Thăm đảo cò Chi Lăng Nam

Đảo Cò - bức tranh thủy mặc 

Trong tiết trời se lạnh, chúng tôi về thăm danh thắng đảo cò, tỉnh Hải Dương nơi miền quê thuần nông, yên bình… xa xa chấp chới cánh cò trắng bay trên nóc ngôi nhà ngói đỏ khang trang. Vùng quê bình yên - đất lành chim đậu, nay là khu du lich sinh thái với diện tích 67 ha.

Đảo cò đẹp như bức tranh thủy mặc, với diện tích 7.324 m2 trong lòng hồ An Dương 2,8 ha và một đảo mới hình thành năm 2007 là 3,5 ha. Đảo cò hiện là nơi trú của khoảng 20.000 con cò, 6.000 con vạc như: cò lửa, cò ruồi, cò bợ, cò đen, cò nghênh, cò diệc, cò trắng, cò ngang, cò hương và ba loại vạc là vạc xám, vạc xanh, vạc đen.

Ở đây có nhiều loài chim quý hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng như: diệc xám, chim trả, bói cá, bồng chanh, cuốc, cú mèo...  Hồ An Dương là nơi trú ngụ của nhiều loài cá quý và các loại thực vật thủy sinh, hoang dã.

Theo các nhà khoa học, đây là khu dự trữ thiên nhiên có mức độ đa dạng sinh học lớn, được bảo tồn gần như nguyên vẹn ở miền Bắc. Hiếm có nơi nào cò tập trung với số lượng lớn, mật độ dày, phong phú về chủng loại và gần gũi với con người như ở Đảo cò Chi Lăng Nam.

Người dân nơi đây lưu truyền sự tích về vùng đất này. Truyện kể rằng, đầu thế kỷ 15, những trận đại hồng thủy khiến dải đê lớn ven sông Hồng 3 lần vỡ đê liên tiếp gây ngập lụt, cuốn trôi làng mạc. Sau đó, tạo thành hòn đảo nổi giữa hồ. Theo thời gian, cây cối trên đảo xanh tươi, tôm cá từ các nơi đổ về. Từng đàn cò, đàn vạc cùng tìm về đây trú ngụ, sinh sản.

Đảo cò là những dải đất giữa lòng hồ, nổi bật như những viên ngọc bởi những rặng tre xanh mướt. Vào mùa gió heo may, cả đảo với những chú cò trắng muốt. Cò bay về làm tổ từ tháng 9 cho đến tháng 4. Những ngày này, khách du lịch được ngắm những chú cò con vừa mới sinh ra đời, đôi chân chưa vững khi đứng trên những cành tre mềm mại.

Sáng sớm và chiều tối là khoảng thời gian nhộn nhịp nhất của Đảo Cò. Đó là lúc cò bay đi kiếm ăn và kéo về tổ để nghỉ ngơi sau một ngày. Tiếng kêu của cò vang xa, tạo thành bản hoà tấu, khởi động một ngày mới hoặc kết thúc một ngày. Những cánh cò chao nghiêng trên mặt hồ trong xanh như một bức tranh thiên nhiên quyến rũ.

Thời điểm 21 - 22h là lúc cò về nhiều nhất để đoàn tụ đến sáng hôm sau. Hồ An Dương không quá rộng, lòng hồ rất sâu, không bao giờ vơi cạn. Hồ có mạch ngầm nối ra sông nên có nhiều cá to. Nơi đây đan xen hài hòa với đền, chùa và các nghề truyền thống, là điều kiện phát triển vùng du lịch sinh thái đồng bằng Bắc Bộ.

Ngày 8/7/2014, Bộ Văn hóa -Thể thao & Du lịch xếp hạng Danh lam thắng cảnh Đảo Cò (xã Chi Lăng Nam, huyện Thanh Miện, tỉnh Hải Dương) là Di tích quốc gia. Diện tích khoanh vùng bảo vệ Đảo cò xã Chi Lăng Nam là 67,1 ha. Danh lam thắng cảnh Đảo Cò là Di tích cấp Quốc gia góp phần phát huy giá trị di sản văn hóa vì lợi ích cộng đồng. Đây là một cơ hội để thu hút sự đầu tư xây dựng Đảo Cò là điểm du lịch hấp dẫn. Qua đó, tạo mối liên kết phát triển du lịch bền vững với các điểm du lịch tỉnh Hải Dương và cả nước.

Giữ tổ ấm cho cò, vạc sinh sản

Ông Nguyễn Đăng Giảm, người được giao phụ trách Đảo Cò dẫn chúng tôi vừa đi thăm Đảo, vừa nói: Trước đây, Ban quản lý Đảo Cò do UBND xã thành lập, sau khi được xếp hạng Di tích cấp Quốc gia, UBND huyện Thanh Miện đã thành lập Ban Quản lý khu du lịch sinh thái Đảo Cò. Ban Quản lý vẫn giữ nguyên các nhân viên nhưng hoạt động nền nếp hơn. Các hàng quán, dịch vụ quy hoạch sẽ về một địa điểm, không bán tự do, rải rác gây mất mỹ quan.

Ban Quản lý cải tạo vườn tre, hệ thống cây cảnh, khu trưng bày mẫu vật… sẽ hấp dẫn du khách. Ban quản lý xây dựng đội ngũ hỗ trợ, phục vụ du khách chuyên nghiệp hơn với mục tiêu “vui lòng khách đến, vừa lòng khách đi”. Đồng thời, UBND tỉnh Hải Dương điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng khu du lịch sinh thái Đảo Cò. Diện tích khu vực mở rộng 2 ha, tăng diện tích dịch vụ du lịch, bổ sung 2 bãi xe, 1 bến thuyền.

Nói là đất lành chim đậu, nhưng không có người tâm huyết bảo vệ, chăm sóc để đàn cò, vạc… có điều kiện sinh sôi, nẩy nở sẽ không thể duy trì và phát triển Đảo Cò như ngày hôm nay - ông Giảm, chia sẻ: Nhiều năm gắn bó với Đảo Cò nên đã thân thuộc từng tiếng các loài, chúng tôi biết vào mùa làm tổ để chuẩn bị sinh sản, để tạo điều kiện tốt nhất cho các loài có vật liệu đầy đủ làm tổ, các thành viên Ban quản lý đã đi các nơi chặt tre về trẻ nhỏ, mang ra đảo dải để cho cò, vạc dễ dàng lấy làm tổ. Để tạo nguồn thức ăn tại chỗ, các thành viên Ban quản lý thường xuyên vận động người dân xung quanh bảo vệ môi trường, để nguồn nước thật sự trong lành cho các loài thủy sinh phát triển.

Đảo Cò Chi Lăng Nam “viên ngọc quý” của vùng đất Thanh Miện, tỉnh Hải Dương. Nơi đây hình thành những hồ nước lớn xanh mát, tạo nên sinh cảnh độc đáo. Vào mỗi buổi sáng sớm và chiều tà, trên bầu trời, từng đàn cò bay trắng tung bay tạo nên bức tranh phong cảnh hữu tình. Khu du lịch sinh thái Đảo Cò đón nhiều khách du lịch đến tham quan. Giữa không gian thiên nhiên thoáng đãng, thanh bình, các du khách ngắm nhìn những đàn cò trên các cành cây, tận hưởng không khí trong lành, thanh bình.