Ngày Tết, nhớ những nhà nông rất giỏi về cây ăn trái

PGS.TS Nguyễn Minh Châu - Thứ Bảy, 10/02/2024 , 07:46 (GMT+7)

Hàng chục năm gắn bó với cây ăn trái, hay đưa các đoàn đi tham quan, học hỏi kinh nghiệm, tôi đã gặp nhiều nhà nông xuất sắc, độc đáo về sản xuất trái cây.

Những người say đắm với cây bơ

Nhắc tới cây bơ, có một nhà nông luôn khiến cho tôi cảm thấy bái phục về kiến thức, sự hiểu biết và niềm đam mê với loại cây này là ông Nguyễn Ngọc Thạch (Tư Thạch) ở xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai. Từ 30 năm trước, ông Thạch đã tiếp cận với các kiến thức về cây bơ thông qua những cuốn sách về cây ăn trái của các tác giả như Phan Văn Tây, Vũ Công Hậu... Những cuốn sách ấy đã giúp ông có nhiều kiến thức về cây bơ và có sự đam mê đặc biệt với loại cây này.

Trong thời gian từ 1996 đến 2012, ông Thạch đã bỏ thời gian, công sức, thu thập các giống bơ quý. Hiện nay, trong trang trại của ông Thạch đang có hơn 10 giống bơ, toàn là những giống độc đáo, với những đặc tính rất tốt.

Ông Tư Thạch bên một cây bơ ngon đã 27 năm tuổi.

Mỗi khi tôi đến thăm vườn bơ của ông Thạch, ông đều chuẩn bị sẵn nhiều trái bơ thuộc các giống khác nhau và nói rõ những đặc tính ưu việt của từng giống. Có thể nói với kiến thức từ sách vở cộng với niềm đam mê, sự gắn bó mật thiết với cây bơ trong suốt hàng chục năm qua, giờ đây, ông Thạch chẳng khác gì một nhà khoa học về cây bơ.

Căn cứ vào đặc tính ra hoa mà người ta chia cây bơ thành cây nhóm A và cây nhóm B. Do đặc tính ra hoa khác nhau nên khi trồng bơ, nông dân phải phối hợp cả cây bơ nhóm A và cây bơ nhóm B để tạo điều kiện cho giao phấn chéo nhằm đạt tỷ lệ đậu quả cao. Ông Thạch giỏi đến mức chỉ cần nhìn hoa trổ trên cây thì biết ngay đó là cây bơ nhóm A hay nhóm B. Ngoài ra, ông còn rất giỏi trong việc điều khiển cho cây bơ ra hoa vào những thời điểm trên thị trường không có bơ để bán.

Một người khác cũng có niềm đam mê đặc biệt với cây bơ là doanh nhân Nguyễn Đức Thống, chủ sở hữu của Công ty điện tử Tiến Đạt. Vợ chồng ông Thống sinh sống ở TP.HCM, nhưng gần như tuần nào hai ông bà cũng lái xe hàng trăm cây số lên trang trại bơ của gia đình ở Di Linh, Lâm Đồng, để quan sát, chăm sóc từng cây bơ. Trong vườn có nhiều giống bơ quý mà vợ chồng ông Thống đã mang từ Mỹ về như Hass, Lamb Hass, Pinkerton, Reed, Gem… Những giống bơ này, ông Thống không giữ riêng để trồng trong trang trại của mình mà cung cấp cho cả các nhà vườn trong vùng, qua đó góp phần làm lan tỏa những giống bơ mới.

Người đầu tiên làm trái bưởi da xanh không hạt

Nói đến nghề trồng bưởi da xanh, không thể không nhắc tới ông Hai Hoa ở Chợ Lách, Bến Tre. Lúc sinh thời, ông Hai Hoa là một nhà nông có những sáng tạo độc đáo trong nghề trồng bưởi. Bằng sự quan sát, nhận định của chính bản thân mình, ông Hai Hoa là người đầu tiên tạo ra những trái bưởi da xanh không hạt. Cách làm của ông là khi hoa còn búp, ông bao kín hoa bưởi lại khiến cho cây phải tự thụ phấn, qua đó tạo ra những trái bưởi không có hạt.

