Festival Nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu 2025 dự kiến diễn ra từ ngày 6-8/3/2025, đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển nghề muối truyền thống của tỉnh. Đây không chỉ là sự kiện nhằm tri ân những đóng góp của diêm dân mà còn là cơ hội quảng bá giá trị hạt muối Bạc Liêu đến bạn bè trong và ngoài nước, thông tin được chia sẻ tại buổi Họp báo Công bố Festival Nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 sáng 16/12.
Bạc Liêu tự hào là một trong những địa phương gắn bó lâu đời với nghề truyền thống làm muối, với lịch sử phát triển sản xuất qua hàng trăm năm. Nghề muối tại đây đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Toàn tỉnh hiện có khoảng 1.400ha diện tích sản xuất muối với 700 hộ diêm dân, dù đối mặt với nhiều khó khăn, vẫn kiên trì gìn giữ nghề.
Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bạc Liêu Ngô Nguyên Phong cho biết: "Festival Nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025: Hành trình 100 năm nghề muối - Đời người” dự kiến được tổ chức vào ngày 6-8/3/2025.
Sự kiện gồm các hoạt động chính như chương trình họp báo, Lễ khai mạc; không gian trưng bày (sản phẩm muối, mô hình hiện vật, tiến bộ KHKT chế biến muối,…); hội nghị, hội thảo như Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Bạc Liêu, Hội nghị xúc tiến thương mại, Sơ kết Nghị định 40 của Chính Phủ về quản lý sản xuất, kinh doanh muối; Hội thảo về KHCN trong sản xuất muối trong bối cảnh biến đổi khí hậu… Bên cạnh đó, còn có các sự kiện bên lề như trải nghiệm du lịch, trải nghiệm các chương trình nghệ thuật và đặc sản của tỉnh.
“Qua sự kiện Festival Nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025: 'Hành trình 100 năm nghề muối - Đời người', tỉnh Bạc Liêu mong muốn tạo ấn tượng tốt đẹp cho nhân dân và du khách, đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh; đặc biệt nâng tầm giá trị hạt muối của Việt Nam nói chung, Bạc Liêu nói riêng”, ông Phong chia sẻ.
Theo lãnh đạo Sở NN-PTNT tỉnh Bạc Liêu, nhận thức rõ giá trị của nghề muối, thời gian qua, địa phương đã tích cực triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ diêm dân, bao gồm tập huấn nâng cao năng lực sản xuất, hỗ trợ công cụ chế biến và thành lập hơn 10 hợp tác xã (HTX) sản xuất muối. Các HTX này dần hình thành chuỗi liên kết, mở rộng thị trường tiêu thụ và gia tăng giá trị cho sản phẩm.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp từ Singapore, Hàn Quốc đã đến khảo sát và đầu tư vào các nhà máy chế biến, khu trưng bày sản phẩm và kho chứa muối tại Bạc Liêu. Đặc biệt, với sản lượng muối năm 2023 đạt hơn 70.000 tấn, tỉnh đang đề xuất xây dựng các kho chứa lớn nhằm bảo quản muối lâu dài, giúp gia tăng giá trị kinh tế.
Với những tiềm năng và sự phát triển qua năm tháng như vậy, nhưng thực trạng giá muối tại Bạc Liêu hiện nay vẫn còn thấp, chỉ khoảng 1.000 đồng/kg, gây khó khăn trong việc thu hút đầu tư. Do vậy, thông qua Festival lần này, tỉnh kỳ vọng sẽ thu hút sự quan tâm của nhiều cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp, đặc biệt là các nhà đầu tư quốc tế, để đẩy mạnh chế biến sâu và xuất khẩu muối.
Ông Ngô Nguyên Phong nhấn mạnh: “Chúng tôi mong muốn Festival sẽ là cầu nối giúp nâng cao giá trị hạt muối Bạc Liêu, đưa sản phẩm này vươn xa ra thị trường quốc tế, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội của địa phương".
Tỉnh Bạc Liêu cũng kỳ vọng ứng dụng công nghệ số vào ngành muối, từ quản lý sản xuất, minh bạch thông tin đến đảm bảo vệ sinh, an toàn chất lượng sản phẩm. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn khẳng định vị thế của muối Bạc Liêu trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Chia sẻ tại họp báo, đại diện Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNDP) cũng nêu một số đề xuất giải pháp về duy trì, phát triển sản xuất muối truyền thống, hỗ trợ trải nghiệm văn hóa vùng Bạc Liêu để những người diêm dân không bị bỏ lại phía sau, giúp họ tự hào và gắn bó với nghề truyền thống lâu đời.
“Nghề muối không chỉ mang lại giá trị về kinh tế mà còn là vấn đề mang tính văn hóa, xã hội, nhìn nhận câu chuyện muối là một phần của lịch sử. Festival đầu tiên về muối sẽ có sự thể hiện sống động và quảng bá giá trị đa dạng của nghề muối”, bà Nguyễn Thị Thu Huyền, điều phối viên UNDP cho biết.
Vào năm 2022, khi UNDP tiếp nhận dự án từ Bạc Liêu về hỗ trợ diêm dâm sản xuất muối trải bạt, có những vấn đề nghiêm trọng liên quan tới ô nhiễm vùng nuôi tôm nước lợ. Tại hệ sinh thái ven biển, những diêm dân không còn đủ tài chính để nuôi tôm, và không thể tạo ra sinh kế ngoài sản xuất muối. Về nghề muối trải bạt, UNDP băn khoăn về tác động môi trường, và đa dạng hóa giá trị từ các ruộng muối.
Để giải quyết vấn đề môi trường, đại diện UNDP giới thiệu giải pháp nuôi trồng rau sam muối ở Bạc Liêu có hàm lượng khá cao Omega-3, kali và giá trị gia tăng cao. UNDP nhấn mạnh các vấn đề xã hội, môi trường và văn hóa, sản xuất bền vững và không gây tổn hại môi trường trên vùng đất đó. Những giải pháp nhằm cải thiện nước và dẫn nguồn nước sản xuất muối giúp hạn chế ô nhiễm, hỗ trợ giảm rác thải nhựa trên diện tích dẫn nước vào ruộng muối.
“Các sản phẩm muối của Việt Nam rất được ưa chuộng tại Pháp. Ngoài ra, còn có trà rau sam mang đến hương vị đặc sắc, đậm đà từ vùng muối của Bạc Liêu”, bà Nguyễn Thị Thu Huyền nói.