Ông Donald Trump tuyên thệ nhậm chức dưới mái vòm Rotunda, bên trong Điện Capitol hôm 20/1. Ảnh: Getty.
"Kể từ thời điểm này, sự suy thoái của nước Mỹ đã kết thúc", ông Trump, 78 tuổi, phát biểu dưới mái vòm Rotunda của Điện Capitol.
Lễ nhậm chức hôm 20/1 đã đánh dấu sự trở lại của một chính trị gia phi truyền thống, người đã 2 lần bị luận tội, thoát chết sau 2 nỗ lực ám sát, bị kết án trong một phiên tòa hình sự và phải đối mặt với cáo buộc vì cố gắng lật ngược kết quả cuộc bầu cử năm 2020.
Ông là tổng thống đầu tiên trong hơn một thế kỷ giành được 2 nhiệm kỳ không nối tiếp nhau và là người đầu tiên bị kết án lên làm Tổng thống.
"Tôi đã được Chúa cứu để làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại", ông Trump phát biểu hôm 20/1, đề cập đến việc bị bắn sượt qua tai trong một vụ ám sát hụt hồi tháng 7/2024.
Ông Trump đã chuẩn bị hàng loạt sắc lệnh hành pháp đối với nhiều lĩnh vực, những bước đầu tiên trong việc ban hành một chương trình nghị sự lớn nhằm mở rộng lãnh thổ của Mỹ, hạn chế nhập cư, thúc đẩy sản xuất nhiên liệu hóa thạch và đảo ngược các quy định về môi trường.
Ông sẽ phải đối mặt nhiều thách thức trong việc lời hứa của mình về một "Thời kỳ hoàng kim của nước Mỹ" khi đối mặt với một Quốc hội bị chia rẽ, các vụ kiện không thể tránh khỏi và các nhà lãnh đạo thế giới ngoan cố.
Ông Trump không có hành động nào ngay lập tức đối với nền kinh tế hoặc lạm phát, hai vấn đề đã giúp ông tái đắc cử.
Tân Tổng thống cho biết ông sẽ tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia ở biên giới phía nam với Mexico, điều động quân đội đến đó và tiếp tục chính sách buộc những người di cư xin tị nạn phải đợi ở Mexico, tất cả chỉ là màn dạo đầu cho "một chiến dịch chưa từng có" nhằm trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp.
Ngay sau lễ nhậm chức, các quan chức biên giới Mỹ cho biết họ đã dừng một chương trình của ông Biden cho phép hàng trăm nghìn người di cư nhập cảnh vào Mỹ một cách hợp pháp bằng cách đặt lịch hẹn trên một ứng dụng. Các cuộc hẹn hiện tại đã bị hủy bỏ.
Mặc dù ông Trump luôn tự gọi mình là một người kiến tạo hòa bình và thống nhất trong bài phát biểu kéo dài nửa giờ của mình, ông không ngừng công kích đảng Dân chủ. Ông nhắc lại các tuyên bố từ khi tranh cử rằng các quốc gia khác đang đẩy tội phạm của họ đến Mỹ và tỏ ra bất bình với các vụ truy tố hình sự nhắm vào ông.
Với ông Biden ngồi gần đó, Tổng thống Trump đã đưa ra một bản cáo trạng gay gắt về các chính sách của người tiền nhiệm từ nhập cư đến đối ngoại.
"Chúng ta có một chính phủ đã tài trợ vô hạn cho việc bảo vệ biên giới nước ngoài, nhưng từ chối bảo vệ biên giới Mỹ, hay quan trọng hơn là người dân của mình", ông Trump nói.
Nhiều giám đốc điều hành các tập đoàn công nghệ đã tìm cách lấy lòng chính quyền sắp tới, bao gồm 3 tỷ phú giàu nhất thế giới, CEO Tesla và SpaceX Elon Musk, người sáng lập Amazon Jeff Bezos và CEO Meta Mark Zuckerberg, đã được xếp các vị trí nổi bật trên sân khấu, bên cạnh các ứng cử viên nội các và các thành viên trong gia đình Trump.