Ông Hai Hoa đã làm trái bưởi da xanh không hạt thì tỷ lệ thành công 100%. Vì vậy, từ nhiều năm nay, mỗi khi tết đến, cần mua bưởi da xanh để làm quà tặng, tôi chỉ đặt mua ở chỗ ông Hai Hoa, là yên tâm với món quà tặng đặc biệt này.

Với các nhánh nhện (những nhánh cây nhỏ trên các cành bưởi), các nhà vườn khác thường không quan tâm, nhưng ông Hai Hoa lại tỉa lá cho cả những nhánh này, làm cho các nhánh nhện cũng ra trái bưởi. Cách làm này của ông Hai Hoa khiến cho trái ra đều trên khắp cây bưởi.

Đặc biệt, ông Hai Hoa không giữ các kỹ thuật ấy cho riêng mình, mà rất tích cực đi chuyển giao kỹ thuật tạo trái bưởi không hạt, và ra trái đều khắp cây cho các nhà vườn khác. Nhờ vậy, nhiều nhà vườn trồng bưởi da xanh đã tiếp cận được những kỹ thuật này và đem áp dụng vào vườn bưởi, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Người đưa chuối cao cấp vào siêu thị

Nói tới nghề trồng chuối, có một người rất giỏi cả về tổ chức sản xuất và làm thị trường là doanh nhân Phạm Quốc Liêm, Tổng giám đốc của Unifarm. Hiện nay, tại tỉnh Bình Dương, Unifarm đang trồng chuối già trên diện tích gần 500 ha ở Phú Giáo, đồng thời đã phát triển thêm 1.000 ha ở huyện Dầu Tiếng. Sản phẩm chuối tại các trang trại của Unifarm đều là chuối cao cấp, được tiêu thụ tại các siêu thị với các thương hiệu Dole và Unifarm.

PGS.TS Nguyễn Minh Châu, ông Phạm Quốc Liêm cùng các thành viên của Unifarm dự lễ thu hoạch những trái chuối đầu tiên tại trang trại ở Hà Nam năm 2023.

Đặc biệt, trong năm 2023, Unifarm đã mở mang mô hình sản xuất chuối công nghệ cao, ra trồng ở tỉnh Hà Nam với diện tích 8 ha. Dù mới sản xuất nhưng chuối của Unifarm trồng ở Hà Nam cũng đã đi vào ngay các hệ thống siêu thị, qua đó, tạo ra hiệu quả kinh tế cao và nhanh chóng thu hút được sự quan tâm, chú ý của ngành nông nghiệp Hà Nam và các tỉnh, thành lân cận, trong đó có Hà Nội.

Nơi vẫn phát huy tốt công nghệ từ hơn 20 năm trước

HTX Nông nghiệp Quyết Thắng ở Tân Phước, Tiền Giang, là một đơn vị tiêu biểu về sản xuất giống dứa mới MD2 để xuất khẩu sang các nước Hàn Quốc và Nhật Bản.

Đặc biệt, cho đến nay, HTX Nông nghiệp Quyết Thắng vẫn đang phát huy rất tốt những công nghệ, kỹ thuật mà Viện Cây ăn quả Miền Nam đã chuyển giao từ hơn 20 năm trước. Đó là công nghệ nhân giống vô tính và kỹ thuật trồng dứa trên luống.

