Nông dân kiểm tra chuối tại một trang trại ở Algeria năm 2021. Ảnh: Reuters.
Các lãnh đạo ngành và học giả tuần qua tụ họp tại thành phố Rome, Italy, để tham dự Diễn đàn Chuối Thế giới. Trong sự kiện, họ đã đưa ra cảnh báo về tác động của biến đổi khí hậu đối với chuỗi sản xuất và cung ứng trên quy mô toàn cầu.
Dù vậy, một số người cũng cho rằng việc tăng giá chuối trên kệ hàng tạp hóa hiện nay có thể giúp các quốc gia trồng loại quả này chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với ảnh hưởng từ việc khí hậu ấm lên.
Dan Bebber, giáo sư người Anh, một trong những học giả hàng đầu về nông nghiệp bền vững và mầm bệnh cây trồng, cho hay khi nhiệt độ tăng vượt quá mức tối ưu cho sự phát triển của chuối, nguy cơ năng suất bị sụt giảm là rất lớn.
“Các nhà sản xuất như Guatemala, El Salvador và Costa Rica sẽ thấy tác động tiêu cực của nhiệt độ tăng trong vài thập kỷ tới”, ông nói. Theo Bebber, một số quốc gia khác, trong đó có cả nước sản xuất chuối lớn là Ecuador, lúc này dường như vẫn ở trong “không gian an toàn” trước biến đổi khí hậu nhưng mọi chuyện hoàn toàn có thể thay đổi.
Bên cạnh nhiệt độ ngày càng tăng, biến đổi khí hậu cũng khiến các bệnh đe dọa cây chuối lây lan dễ dàng hơn, đặc biệt là nấm TR4. Nó được diễn đàn mô tả là một trong những "loại nấm hung hãn và tàn phá nhất trong lịch sử nông nghiệp”.
Sabine Altendorf, nhà kinh tế tập trung vào chuỗi giá trị toàn cầu cho các sản phẩm nông nghiệp tại Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), cho biết không thể dập tắt được một khi đồn điền đã bị nhiễm nấm. “Không có thuốc trừ sâu hay thuốc diệt nấm nào có hiệu quả”, bà nói.
Nhiệt độ tăng và các đợt dịch bệnh thảm khốc có nguy cơ gây áp lực lên chuỗi cung ứng chuối, khiến giá tăng cao. Nhưng Bebber cho rằng người tiêu dùng nên trả nhiều tiền hơn cho chuối ngay bây giờ để ngăn chặn vấn đề trở nên tồi tệ hơn.
“Giá cao hơn sẽ giúp những quốc gia trồng chuối chuẩn bị tốt hơn cho biến đổi khí hậu, thực hiện các biện pháp giảm thiểu tác động, chăm sóc đất đai và trả lương cao hơn cho lao động của họ”, ông giải thích. “Người tiêu dùng đã được hưởng lợi từ chuối rất rẻ trong vài thập kỷ qua. Nhưng đó không thực sự là một mức giá hợp lý, vì vậy cần xem xét lại”.
Altendorf đồng tình, nói rằng những người nông dân trồng chuối đang bán chúng “với giá rất rẻ và thu nhập rất thấp”. “Trước mối đe dọa của biến đổi khí hậu và tất cả những thảm họa ngày càng gia tăng hiện nay, tất nhiên, để giải quyết vấn đề sẽ rất tốn kém”, bà nhấn mạnh. “Tăng giá một chút hơn thực sự không tạo ra khác biệt lớn ở phía người tiêu dùng, nhưng sẽ tạo ra khác biệt rất lớn trên chuỗi giá trị và mang lại tính bền vững cho môi trường”.
