Sáng 30/11, Quốc hội thực hiện quy trình để thông qua Nghị quyết thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương. Kết quả biểu quyết bằng hình thức bấm nút điện tử cho thấy, có 458/461 ĐBQH có mặt tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 95,62%), Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết này.
Thành phố Huế trực thuộc Trung ương được thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên hiện tại là 4.947,11 km2 và quy mô dân số là 1.236.393 người của tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Nghị quyết quy định, các cơ quan, tổ chức, đơn vị có tên gọi gắn với địa danh tỉnh Thừa Thiên - Huế được đổi tên để hoạt động với tên gọi thành phố Huế kể từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành.
Chính phủ, HĐND, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế (HĐND, UBND thành phố Huế kể từ ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành) và các cơ quan, tổ chức hữu quan có trách nhiệm tổ chức thi hành Nghị quyết này; sắp xếp, kiện toàn bộ máy các cơ quan, tổ chức ở địa phương; ổn định đời sống của Nhân dân địa phương, bảo đảm yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng và an ninh trên địa bàn.
Kể từ ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành, ngoài các chế độ, chính sách đối với thành phố trực thuộc trung ương, các cơ chế, chế độ, chính sách đặc thù đối với tỉnh Thừa Thiên - Huế vẫn tiếp tục được thực hiện trên địa bàn thành phố Huế cho đến hết giai đoạn áp dụng hoặc đến khi có quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
Cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết trước đó, tất cả đại biểu quốc hội đều tán thành với sự cần thiết thành lập thành phố Huế trực thuộc trung ương.
Trong báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc trình Quốc hội xem xét, quyết định việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương có ý nghĩa hết sức quan trọng, ghi nhận và đánh dấu thành tựu nổi bật trong việc thực hiện chủ trương đẩy mạnh đô thị hóa gắn với phát triển kinh tế đô thị của cả nước.
Việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương không chỉ tạo sự chuyển dịch về không gian đô thị, không gian kinh tế, tạo động lực phát triển mới cho địa phương mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, kiến tạo hình ảnh đô thị khang trang, xanh, sạch, đẹp, bảo đảm thực hiện tốt hơn nhiệm vụ bảo tồn, phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa Huế để thực sự trở thành trung tâm của vùng và cả nước về văn hóa - du lịch, y tế chuyên sâu, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ…
Có ý kiến cho rằng, cần bổ sung thêm cơ chế chính sách đặc thù phát triển Thành phố Huế trực thuộc trung ương. Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 38/2021/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế, trong đó quy định cụ thể một số cơ chế, chính sách đặc thù về quản lý tài chính, ngân sách nhà nước, phí tham quan du lịch và quỹ bảo tồn di sản Huế… Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, trên cơ sở sơ kết việc thực hiện Nghị quyết số 38/2021/QH15, Chính phủ cần nghiên cứu, đề xuất việc điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp với yêu cầu phát triển của Thành phố Huế trực thuộc trung ương để trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Đối với ý kiến còn băn khoăn về tỷ lệ số đơn vị hành chính đô thị trực thuộc TP Huế và chỉ tiêu thu nhập bình quân đầu người/tháng so với trung bình cả nước còn thấp, UBTVQH thấy rằng, TP Huế được thành lập với nhiệm vụ trọng tâm là để bảo tồn, phát huy giá trị đặc sắc cố đô và di sản văn hóa vật thể đã được UNESCO công nhận.
Do đó, về nguyên tắc sẽ không nhấn mạnh yêu cầu về tỷ lệ đô thị hóa mà chú trọng nhiều hơn cho việc bảo đảm chất lượng và tính bền vững trong phát triển đô thị.
Việc thành lập TP Huế sẽ là động lực để Chính phủ, cấp ủy và chính quyền địa phương triển khai thực hiện các quy hoạch, chương trình phát triển đô thị đã được phê duyệt, có phương hướng và kế hoạch đầu tư, phát triển cụ thể nhằm tăng cường chất lượng đô thị, phát triển nhanh, mạnh và bền vững kinh tế đô thị, từ đó từng bước nâng cao thu nhập bình quân đầu người và các chỉ tiêu phát triển khác trên địa bàn TP Huế.
Sau khi TP Huế trực thuộc Trung ương được thành lập, đề nghị Chính phủ, cấp ủy và chính quyền địa phương tiếp tục có biện pháp cải thiện và nâng cao trình độ phát triển KT-XH, thu hút các nguồn vốn đầu tư đa dạng trên địa bàn, thúc đẩy quá trình phát triển ổn định. Bảo đảm cân đối, hài hòa dựa trên nguyên tắc vừa bảo tồn, phát huy giá trị di sản, vừa tạo động lực, đòn bẩy thúc đẩy phát triểnKT-XH tại TP Huế.
Đồng thời nghiên cứu, đề xuất việc điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp với yêu cầu phát triển của TP Huế trực thuộc Trung ương để trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Trong quá trình phát triển, để việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội đạt hiệu quả cao, đề nghị Chính phủ quan tâm, thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc chính quyền TP Huế triển khai nghiêm túc các chủ trương, yêu cầu nói trên; Các cơ quan của Quốc hội, ĐBQH cũng có trách nhiệm trong việc giám sát thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH.