Một vườn chuối Tết hiếm hoi tại xã Liên Xuân cho buồng nhưng rất xấu mã. Ảnh: Đinh Mười.
Mùa Tết đã cận kề nhưng không khí tại các vùng trồng chuối ở Hải Phòng khá ảm đảm, bão số 3 hồi tháng 9/2024 càn quét qua lúc cây chuối đang chuẩn bị vào vụ đã khiến nhiều hộ dân trắng tay.
Tại thôn 7, xã Liên Xuân, thành phố Thủy Nguyên (xã Liên Khê trước đây) vốn nổi tiếng với những vườn chuối tiêu phục vụ dịp Tết có giá trị tiền triệu mỗi buồng nay trở nên vắng lặng, không còn cảnh tấp nập xe chở chuối, tiếng cười rộn rã như những năm trước.
Chị Nguyễn Thị Hà có hơn 2 sào chuối tại đây cho biết, vụ Tết năm ngoái dù năng suất thấp gia đình chị vẫn thu về gần 30 triệu đồng. Năm nay, với quyết tâm tăng thu nhập, chị đầu tư mạnh tay, tuy nhiên bão số 3 ập đến đã quét sạch vườn chuối, khiến công sức, tiền bạc đổ sông đổ bể.
Sau bão, chị Hà cố gắng cứu vãn nhưng không hiệu quả và dù đã thử chuyển sang kinh doanh chuối để kiếm kế sinh nhai nhưng cũng thất bại, chị phải quay về với những công việc đồng áng để kiếm sống.
Một vườn chuối mới hồi phục sau thiên tai vẫn kịp cho quả nhưng không đạt tiêu chuẩn. Ảnh: Đinh Mười.
“Tất cả đổ vào cây chuối nhưng hỏng hết cả, dùng hết mọi cách nhưng không cứu được cây nào nên đành chặt đi để cây mới mọc lên cho vụ năm sau. Buồn lắm, mấy chục năm trồng chuối, chưa năm nào Tết lại cảm thấy buồn như vậy”, chị Hà nghẹn ngào.
Ông Nguyễn Đức Thành trú cùng thôn 7, xã Liên Xuân cũng lâm vào cảnh tương tự khi hơn 1 sào chuối Tết bị bão tàn phá hoàn toàn. Những năm trước vào thời điểm này, thương lái đã đến đặt hàng, nhưng năm nay vắng lặng. Để có thu nhập, ông Thành phải xen canh rau màu và chờ đến vụ sau mới trồng lại chuối. “Mỗi sào chuối bán rẻ cũng được 10 triệu đồng, giờ mất trắng cả, chúng tôi chỉ trông chờ vào chăn nuôi và rau màu để lo Tết”, ông Thành buồn bã.
Theo ông Ngô Văn Giang, Phó Giám đốc HTX Kinh doanh - Dịch vụ nông nghiệp Liên Khê, trên địa bàn xã có hơn 200ha trồng chuối tiêu phục vụ Tết. Sau bão, bà con gắng gượng khắc phục nhưng thiệt hại quá lớn. Chuối gãy đổ, dập nát, chỉ còn lại vài ha, chất lượng thì kém, giá bán chỉ đủ bù chi phí hoặc chỉ để ăn.
“Mọi năm có những hộ năng suất chuối cao có thể thu 40 triệu đồng/sào, còn lại giao động trên 10 triệu đồng/sào. Tuy nhiên năm nay 100% diện tích trồng chuối và na bị thiệt hại, người dân cơ bản thất thu”, ông Giang cho hay.
Người dân chăm bón vườn chuối mới hồi phục để lấy cây giống cho năm sau. Ảnh: Đinh Mười.
Tương tự như ở Liên Xuân, khu vực xã Ninh Sơn (bao gồm 3 xã cũ là An Sơn, Kỳ Sơn và Phù Ninh) của thành phố Thủy Nguyên hiện có hơn 100ha trồng chuối. Nếu như năm 2023 cây chuối ở đây bị bệnh rồi sau đó giá rẻ thì năm 2024 bão số 3 lại khiến gần như toàn bộ người trồng chuối trắng tay, không có nguồn thu dịp Tết Nguyên Đán 2025.
“Năm ngoái tôi là một trong số ít hộ may mắn trúng quả vì bón phân muộn, chuối đẹp, được giá nhưng năm nay thì may mắn không còn. Toàn bộ vườn chuối bị gãy đổ như ngả rạ sau bão số 3”, ông Cao Văn Khương, một hộ trồng chuối ở xã Ninh Sơn buồn bã chia sẻ.
“Năm nay nhu cầu mua chuối Tết vẫn cao như mọi năm nhưng chuối bị thiệt hại do bão số 3 không kịp hồi phục nên giá dự kiến tăng. Để đáp ứng nhu cầu khách hàng, chúng tôi đang tìm mối khắp nơi để thu mua, kịp thời phục vụ người dân”, chị Bùi Thị Thu, một thương lái chuyên buôn chuối Tết ở xã Ninh Sơn chia sẻ.
Do không còn thu nhập từ cây chuối nên nhiều hộ dân đã trồng xen canh cây vụ đông. Ảnh: Đinh Mười.
Theo ông Phạm Văn Dậu - Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Sơn, địa phương có diện tích trồng chuối Tết lớn ở thành phố Thủy Nguyên. Chuối ở đây nổi tiếng quả to, đẹp, vị ngọt thanh, hương thơm đặc trưng nên được thị trường ưa chuộng. Do đó, mặc dù mức giá bán rất cao nhưng vẫn đắt hàng, chuối tây giá dao động từ 500 nghìn đồng đến 800 nghìn đồng/buồng, chuối tiêu hồng từ 800.000 - 1.500.000 đồng/buồng.
Trước đây người dân trồng chuối chủ yếu phục vụ nhu cầu của gia đình, tuy nhiên những năm gần đây cây chuối dần được trồng đại trà thay thế những thửa ruộng cấy lúa, trồng rau năng suất, hiệu quả kinh tế thấp. Cây chuối giúp bà con cải thiện đời sống, đã có những gia đình giàu lên từ trồng chuối bán vào dịp Tết, do đó việc thất thu như năm nay ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân.
“Năm nay người trồng chuối coi như trắng tay, toàn bộ hơn 200ha đều bị ảnh hưởng. Một phần diện tích khoảng vài ha cho quả nhưng buồng nhỏ, xấu, nếu bán được giá cũng không cao”, ông Dậu cho biết thêm.
Được biết sau bão số 3, UBND thành phố Thủy Nguyên đã thống kê thiệt hại để đánh giá tác động đến tình hình kinh tế, xã hội của địa phương. Tuy nhiên đến nay các chính sách hỗ trợ phục hồi sản xuất, hỗ trợ cây giống và vay vốn vẫn chưa đến được với nhiều hộ dân.
