Tổng thống đắc cử Donald Trump phát biểu tại buổi mít tinh tối 19/1 ở Washington. Ảnh: Bloomberg.
Ông JD Vance sẽ trở thành Phó Tổng thống thứ 50, một bước nhảy vọt với người mới chỉ được bầu vào Thượng viện vào năm 2022. Cả ông Trump và ông Vance đều cam kết sẽ bắt đầu triển khai một chương trình nghị sự rộng lớn, dự kiến sẽ bao gồm hàng loạt các sắc lệnh hành pháp có hiệu lực ngay lập tức.
Ông Trump, Tổng thống Mỹ đầu tiên kể từ thế kỷ 19 giành được 2 nhiệm kỳ không nối tiếp nhau, cho biết, sẽ ân xá cho nhiều người trong số hơn 1.500 người bị buộc tội liên quan đến vụ bạo động ở Điện Capitol ngày 6/1/2021.
Lời hứa trên chỉ là một trong hàng loạt sắc lệnh hành pháp liên quan đến nhập cư, năng lượng và thuế quan mà ông Trump dự định ký ngay trong ngày 20/1, sau khi tuyên thệ nhậm chức.
Trước đó, tại một cuộc mít tinh hôm 19/1 ở Washington, ông Trump hứa sẽ tăng cường các biện pháp hạn chế nhập cư trong ngày đầu tiên làm việc.
Chiến thắng đặc biệt của người đặc biệt
Cựu Tổng thống trở lại Nhà Trắng sau khi giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử trước Phó Tổng thống Kamala Harris với hơn 2 triệu phiếu phổ thông, do các cử tri tỏ ra thất vọng với chính phủ hiện nay về vấn đề lạm phát. Năm 2016, ông Trump đã giành chiến thắng trước bà Hillary Clinton với số phiếu Đại cử tri lớn hơn mặc dù kém cựu Ngoại trưởng 3 triệu phiếu phổ thông.
Trong nhiệm kỳ sắp tới, ông Trump sẽ được hưởng lợi lớn khi đảng Cộng hòa chiếm đa số ở cả lưỡng viện của Quốc hội. Các cố vấn của ông đã vạch ra kế hoạch thay thế các quan chức trung dung bằng những người trung thành.
Dù chưa chính thức nhậm chức, ông Trump đã thể hiện quyền lực ngay sau khi đắc cử thông qua các hành động: Gặp gỡ các nhà lãnh đạo thế giới; khiến thế giới bất ngờ với tuyên bố muốn kiểm soát Kênh đào Panama, Greenland; Áp thuế đối với các đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ.
Ảnh hưởng của ông có thể thấy được qua việc Israel và Hamas đã ký kết một thỏa thuận ngừng bắn vào tuần trước. Ông Trump trước đó đã cảnh báo, Hamas sẽ phải trả giá nếu không thả con tin trước lễ nhậm chức của ông.
Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump tuyên bố sẽ kết thúc cuộc xung đột Nga - Ukraine trong ngày đầu tiên nhậm chức, song các cố vấn của ông phải thừa nhận rằng, bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng sẽ mất nhiều tháng.
Khác với nhiệm kỳ đầu tiên, khi ông bổ nhiệm các chính trị gia có ảnh hưởng trong đảng vào vị trí cấp cao, trong nhiệm kỳ này, Tổng thống đắc cử ưu tiên các cá nhân trung thành với ông hơn người có nhiều kinh nghiệm.
Ông Trump cũng có được sự ủng hộ của tỷ phú giàu nhất thế giới, Elon Musk, người đã chi hơn 250 triệu USD để giúp ông tranh cử. Các tỷ phú công nghệ khác, những người đã tìm cách lấy lòng chính quyền sắp tới, như Jeff Bezos của Amazon, Mark Zuckerberg của Meta, Sundar Pichai của Alphabet và Tim Cook của Apple, cũng sẽ cùng tỷ phú Musk tham dự buổi lễ ngày 20/1.
Tổng thống đắc cử Donald Trump bước lên sân khấu tại buổi mít tinh tối 19/1 ở Washington. Ảnh: Getty.
Lễ nhậm chức đầu tiên sau 40 năm được tổ chức trong Điện Capitol
Lễ nhậm chức sẽ diễn ra bên trong Điện Capitol thay vì ngoài trời, lần đầu tiên sau 40 năm, vì thời tiết giá rét. Cuộc diễu hành truyền thống xuống Đại lộ Pennsylvania qua Nhà Trắng năm nay cũng sẽ diễn ra trong nhà tại sân vận động Capital One Arena, nơi ông Trump tổ chức cuộc mít tinh tối 19/1.
Lễ nhậm chức diễn ra trong bối cảnh an ninh đượng tăng cường nghiêm ngặt sau một chiến dịch tranh cử ghi nhận bạo lực chính trị chưa từng có trong lịch sử, bao gồm 2 vụ ám sát hụt nhắm vào ông Trump, trong đó có một vụ khiến Tổng thống đắc cử bị thương ở tai.
Giới chức liên bang cũng tăng cường cảnh giác sau vụ tấn công vào ngày đầu tiên của năm 2025 ở New Orleans, khi các điều tra viên cho biết, một đối tượng có liên hệ với IS đã đâm xe vào đám đông, khiến 14 người thiệt mạng. Tuần trước, FBI cũng cảnh báo về khả năng xảy ra các cuộc tấn công tương tự.
Gần 100 sắc lệnh hành pháp sẽ được ký
Hôm 19/1, ông Trump tuyên bố sẽ ban hành gần 100 lệnh hành pháp trong ngày đầu tiên nhậm chức. Một số sắc lệnh sẽ bắt đầu thắt chặt các quy định nhập cư bằng cách xác định các băng đảng ma túy là "các tổ chức khủng bố nước ngoài" và tuyên bố tình trạng khẩn cấp tại biên giới Mỹ - Mexico. Các sắc lệnh khác có thể sẽ đảo ngược các quy định về môi trường của Tổng thống Biden và rút Mỹ khỏi thỏa thuận khí hậu Paris, các nguồn tin cho biết.
