Tận thấy vườn cây tổ loài sâm 'tiến vua' núi Dành
Thứ Ba 07/02/2023 , 09:24 (GMT+7)Vườn cây tổ của sâm Nam núi Dành nằm tại thôn Đồng Sen, xã Việt Lập, huyện Tân Yên, Bắc Giang, nơi đang phát triển các sản phẩm độc đáo của loài cây này.
Núi Dành xưa kia thường gọi là Núi Chung Sơn, phần lớn diện tích núi nằm trên địa bàn xã Liên Chung và một phần của xã Việt Lập của huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang. Theo tương truyền cùng các tư liệu lịch sử, sâm Nam núi Dành được phát hiện từ thời vua Tự Đức, khi ấy mẹ ông trở bệnh dẫn đến mờ lòa cả hai mắt. Chạy chữa nhiều nơi không khỏi, năm đó, nhờ lấy được củ sâm Nam trên đỉnh núi Dành đem về chữa cho đôi mắt bà sáng trở lại.
Tiếng lành đồn xa, nhiều người cất công lên núi Dành tìm kiếm, khiến sâm Nam ngày càng khan hiếm. Ở thế kỷ trước sâm Nam núi Dành như dần bị lãng quên, sau nhiều nỗ lực của các nhà khoa học cùng các cấp chính quyền và nhân dân, sâm Nam núi Dành đã hồi sinh được nhiều khách hàng khắp nơi biết tới. Hiện nay, cây sâm tổ được cho là nằm tại vườn của gia đình ông Thân Hải Đăng, thôn Đồng Sen, xã Việt Lập, huyện Tân Yên.
Gốc sâm tổ có tuổi đời khoảng 70 năm, ông Đăng nói, gốc sâm này do ngày xưa bà ngoại cùng mẹ ông lên núi Dành đào mang ra chợ bán lấy tiền đong gạo, khi đó cây nhỏ không bán được thì mẹ lại mang về trồng tại vườn nhà. Từ đó, ông cùng các anh em trong nhà được bố mẹ nhắc đến cây sâm quý, khi có trẻ con nóng sốt hay bị nhiệt thì đào củ sâm lên sao uống cho mát, bệnh sẽ dần khỏi mà không cần dùng thuốc.
Sau khi nghiên cứu các yếu tố thổ nhưỡng, khí hậu kết hợp với theo dõi quá trình sinh trưởng và phát triển cây sâm Nam núi Dành. Năm 2020, Trung tâm Giống cây trồng, Sở NN-PTNT tỉnh Bắc Giang đã Ban hành quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc cây sâm Nam núi Dành.
Cùng với các loại đặc sản đặc trưng của tỉnh Bắc Giang như: Mỳ Chũ, Vải thiều (huyện Lục Ngạn), mật ong rừng Tây Yên Tử (huyện Sơn Động), bánh đa Kế (TP Bắc Giang), rượu Làng Vân, bánh đa Thổ Hà (huyện Việt Yên), sâm Nam núi Dành (huyện Tân Yên) được đông đảo du khách biết tìm đến mua về sử dụng bồi bổ sức khỏe, mỗi khi du khách đến vùng đất Bắc Giang công tác, tham quan và du lịch.
Giống sâm Nam núi Dành là loài dây leo mảnh, thường nằm bò trên mặt đất hoặc phải tựa, cuốn theo cành lá cây khác để vươn lên. Củ sâm có lớp vỏ bên ngoài hơi cứng, bên trong lõi màu vàng nhạt, mùi thơm dịu, vị hơi ngọt...
Có loại sâm năm và loại sâm ba: sâm năm là loại có 5 lá, sâm ba là loại chỉ có 3 lá nhưng đều có các hoạt chất và công dụng tương đương nhau. Sâm Nam núi Dành cho thu hoạch thường có độ tuổi từ 4 - 7 năm tuổi, có chiều dài 33,47 - 39,15 cm; đường kính: 1,66 - 2,34 cm; khối lượng: 90,18 - 112,06 g.
Chất lượng của sâm Nam núi Dành phụ thuộc vào độ tuổi của cây và một số hoạt chất chính cao hơn một số giống sâm khác: Theo kết quả nghiên cứu của Viện Di truyền nông nghiệp cho biết một số nhóm chất chính trong mẫu củ và hoa sâm có chứa các chất gồm saponin, flavonoid, acid hữu cơ, acid amin, saccharid, hàm lượng saponin của cây sâm Nam núi Dành tương đương sâm Hàn Quốc. Tuổi của cây sâm càng cao thì hàm lượng các hoạt chất này càng cao, giá trị kinh tế càng cao.
Hiện nay, sản phẩm sâm Nam đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý “Núi Dành” trên địa bàn 2 xã Liên Chung và Việt Lập và sản phẩm sâm Nam núi Dành khô được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP đạt hạng 4 sao năm 2021.
tin liên quan
Những chiếc thuyền đánh cá cuối cùng dưới chân cầu Long Biên
Hà Nội Dưới chân cầu lịch sử hơn trăm năm tuổi Long Biên từng có một xóm chài sầm uất nhưng giờ do nhánh sông đổi dòng, cá tôm cạn kiệt, chỉ còn lại 5 thuyền.
Nhiệt độ giảm sâu, băng tuyết phủ kín đỉnh Fansipan
Sáng nay, nhiều du khách đã được chứng kiến khung cảnh băng giá khi trời có nắng trên đỉnh Fansipan (Sa Pa, Lào Cai).
Vườn lan 20 giống khoe sắc, ước thu 8 tỷ đồng dịp Tết
Hà Tĩnh Năm thứ 2 ‘thuần hóa’ thành công các giống hoa lan hồ điệp trên vùng đất ‘chảo lửa túi mưa’, năm nay, anh Phạm Văn Huy ước thu về khoảng 8 tỷ đồng.
Hoa Tớ dày nhuộm hồng núi rừng Mù Cang Chải
Yên Bái Giữa trời đông lạnh giá ở vùng non cao, những bông hoa Tớ dày đua nhau bung sắc thắm để nhuộm hồng núi rừng Mù Cang Chải.
Nước khe Rào Trường chuyển thành màu đen, bốc mùi hôi thối
Nước khe Rào Trường chuyển thành màu đen chảy dài nhiều km, bốc mùi hôi thối. Thượng nguồn dòng khe này là 2 trang trại với quy mô hàng chục nghìn con lợn thịt.
Nơi sở hữu những con cá Betta đẹp nhất Việt Nam
Cần Thơ Thanh niên Võ Thanh Hải ở quận Bình Thủy (Cần Thơ) được biết đến là 'bàn tay vàng' lai tạo ra những con cá Betta đầy sắc màu rực rỡ, giá trị cao.