Năm 2002, khi Viện Cây ăn quả Miền Nam chuyển giao công nghệ nhân giống vô tính cho HTX Nông nghiệp Quyết Thắng, khi ấy, HTX đang trồng giống dứa cũ. HTX đã phát huy rất tốt công nghệ này trong suốt hơn 20 năm qua, kể cả khi đã chuyển sang trồng giống dứa mới MD2 (là giống đang được tiêu thụ phổ biến trên thế giới). Nhờ vậy, HTX không chỉ thành công trong việc sản xuất dứa để xuất khẩu mà còn cung cấp kịp thời nhu cầu cây giống dứa MD2 của các nơi khác.

Dứa MD2 của HTX Nông nghiệp Quyết Thắng.

Bên cạnh đó, kỹ thuật trồng dứa thẳng hàng trên luống cao, có đường đi lối lại, đã và đang giúp cho HTX Nông nghiệp Quyết Thắng trồng được dứa với mật độ cao (55.000 cây/ha). Mật độ này là cao hơn rất nhiều so với các mô hình trồng dứa khác, qua đó, mang lại năng suất, sản lượng cũng như hiệu quả kinh tế cao cho HTX. Mỗi khi đến thăm HTX Nông nghiệp Quyết Thắng, tôi luôn cảm thấy rất vui vì những công nghệ, kỹ thuật mà Viện đã nghiên cứu và chuyển giao từ hơn 20 năm trước, đến nay vẫn được phát huy rất tốt trong thực tiễn sản xuất.

Và những nhà nông độc đáo khác

Nói tới cây sầu riêng, tôi luôn thấy quý mến ông Tư Thành ở Chợ Lách, Bến Tre. Ông Tư Thành là người có kinh nghiệm nhân giống và trồng sầu riêng từ hơn 30 năm qua. Vì vậy, ông nắm rất vững các kỹ thuật chăm sóc sầu riêng từ khi cây non đến lúc cây trưởng thành. Không chỉ là người cung cấp cây giống có chất lượng cho các nhà vườn khác, ông Tư Thành luôn tận tình đi hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc sầu riêng qua mọi giai đoạn sinh trưởng cho nông dân ở các nơi.

Ngoài ra, còn nhiều nhà nông rất giỏi và độc đáo trong việc trồng các loại cây ăn trái khác mà tôi muốn nhắc tới với niềm cảm phục về kiến thức, tay nghề cũng như sự đam mê. Điển hình như vợ chồng anh Đông, chủ một trang trại măng cụt lớn ở Gia Nghĩa, Đắk Nông, với diện tích tới 18 ha. Anh Đông là người đã thành công trong việc đưa măng cụt lên Tây Nguyên, là nơi mà trước đây không ai nghĩ có thể trồng thành công được loại cây ăn trái này do trời lạnh vào ban đêm. Vậy mà anh Đông lại thành công và vườn măng cụt của anh luôn sản xuất ra được những trái măng cụt rất ngon, bán được giá cao.

PGS.TS Nguyễn Minh Châu (Thanh Sơn ghi)
Tin khác
Hoàng đế Minh Mệnh với nông nghiệp quốc gia
Hoàng đế Minh Mệnh với nông nghiệp quốc gia

Hoàng đế Minh Mệnh từ khi mới lên ngôi đã rất quan tâm đến nông nghiệp. Để xây dựng một đất nước hùng mạnh, ông chủ trương 'Dĩ nông vi bản' - lấy nông làm gốc và thực thi rất nhiều chính sách khuyến nông.

Người nuôi biển Vân Đồn làm lớn, xây chuỗi liên kết rong - hàu 5 sao
Người nuôi biển Vân Đồn làm lớn, xây chuỗi liên kết rong - hàu 5 sao

QUẢNG NINH Chủ tịch Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam tin tưởng Chi hội Nuôi biển Vân Đồn sẽ đem lại thành công cho dự án chuỗi liên kết rong - hàu 5 sao.

Hướng dẫn nhặt lá mai đúng cách để hoa nở vàng đúng dịp Tết 2025
Hướng dẫn nhặt lá mai đúng cách để hoa nở vàng đúng dịp Tết 2025

Hoa mai là biểu tượng quen thuộc của Tết cổ truyền Việt Nam. Nhặt lá đúng cách là kỹ thuật quan trọng giúp mai nở đúng dịp.

