 10 và giật cấp 12 kèm theo mưa lớn.
Tuy nhiên, nhờ nhạy bén trước thời tiết, tinh thần dám nghĩ dám làm, ông Vinh thu được một vụ rau màu bội thu sau bão. Đây là cũng là bước ngoặt để ông Vinh có kinh phí mở rộng kinh doanh nông sản của mình và tạo cơ hội tiếp cận với khoa học công nghệ, khởi nghiệp sản xuất rau màu công nghệ cao theo hướng hữu cơ thu tiền tỷ.
Trao đổi với phóng viên, ông Vinh cho biết, khi nghe tin bão về ông rất lo lắng vì ruộng rau có cả luống mới trồng và sắp cho thu hoạch mà mưa to gió lớn sẽ dập nát hết. ‘Bình thường người ta sẽ làm các vòm ni-lon bằng cót để che ruộng rau nhưng lúc ấy mình khó khăn, cơm có khi còn chẳng có mà ăn lấy tiền đâu ra mà mua cót che rau, hơn nữa ni-lon cũng chỉ che được mưa chứ bão, gió to như thế nó cũng bay hết’, ông Vinh nói.
‘Lúc ấy xác định là mất trắng’, ông Vinh kể. Tuy nhiên, ông nhớ đến quá trình làm rau giống ở khoảnh ruộng trũng. Mỗi lần mưa lớn, ngập nước, ông phải quây bờ, bơm nước ra, ông thấy rau vẫn có thể chịu được vài tiếng đồng hồ ngập nước và đất thịt trồng rau thoát nước tốt, nước rút cây rau lại tái sinh được nên nảy ra ý tưởng tháo nước vào làm chìm ruộng rau.
‘Rau ở dưới nước sẽ không bị ảnh hưởng bởi gió lớn, mưa to cũng không việc gì. Hơn nữa đằng nào cũng mất nên lúc ấy nghĩ được đến đâu hay đến đó. Lúc ấy ai biết người ta cũng đều bảo tôi dở hơi, gàn dở’, ông Vinh giải thích.
Nghĩ là làm, ông Vinh liên tục cập nhật tình hình thời tiết, khi nghe tin bão về đến Hải Hậu, Nam Định, ông liền tháo nước vào đến khi ruộng rau chìm hẳn dưới nước. Ngay sau khi bão tan, mưa ngớt ông liền tháo nước ra. Năm đó, vụ rau màu của ông Vinh trúng lớn.
"Năm ấy ông Vinh 'một mình một chợ' vì bão lớn, gió to, che chắn bằng cót cũng không ăn thua. Bà con trồng rau ở Ninh Bình và các tỉnh lân cận thiệt hại nặng. Cách làm của ông Vinh quả thực rất mạo hiểm nhưng không thể phủ nhận là ông Vinh có kinh nghiệm rất phong phú cũng như có kiến thức rất chắc về rau màu cũng như bám sát tình hình thời tiết", ông Đinh Xuân Nguyễn chia sẻ.
Ông Phạm Hồng Sơn - cán bộ kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông tỉnh Ninh Bình được phân công chuyển giao công nghệ, hướng dẫn kỹ thuật cho cơ sở của ông Vinh đánh giá, cách làm của ông Vinh rất hay, cứu được vụ rau. Tuy nhiên, bà con cũng chỉ nên coi là tài liệu tham khảo, bởi phương pháp này đòi hỏi kinh nghiệm cũng như nắm vững kiến thức về tính chất đất đai, rau màu và thời tiết. Hiện Sở NN-PTNT cũng đã có hướng dẫn bà con cách trồng rau trong mùa mưa bão. Do đó, bà con cần nắm vững các phương pháp cũng như chuẩn bị tốt cơ sở vật chất để ứng phó mỗi khi bão lớn, mưa to.