Bị “treo” lương trường kỳ
Những ấm ức của gần 800 cán bộ, công nhân viên và người lao động Cty Đầu tư – Phát triển Thủy lợi Sông Tích đã nhen nhóm từ đầu năm 2016, khi họ không được trả đủ lương định kỳ hàng tháng (chỉ được tạm ứng lương với số tiền ít ỏi).
Công nhân thủy nông thuộc Xí nghiệp Thủy lợi Phúc Thọ mòn mỏi chờ được chi trả lương để ổn định cuộc sống.
Sự ấm ức ấy bùng lên thành nỗi bức xúc và hoang mang khi bước sang 11/2016 - mọi chế độ tiền lương, phúc lợi xã hội của người lao động trong công ty không được chi trả một đồng một cắc, họ cũng không được tạm ứng. Những người đương chức đã khổ, những người đến tuổi về hưu trong khoảng thời gian từ tháng 6/2016 đến nay cũng bi thảm không kém khi chưa được hưởng chế độ lương hưu do nợ BHXH.
Ông Nguyễn Kim Hạ, công nhân Cụm 2 - Xí nghiệp Thủy lợi Phúc Thọ (Cty Thủy lợi Sông Tích) chua xót nói: "Dịp Tết Đinh Dậu vừa rồi, anh em chúng tôi không nhận được một xu tiền thưởng đã đành, đằng này tiền lương chờ hoài, chờ mãi vẫn chẳng thấy. Nhiều lúc, mấy cháu thanh niên trong đơn vị phải đi vay từng đồng mua xăng xe; mua suất cơm ăn trưa".
Trong cuốn sổ nợ của ông Anh – chủ hộ kinh doanh đồng nát (cạnh văn phòng làm việc của công nhân Cụm 2 – Xí nghiệp Thủy lợi Phúc Thọ) có thời điểm công nhân xí nghiệp vay tới 50 – 60 triệu đồng.
Những gia đình có hoàn cảnh khó khăn như anh Nguyễn Đức Long (trú tại Cụm 1, xã Cẩm Đình, Phúc Thọ) mới thực là bi đát. Vợ chết sớm lại phải nuôi mẹ già và con nhỏ đang phải học lớp 9, nguồn sống của cả gia đình dựa vào đồng lương của anh. Nhiều tháng qua, anh phải chạy ăn từng bữa, chạy vạy vay chỗ này mượn chỗ kia như con thoi.
“Ngày trước, cán bộ tín dụng ngân hàng về nài nỉ công nhân thủy lợi Sông Tích vay vốn tiêu dùng, bây giờ công nhân lên quỵ lụy mãi cũng chẳng ai cho vay. Họ bảo rằng, công nhân thủy lợi bây giờ làm gì có tiền mà trả nợ, anh đi chỗ khác vay giùm”, anh Long nói. Nhiều gia đình cả hai vợ chồng, thậm chí con cái đều làm công nhân thủy lợi nhưng nhiều tháng không nhận được lương, cuộc sống rơi vào bế tắc.
Mặc dù đang trong tình thế “nước sôi lửa bỏng”, thế nhưng toàn bộ 800 cán bộ, công nhân viên Cty ĐT-PT Thủy lợi Sông Tích vẫn bị “đổ thêm dầu” khi bị truy thu 5% tổng tiền lương của năm 2013 và 10% tổng tiền lương của năm 2014 theo Chương trình hành động tăng cường thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trên địa bàn TP Hà Nội.
Biết phạm luật nhưng “lực bất tòng tâm”
Ông Đặng Tuấn Hùng, Giám đốc Cty ĐT-PT Thủy lợi Sông Tích than thở: “Là lãnh đạo công ty, nhưng thú thật tôi cũng chẳng biết lương của công nhân được hưởng theo chế độ chính sách nào”.
Trước đây, Cty được cấp khoảng 130 tỷ đồng/năm để thực hiện các nội dung công việc theo đặt hàng dịch vụ thủy lợi của thành phố, dựa trên Quyết định 6147/QĐ-UBND ngày 27/12/2012 về việc ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật duy trì, vận hành hệ thống tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp, dân sinh, xã hội. Nhưng trong quá trình thực hiện, trên cơ sở rà soát lại các định mức kinh - tế kỹ thuật, đến cuối năm 2015, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định 6974/QĐ-UBND về điều chỉnh, bổ sung một số nội dung của Quyết định 6147.
Không chỉ ở Cty Thủy lợi Sông Tích, hàng ngàn công nhân ở các Cty ĐT- PT Thủy lợi trên địa bàn Hà Nội như: Sông Nhuệ, Sông Đáy, Mê Linh và Hà Nội cũng bị treo lương suốt nhiều tháng liền. |
Đây là cơ sở thanh quyết toán kinh phí đặt hàng dịch vụ thủy lợi năm 2015 và xây dựng phương án tạm thời đặt hàng dịch vụ thủy lợi năm 2016 (có hiệu lực thực thi từ ngày 18/12/2015). Tuy nhiên, từ đó đến nay Quyết định 6974 dường như vô hiệu.
Minh chứng cụ thể là tháng 10/2016, UBND TP Hà Nội ra một quyết định tạm thời đặt hàng dịch vụ thủy lợi với 5 CtyThủy lợi trên địa bàn Hà Nội trong đó có Cty Sông Tích theo kinh phí cấp bù miễn thủy lợi phí (Nghị định 67/2012/NĐ-CP), tức chỉ bằng khoảng 40% so với giá trị đặt hàng theo Quyết định 6974.
Với khoảng 60 tỷ đồng được cấp năm 2016 (bằng khoảng 40% kinh phí của năm 2015) theo quyết định tạm thời đặt hàng trên, từ tháng 01 – 10/2016, Cty Sông Tích chỉ tạm ứng lương cho cán bộ công nhân viên với mức bình quân 3,5 triệu đồng/người/tháng. Và từ tháng 11/2016 đến nay, công ty không còn tiền để trả cho người lao động.
Số tiền mà Cty còn nợ BHXH là gần 10 tỷ đồng; nợ tiền điện khoảng 15 tỷ đồng. Các khoản chi phí liên quan đến công tác an toàn lao động, kiểm định các thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt, khám sức khỏe định kỳ theo quy định của Bộ luật Lao động cũng không được thực hiện do không có kinh phí. Cty biết như vậy là vi phạm luật nhưng “lực bất tòng tâm”.
Cũng theo ông Hùng, do UBND TP Hà Nội chưa có quyết định đặt hàng dịch vụ thủy lợi năm 2017 và cũng chưa tạm ứng trước kinh phí để thực hiện nhiệm vụ của năm, do đó Cty Sông Tích nói riêng và 5 Cty thủy lợi trên địa bàn với khoảng 3.700 người lao động không có nguồn để trả lương; các chế độ khác cho cán bộ công nhân viên cũng như các chi phí khác phục vụ công tác quản lý, sửa chữa công trình thủy lợi.
“Nhiều người nói rằng đời sống vật chất, đời sống tinh thần của người lao động trong các Cty Thủy lợi của Thủ đô đã xuống đáy của sự cùng cực rồi”, ông Đặng Tuấn Hùng.