5 
Hàng loạt sai phạm tại dự án Khu đô thị mới Phú Lộc. Ảnh: HA.
Tổng Thanh tra Chính phủ vừa thông báo Kết luận thanh tra trách nhiệm của UBND tỉnh Lạng Sơn trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng và quản lý đất đai giai đoạn 2010 - 2017.
Bên cạnh hàng loạt sai phạm về việc tiếp công dân như Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn chỉ tiếp công dân 12/96 kỳ (12%) thì hàng loạt sai phạm trong lĩnh vực đất đai đã được chỉ rõ.
Theo Thanh tra Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn và các cơ quan liên quan đã có rất nhiều sai phạm, đặc biệt là các sai phạm liên quan đến một trong những dự án đô thị lớn bậc nhất tỉnh này là Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc (phường Vĩnh Trại, Thành phố Lạng Sơn).
Theo Thanh tra Chính phủ, chủ trương đầu tư Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc có trong kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2001-2005) của tỉnh Lạng Sơn; quá trình thực hiện được Thủ tướng chỉ đạo đồng ý chủ trương thực hiện theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng và chỉ đạo UBND tỉnh Lạng Sơn làm thủ tục thu hồi, giao đất để thực hiện dự án và thực hiện cơ chế tài chính trong việc thu tiền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.
Tuy nhiên, UBND tỉnh Lạng Sơn đã không thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo trên, không chấp hành các quy định của pháp luật nên để xảy ra sai phạm.
Cụ thể, về chủ trương đầu tư dự án, UBND tỉnh Lạng Sơn không lập báo cáo xin phép đầu tư để lấy ý kiến bằng văn bản của Bộ quản lý ngành, Bộ KH-ĐT, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và các Bộ, ngành, địa phương có liên quan đến dự án để báo cáo Thủ tướng là trái quy định của Nghị định Chính phủ.
Mặt khác, mặc dù chưa được Thủ tướng cho phép đầu tư nhưng UBND tỉnh Lạng Sơn vẫn chỉ đạo các cơ quan chức năng căn cứ vào đồ án quy hoạch Khu đô thị mới Phú Lộc để chia tách thành các dự án thành phần gồm: Khu đô thị Phú Lộc I, II, III, IV để lập báo cáo nghiên cứu khả thi như một dự án đầu tư độc lập. Sau khi chia tách các dự án thành phần, UBND tỉnh Lạng Sơn không tổ chức đấu thầu công trình, đấu giá đất để lựa chọn nhà thầu, vi phạm quy định của Bộ Tài chính và Nghị định của Chính phủ...
Tại dự án này, UBND tỉnh Lạng Sơn áp dụng cơ chế tài chính theo hình thức thực hiện dự án thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong dự án là trái quy định.
“UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, giao nhà đầu tư thực hiện dự án khi chưa được Thủ tướng cho phép là trái thẩm quyền”, Thanh tra Chính phủ nêu rõ.
Không chỉ vượt thẩm quyền, những biểu hiện làm trái quy định pháp luật của UBND tỉnh Lạng Sơn còn bị chỉ ra như việc phê duyệt tổng mức đầu tư gồm cả giá trị hạ tầng kiến trúc là không phù hợp với cơ chế đổi đất lấy hạ tầng; không lập dự toán chi tiết hạ tầng kỹ thuật làm cơ sở để đối trừ tiền đất; không lập chi phí bảo hiểm là trái quy định. Cơ chế tài chính giao đất thực hiện dự án thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong dự án là trái các quy định của pháp luật về đất đai, không thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng.
“Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn; Phó Chủ tịch phụ trách lĩnh vực; Giám đốc Sở Xây dựng; Giám đốc Sở TN-MT; Giám đốc Sở Tài chính chịu trách nhiệm”, theo cơ quan thanh tra.
Nhiều vi phạm tại dự án án Khu đô thị mới Phú Lộc khiến người dân bức xúc và khiếu kiện kéo dài. Ảnh: HA.
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện dự án Khu đô thị Phú Lộc, vấn đề phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch dự án cũng để xẩy ra hàng loạt sai phạm.
Sau khi UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi vào năm 2004 và giao 4 nhà đầu tư thực hiện, theo đề nghị của các nhà đầu tư, UBND tỉnh đã tiến hành thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 3 hợp phần trong khu đô thị tổng cộng 33 lần. Sau điều chỉnh, diện tích đất tại dự án tăng 77.065m2, diện tích đất cây xanh giảm 74.956m2 so với quy hoạch chi tiết là vi phạm…
Về công tác thu hồi đất, giao thực hiện dự án, UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành quyết định thu hồi 141.974,8m2 đất thực hiện dự án Khu đô thị phú lộc I và 323.462,7m2 đất thực hiện dự án Khu đô thị Phú Lộc IV là trái thẩm quyền. Cụ thể, quyết định thu hồi đất vi phạm Luật Đất đai quy định: Thẩm quyền UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được quyết định giao đất sử dụng vào mục đích không phải là đất sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp là “từ 3 ha trở xuống đối với đất nông nghiệp đất lâm nghiệp có rừng, đất khu dân cư nông thôn, đất đô thị…”.
Cũng tại dự án khu đô thị Phú Lộc II, III và các nút giao thông đã không lập phương án tổng thể về bồi thường, giải phóng mặt bằng; không thông báo cho người sử dụng đất biết về lý do thu hồi, thời gian và kế hoạch di chuyển, phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện dự án… Sở TN-MT Lạng Sơn và UBND thành phố Lạng Sơn vẫn tham mưu trình UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành quyết định thu hồi là vi phạm Nghị định Chính phủ.
Cùng với đó là hàng loạt sai phạm về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư. Nhan nhản vi phạm tại dự án Khu đô thị Phú Lộc của UBND tỉnh Lạng Sơn và các cơ quan liên quan khiến người dân địa phương vô cùng bức xúc và khiếu kiện kéo dài trong nhiều năm.
Cũng trong kết luận thanh tra mới đây, ngoài dự án Khu đô thị mới Phú Lộc là hàng loạt các sai phạm của UBND tỉnh Lạng Sơn và các cơ quan liên quạn tại các dự án Khu đô thị Nam Hoàng Đồng I (TP Lạng Sơn), Dự án N20 thị trấn Cao Lộc (huyện Cao Lộc), Dự án Tổ hợp trung tâm thương mại, khách sạn và nhà phố Shop-house (TP Lạng Sơn), Dự án tiểu khu tái định cư khối 2 Vĩnh Trại (TP Lạng Sơn…
Từ hàng loạt sai phạm đã nêu, Tổng Thanh tra Chính phủ báo cáo trình Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Lạng Sơn nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND tỉnh qua các thời kỳ và các Sở, ngành có liên quan đến sai phạm.
Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đã đồng ý với kết luận của Thanh tra Chính phủ và yêu cầu Lạng Sơn thực hiện và báo cáo Thủ tướng kết quả.
Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn trong giai đoạn thanh tra nêu trên là các ông Vy Văn Thành và Phạm Ngọc Thưởng. Hiện ông Thành đã nghỉ hưu theo chế độ còn ông Phạm Ngọc Thưởng vừa được Thủ tướng điều động giữ chức Thứ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo.
