Ngày 20/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký 200 sắc lệnh, chỉ thị hành pháp quan trọng, bắt tay vào "dọn dẹp hệ thống chính trị thảm bại và suy thoái của đất nước". Ảnh: Getty.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trực tiếp ký sắc lệnh rút khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vì "tổ chức này đã xử lý không đúng cách các cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu, không áp dụng những cải cách cần thiết, và không chứng minh được sự độc lập khỏi ảnh hưởng chính trị không phù hợp của các quốc gia thành viên WHO".
"Đó là một vấn đề lớn", ông Trump nói với một phụ tá khi bắt đầu ký sắc lệnh hành pháp, thêm rằng Mỹ đã trả quá nhiều tiền cho tổ chức này so với các quốc gia khác.
Tuy nhiên, Quyết định rút Mỹ khỏi WHO không phải là mới, vì Tổng thống Trump đã từng đưa ra ý tưởng này trong nhiệm kỳ đầu tiên vào năm 2020. Chính quyền ông Trump đã nhiều lần chỉ trích WHO, cáo buộc tổ chức này phớt lờ những dấu hiệu ban đầu về việc dịch Covid-19 lây từ người sang người ở Vũ Hán, Trung Quốc, bao gồm những cảnh báo của Đài Loan vì áp lực của Bắc Kinh. Quyết định này cho thấy xu hướng tiếp tục rời xa các tổ chức quốc tế của tân Tổng thống thứ 47 của Mỹ.
Động thái trên có nghĩa, Mỹ sẽ rời khỏi cơ quan y tế của Liên hợp quốc trong vòng 12 tháng và ngừng mọi đóng góp tài chính. Washington là nhà tài trợ tài chính lớn nhất của WHO, đóng góp khoảng 18% tổng chi phí hoạt động của cơ quan này, và lên tới 50% ngân sách dành cho các trường hợp khẩn cấp y tế. Việc rút khỏi WHO sẽ tạo ra một lỗ hổng tài chính lớn, có thể cản trở khả năng phản ứng trước các tình huống khẩn cấp và duy trì các chương trình y tế hiện có của tổ chức này.
Ngoại trưởng Mỹ sẽ thông báo tới Tổng thư ký Liên hợp quốc và lãnh đạo của WHO về quyết định của Mỹ.
Tiến sĩ Ashish Jha, người từng giữ chức Điều phối viên ứng phó Covid-19 của Nhà Trắng dưới thời chính quyền Biden, gọi quyết định rút khỏi Tổ chức Y tế Thế giới của Tổng thống Donald Trump là một "sai lầm chiến lược". Cố vấn của ông Trump cho biết, danh sách chỉ thị hành chính trong ngày đầu nhậm chức dài nhất lịch sử Mỹ, giữ vững vô số cam kết mà Tổng thống đắc cử đã đưa ra trong giai đoạn vận động tranh cử.
Tiến sĩ Ashish cho biết trong một cuộc phỏng vấn với CNN: "WHO là một tổ chức thiết yếu, với sự rút lui của Hoa Kỳ sẽ tạo ra một khoảng trống chính trị mà chỉ một quốc gia có thể lấp đầy, đó là Trung Quốc".
Ông dự đoán Trung Quốc sẽ đứng ra bảo trợ cho tổ chức này khi không có sự tài trợ và lãnh đạo của Hoa Kỳ, điều này có thể "mang lại cho Trung Quốc nhiều ảnh hưởng chính trị hơn trên toàn thế giới".
Điều phối viên của Nhà Trắng cảnh báo, việc rút khỏi WHO cũng làm suy yếu tổ chức này vì nó phụ thuộc rất nhiều vào đội ngũ nhân viên và chuyên môn của Hoa Kỳ, đặc biệt là trong việc theo dõi bệnh cúm toàn cầu.
