Ngày 1/3, Bộ NN-PTNT tổ chức cuộc họp với lãnh đạo UBND các tỉnh Cà Mau, An Giang, và Đồng Tháp, thực hiện Quyết định số 435/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường hỗ trợ sản xuất kinh doanh, đầu tư công, xây dựng hạ tầng và xuất nhập khẩu.
Trong bối cảnh nền kinh tế đang trải qua nhiều thách thức, cuộc họp này đặt mục tiêu xây dựng các bộ giải pháp cụ thể nhằm thúc đẩy phát triển nông thôn một cách bền vững. Các đại diện từ Bộ NN-PTNT cùng các tỉnh đã thảo luận về những vấn đề cụ thể liên quan đến chính sách hỗ trợ nông dân, cải thiện hạ tầng nông thôn, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.
Mỗi tỉnh Cà Mau, An Giang, và Đồng Tháp có các đặc thù riêng và chiến lược phát triển cụ thể phù hợp với điều kiện địa lý, nguồn lực và tiềm năng của từng địa phương. Tuy nhiên, cả ba tỉnh đều có nguồn lực nông nghiệp phong phú với nhiều tiềm năng. Cà Mau nổi tiếng với các loại sản phẩm từ biển như tôm, cá, cua; An Giang nổi tiếng về các giống lúa đa dạng và nền sản xuất, chế biến các sản phẩm cá tra, cá bạc má. Đồng Tháp có vùng đất màu mỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.
Là những vùng kinh tế nông nghiệp phát triển ngày càng mạnh, cả ba tỉnh đều thu hút đầu tư công vào các dự án hạ tầng, như các quốc lộ, cao tốc; cung cấp điện và nước sạch; phát triển khu công nghiệp và khu kinh tế cửa khẩu…
Tỉnh An Giang đã và đang tập trung nguồn lực triển khai nhiều dự án, công trình trọng điểm từ nguồn vốn đầu tư công làm đòn bẩy thu hút đầu tư từ các thành phần kinh tế. Từ đầu năm 2024, tỉnh An Giang đã phân bổ hết 100% nguồn vốn đầu tư công do Trung ương giao. Tháng 1/2024, giá trị giải ngân là 847,5 tỷ đồng, đạt 10,55% kế hoạch; ước tính giá trị giải ngân vốn đầu tư công đến hết tháng 2/2024 là 1.061 tỷ đồng, đạt 13,21% kế hoạch.
Tuy nhiên, tỉnh An Giang gặp khó khăn trong việc quản lý, giám sát khối lượng khai thác và nguồn cát sông san lấp phục vụ xây dựng. Nguồn khoáng sản cát sông ngày càng khan hiếm nhưng chưa có vật liệu để thay thế hoặc chia sẻ để phục vụ các công trình, đặc biệt các công trình giao thông trọng điểm quốc gia; chưa có cơ chế, quy định riêng về phương pháp xác định sản lượng đã khai thác, trữ lượng còn lại của khu mỏ thông qua đo vẽ hiện trạng…
Cũng giống An Giang, tỉnh Đồng Tháp gặp khó khăn về nguồn cung ứng cát cho các dự án, công trình, ảnh hưởng tiến độ thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia trên địa bàn như cao tốc Cao Lãnh - An Hữu giai đoạn 1, cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, cao tốc Mỹ An - Cao Lãnh… Đồng thời, giá vật liệu xây dựng có biến động theo hướng tăng cao hơn so với giá trị được duyệt làm ảnh hưởng đến kế hoạch lựa chọn nhà thầu.
Bên cạnh đó, thủ tục liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng vẫn là điểm nghẽn lớn trong việc triển khai thực hiện dự án tại Đồng Tháp. Việc tuyên truyền vận động đến người dân về chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư chưa đầy đủ, dẫn đến vẫn còn một số vụ việc khiếu nại, khiếu kiện kéo dài.
Qua đó, tỉnh Đồng Tháp kiến nghị sửa đổi quy định của Luật Đầu tư công theo hướng bổ sung một số loại công trình, dự án đã xác định rõ được diện tích thu hồi thì cho tách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập; đối với dự án còn lại cho phép bổ sung một số công việc được hành động trước như kiểm đếm, đo đạc, thực hiện các dự án tái định cư.
Cà Mau là địa phương đang đẩy mạnh thực hiện Chương trình quốc gia phát triển nuôi trồng thủy sản giai đoạn 2021 - 2023, với các dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nuôi trồng thủy sản tập trung, quy mô lớn. Đối với Dự án thí điểm thiết lập chợ đầu mối thủy sản, chợ bán đấu giá hải sản gắn với các cảng cá, trung tâm nghề cá của vùng, Sở Công thương Cà Mau đã làm việc với các đơn vị liên quan để thu hồi và chuyển đổi hoạt động sản xuất, kinh doanh của các cơ sở đang thuê mặt bằng tại Cảng cá để xác định vị trí xây dựng chợ đầu mối thủy sản.
Dựa trên các ý kiến, kiến nghị của lãnh đạo các tỉnh, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhận thấy còn nhiều vấn đề cần được quan tâm và giải quyết khẩn trương, triệt để. Đầu tiên, giao Vụ Kế hoạch (Bộ NN-PTNT) phân công một đầu mối thường xuyên theo dõi, tổng hợp kiến nghị của ba tỉnh, kết nối với các Bộ, ngành liên quan.
Về vấn đề quy hoạch vĩ mô, Bộ trưởng nhận thấy rằng cần tiếp tục hoàn thiện và linh hoạt điều chỉnh quy hoạch trong quá trình triển khai, đảm bảo tính khả thi và đáp ứng được các vướng mắc.
Về xây dựng hạ tầng giao thông vận tải và quản lý tài nguyên môi trường, Bộ trưởng chỉ đạo các địa phương cần đảm bảo tiến độ các dự án trọng điểm quốc gia, cần sự vào cuộc của Bộ Giao thông vận tải và Bộ Tài nguyên và Môi trường, đảm bảo tháo gỡ vướng mắc kịp thời cho các tỉnh.
Ba tỉnh Cà Mau, An Giang, Đồng Tháp đều tham gia triển khai Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chất lượng cao gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL. Theo đó, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị các tỉnh tập trung cho Đề án, nghiên cứu giải pháp cụ thể nhằm cải thiện chất lượng đất đai, nâng cao năng suất cây trồng, tăng cường hỗ trợ cho các hộ nông dân trong việc tiếp cận các công nghệ mới và thị trường tiêu thụ.
Cùng với đó, với tình hình phức tạp của thị trường và sự biến động liên tục, người đứng đầu ngành nông nghiệp chỉ đạo các tỉnh đưa vai trò thương lái vào hệ sinh thái nông nghiệp. Lãnh đạo địa phương cần nắm chắc tình hình thu mua lúa, tránh tình trạng thương lái bỏ cọc, ép giá nông dân.