Ông Trump cho biết ông sẽ đưa các phi hành gia lên sao Hỏa, điều đã khiến tỷ phú Musk giơ tay lên hưởng ứng.
Ông Trump cũng tuyên bố sẽ đổi tên Vịnh Mexico thành Vịnh Mỹ và nhắc lại ý định kiểm soát quyền kiểm soát kênh đào Panama, một trong số các tuyên bố đã gây bất ngờ cho các đồng minh của Mỹ.
Đệ nhất phu nhân Melania Trump và Tổng thống Mỹ Donald Trump đến dự lễ diễu hành nhậm chức trong nhà tại nhà thi đấu Capital One Arena, ngày 20/1. Ảnh: Getty.
Trở lại nắm quyền
Sau bài phát biểu của mình, ông Trump dừng lại ở trung tâm du khách của Điện Capitol và có một bài phát biểu dài hơn, không chính thức trước những người ủng hộ, trong đó ông bày tỏ sự nghi ngờ về các quy trình bầu cử, gọi những người bị bỏ tù vì tham gia cuộc bạo động ngày 6/1/2021 là "con tin" và cho rằng cuộc điều tra của Quốc hội về các sự kiện ngày hôm đó là bất hợp pháp.
"Tôi nghĩ đây là một bài phát biểu hay hơn bài phát biểu mà tôi đã thực hiện trên lầu", ông Trump nói.
Ông Trump tuyên thệ nhậm chức vào lúc 12:01 trưa ngày 20/1 theo giờ miền Đông (tức 0h ngày 21/1, giờ Hà Nội), do Chánh án John Roberts chủ trì. Phó Tổng thống của ông, JD Vance, đã tuyên thệ nhậm chức ngay trước ông.
Phó Tổng thống Kamala Harris, người đã thua ông Trump trong cuộc bầu cử hồi tháng 11/2024, ngồi cạnh ông Biden trong một khu vực với các cựu Tổng thống Barack Obama, George W. Bush và Bill Clinton. Phu nhân của ông Obama, Michelle Obama, đã chọn không tham dự sự kiện.
Buổi lễ đã được chuyển vào trong nhà do thời tiết giá rét khắc nghiệt bao trùm phần lớn đất nước.
Lệnh ân xá vào phút chót
Trong một động thái chính thức cuối cùng của mình, ông Biden đã ân xá cho một số người đã bị ông Trump đe dọa trả đũa, bao gồm Tướng Mark Milley, cựu chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, người mà ông Trump đã đề xuất nên bị xử tử vì cản trở các cuộc đàm phán với Trung Quốc. Ảnh chân dung của tướng Milley đã bị xóa khỏi Lầu Năm Góc ngay sau lễ nhậm chức của ông Trump.
Ông cũng ân xá phòng ngừa cho 5 thành viên trong gia đình vài phút trước khi rời nhiệm sở, do lo ngại rằng ông Trump sẽ nhắm mục tiêu vào họ.
Ông Trump cho biết ông sẽ ban hành lệnh loại bỏ các chương trình đa dạng liên bang và yêu cầu chính phủ chỉ công nhận giới tính khi sinh.
"Kể từ hôm nay, chính sách chính thức của chính phủ Mỹ sẽ là chỉ có hai giới tính, nam và nữ", ông Trump nói, khi hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Hoa Kỳ Sarah McBride, người chuyển giới đầu tiên phục vụ trong Quốc hội, lặng lẽ mỉm cười trước khán giả.
Ông Trump, người đã vượt qua Tổng thống Biden, là Tổng thống lớn tuổi nhất từng tuyên thệ nhậm chức, được đa số đảng Cộng hòa ủng hộ ở cả lưỡng viện của Quốc hội.