Nghề làm bún 400 tuổi bên sông Bồ trở thành di sản văn hóa quốc gia
Nghề làm bún 400 tuổi bên sông Bồ trở thành di sản văn hóa quốc gia

THỪA THIÊN - HUẾ Nghề làm bún Vân Cù (thị xã Hương Trà) và lễ hội điện Huệ Nam (thành phố Huế) được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ tháng 12/2024.

Triển khai toàn diện quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp - IPHM
Triển khai toàn diện quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp - IPHM

Ông Lê Văn Thiệt - Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật: Ngành Nông nghiệp, các địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp, sẽ tiếp tục phối hợp tốt trong triển khai quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp - IPHM.

Trên 47.000 cán bộ khuyến nông cộng đồng có thể tham gia chương trình IPHM
Trên 47.000 cán bộ khuyến nông cộng đồng có thể tham gia chương trình IPHM

Trình bày và đề xuất của đại diện Trung tâm Khuyến nông Kiên Giang và lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia về lực lượng khuyến nông tham gia triển khai chương trình IPHM.

Cách thành phố Cần Thơ triển khai mô hình IPHM gắn với nông nghiệp sinh thái
Cách thành phố Cần Thơ triển khai mô hình IPHM gắn với nông nghiệp sinh thái

Đại diện Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ giới thiệu cách triển khai mô hình IPHM gắn với nông nghiệp sinh thái và cảnh quan.

Cây trồng có giá trị kinh tế cao cần phân bón 'chuyên dụng'
Cây trồng có giá trị kinh tế cao cần phân bón 'chuyên dụng'

Theo GS.TS Trần Văn Hâu, nguyên Giảng viên cao cấp Trường Đại học Cần Thơ, những cây trồng có yêu cầu kỹ thuật, giá trị kinh tế cao cần có phân bón 'chuyên dụng'.

Lợi ích từ áp dụng quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp - IPHM
Lợi ích từ áp dụng quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp - IPHM

Chia sẻ của ông Lê Văn Thiệt - Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật về những lợi ích trong áp dụng quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp - IPHM, đảm bảo an toàn sản xuất và xuất khẩu.

Phân bón mới nâng cao hiệu suất sử dụng BiO
Phân bón mới nâng cao hiệu suất sử dụng BiO

Ông Lê Văn Hải, Tổng Giám đốc BiOWISH Việt Nam trình bày về dòng phân bón mới nâng cao hiệu suất sử dụng hữu hiệu (BIO EFF).

Mỗi năm Syngenta Việt Nam đào tạo cho 1 triệu nông dân sử dụng thuốc BVTV
Mỗi năm Syngenta Việt Nam đào tạo cho 1 triệu nông dân sử dụng thuốc BVTV

Mỗi năm Syngenta Việt Nam tiếp cận, tập huấn kỹ thuật sử dụng thuốc BVTV an toàn hiệu quả cho hơn 1 triệu nông dân. Có 250.000 nông dân được tập huấn theo chuyên đề 4 đúng, 5 nguyên tắc vàng, sử dụng thuốc và thu gom bao gói sau sử dụng có trách nhiệm.

Ứng dụng cây trồng cải tiến trong thực hành IPHM
Ứng dụng cây trồng cải tiến trong thực hành IPHM

Bà Đào Thu Vinh, Điều phối viên tổ chức Croplife Việt Nam cho biết các giống cây trồng cải tiến, kháng sâu bệnh hại giúp cây trồng khỏe mạnh hơn, có khả năng chống chịu lại các yếu tố bất lợi của môi trường và dịch hại. Đây luôn là một cấu phần quan trọng trong chương trình IPHM và IPM.

Sự kiện