Sáng 10/3, Tổng Bí thư Tô Lâm thăm và phát biểu chính sách tại Ban Thư ký ASEAN ở Jakarta, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp nhà nước đến Indonesia và thăm chính thức Ban Thư ký ASEAN ngày 9-11/3.
Tổng Bí thư Tô Lâm sáng 10/3 thăm và phát biểu chính sách tại Ban Thư ký ASEAN ở Jakarta, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp nhà nước đến Indonesia và thăm chính thức Ban Thư ký ASEAN ngày 9-11/3, theo lời mời của Tổng thống Indonesia, Chủ tịch Đảng Phong trào Indonesia vĩ đại (Gerindra) Prabowo Subianto và Tổng thư ký ASEAN Kao Kim Hourn.
"Đất nước Indonesia còn được biết đến với những tư tưởng vượt khỏi tầm khu vực, trong đó độc lập, tự chủ, tự cường, không liên kết đã trở thành triết lý đối ngoại", Tổng Bí thư Tô Lâm nói trong bài phát biểu đầu tiên tại Ban Thư ký ASEAN.
Đề cập đến những diễn biến của tình hình thế giới hiện nay, Tổng Bí thư chỉ ra ba xu thế lớn đang định hình diện mạo tương lai. Các xu thế đó gồm sự tái định hình cục diện thế giới theo hướng đa cực, đa trung tâm, trong đó cạnh tranh chiến lược và phân tách giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; sự bùng nổ của khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ mới nổi; cùng tác động ngày càng sâu sắc của các thách thức an ninh phi truyền thống.
Tổng Bí thư nhấn mạnh những xu thế này mang lại cả cơ hội lẫn thách thức cho các quốc gia và tổ chức quốc tế, trong đó có ASEAN và Việt Nam, là cơ hội để "đổi mới, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa".
"Chúng ta cần quyết tâm, đồng lòng, nhìn thẳng vào những khó khăn, thách thức, tiếp tục thúc đẩy hợp tác, kích thích đổi mới và tạo ra những động lực tăng trưởng mới, bền vững cho ASEAN, các quốc gia thành viên và đối tác", Tổng Bí thư nói.
Tổng Bí thư chia sẻ về ba câu chuyện điển hình tạo nên thành công của ASEAN, từ khủng hoảng tài chính châu Á cuối thập niên 1990, đến việc đẩy nhanh hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015, cùng nỗ lực phi thường của ASEAN để vượt qua đại dịch Covid-19.
"Những câu chuyện trên là minh chứng về những giá trị cốt lõi đã làm nên thành công và bản sắc của ASEAN trong gần 6 thập kỷ qua. Đoàn kết, tự cường, hợp tác, thống nhất trong đa dạng tiếp tục là những chìa khóa đảm bảo sự thành công của ASEAN", Tổng Bí thư khẳng định.
Tổng Bí thư kêu gọi các thành viên trong gia đình ASEAN "dám nghĩ, dám làm, dám hành động vì lợi ích chung", bởi đây mới chính là ý nghĩa và giá trị thật sự của đồng thuận, đoàn kết.
Bày tỏ tin tưởng ASEAN sẽ phát triển vượt bậc, thành nền kinh tế lớn thứ tư thế giới vào năm 2030, Tổng Bí thư cho rằng ASEAN còn cần "tư duy đột phá, chiến lược sắc bén, lộ trình khả thi, nguồn lực tập trung và hành động quyết liệt".
Tổng Bí thư đưa ra một số đề xuất để ASEAN tạo đột phá trong phát huy các giá trị chiến lược, nâng cao uy tín và vai trò.
Thứ nhất, cần bảo đảm sự tự chủ chiến lược và linh hoạt nhằm tăng cường khả năng thích ứng và ứng phó với các thách thức, biến động nhanh chóng trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược. ASEAN cần phối hợp với trách nhiệm cao hơn trong tăng cường đoàn kết nội khối để ứng phó với các áp lực bên ngoài, duy trì tiếng nói độc lập và cân bằng.
Thứ hai, ASEAN cần tự cường hơn về kinh tế, vươn lên trong chuỗi cung ứng toàn cầu để trở thành trung tâm sản xuất chiến lược của thế giới.
Thứ ba, ASEAN cần phát huy bản sắc và giá trị, tăng cường kết nối và giao lưu nhân dân, giữ gìn và phát huy "phương cách ASEAN" trong phương thức ra quyết định của hiệp hội.
Thứ tư, tăng cường hiệu quả trong xây dựng các chuẩn mực ứng xử, nhằm điều hòa và điều hướng mọi quan hệ giữa các nước trong khu vực trên cơ sở nguyên tắc cân bằng, bao trùm và hợp tác cùng có lợi.
Thứ năm, tập trung cùng nhau giải quyết các vấn đề nội khối, giúp Myanmar ổn định và phát triển, giúp Timor Leste sớm trở thành thành viên đầy đủ của ASEAN.
Tổng Bí thư cho hay ASEAN là điểm khởi đầu, tiền đề để Việt Nam hội nhập ngày càng sâu rộng vào khu vực và thế giới, trở thành một trong 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới, 20 nền kinh tế hàng đầu về thu hút đầu tư nước ngoài và quy mô thương mại.
"Việt Nam xác định quyết tâm theo đuổi mục tiêu tăng trưởng bứt phá 8% trong năm 2025 và phát triển hai con số trong những năm tiếp theo, đưa đất nước trở thành nước công nghiệp hiện đại vào 2030 và là nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045", Tổng Bí thư cho hay. "Việt Nam sẵn sàng đóng góp tích cực và chủ động hơn nữa vào nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu và nền văn minh nhân loại".
Tổng Bí thư nhấn mạnh chính sách quốc phòng 4 không của Việt Nam, kiên định ủng hộ hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam tới Indonesia sau gần 8 năm, kể từ tháng 8/2017, cũng là lần đầu tiên Tổng Bí thư Việt Nam thăm Ban Thư ký ASEAN.
Chuyến thăm diễn ra vào dịp Việt Nam kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao với Indonesia, nước đầu tiên ở Ðông Nam Á thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam năm 1955.
Indonesia hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam trong ASEAN, kim ngạch thương mại hai nước đạt 16,7 tỷ USD trong năm 2024, tăng 21,6% so với năm 2023. Hai nước đặt mục tiêu đạt kim ngạch 18 tỷ USD vào năm 2028.
Indonesia là một trong những nước trong khu vực có quan hệ sớm nhất về an ninh - quốc phòng với Việt Nam, thiết lập phòng tùy viên quân sự từ năm 1964. Hai nước thường xuyên trao đổi đoàn quốc phòng - an ninh và ký một số văn bản thỏa thuận hợp tác quốc phòng song phương, tích cực tham gia các hoạt động trong khuôn khổ ASEAN.
Chuyến thăm cũng diễn ra đúng dịp kỷ niệm 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN, dấu mốc lịch sử khởi đầu cho tiến trình hội nhập khu vực và quốc tế. Việt Nam hiện xếp thứ 65 trên 129 quốc gia và vùng lãnh thổ về thu hút vốn FDI toàn cầu, thứ tư trong ASEAN. Kim ngạch xuất nhập khẩu với ASEAN tăng 18 lần từ 1995 đến 2024. ASEAN trở thành đối tác xuất khẩu lớn thứ tư và nhập khẩu lớn thứ ba của Việt Nam.
