“Kiếm thơ trong thiền” là tập thơ thứ tư của nhà thơ Lê Viết Hòa, sau các tập “Dạ khúc cội nguồn”, “Giao mùa lục bát” và “Chảy qua đời tôi”. “Kiếm thơ trong thiền” có thể xem như một sự thể hiện mà tác giả khao khát vươn tới cảnh giới thơ thiền.
Trước khi “Kiếm thơ trong thiền”, nhà thơ Lê Viết Hòa được biết đến với 16 bài thơ được nhạc sĩ tài danh Vũ Thành An phổ nhạc. Và chính nhà thơ Lê Viết Hòa cũng đã viết về tác giả những “Tình khúc không tên” lừng lẫy, qua cuốn sách “Vũ Thành An ngày về trong ơn cứu rỗi”.
Khái niệm “Kiếm thơ trong thiền” cùng với việc sử dụng thể loại thơ lục bát để biểu đạt, là một sự chọn lựa có ý thức của nhà thơ Lê Viết Hòa hướng về truyền thống thi ca phương Đông. Vì sao như vậy? Vì khởi đầu thơ Việt là thơ thiền.
Dựa vào các văn bản vẫn còn lưu giữ được, thì tác giả chính danh đầu tiên của thơ Việt là sư Khuông Việt (933-1011) với những suy tư “Mộc trung nguyên hữu hỏa/ Nguyên hỏa phục hoàn sinh” (Trong cây sẵn có lửa/ Dù tắt vẫn bùng lên). Còn tập thơ đầu tiên của thơ Việt là “Thiền uyển tập anh” quy tụ những nhân vật thơ thiền.
Những nhà thơ tiếp nối sư Khuông Việt cũng đều là những thiền giả như Mãn Giác, Không Lộ, Từ Đạo Hạnh, Vạn Hạnh... Trong cuốn “Kiến văn tiểu lục”, danh nhân Lê Quý Đôn đánh giá cao những thành tựu thơ thiền và đặc biệt nhắc đến các bậc quân vương làm thơ thiền như Lý Phật Mã – Lý Thánh Tông.
Nhà thơ Lê Viết Hòa muốn nối gót tiền nhân “Kiếm thơ trong thiền”. Không rõ nhà thơ Lê Viết Hòa làm thơ trong tư thế thiền như thế nào, nhưng cảm giác chung mang đến cho người đọc là sự thông cảm “cải ngồng vàng đọt triền đê/ còn thương mùa đợi bến mê dấu hài”, sự buông bỏ “chuông chùa trầm mặc lặng thinh/ đời như chiếc lá tái sinh luân hồi”, sự tha thứ: “Ngủ đi em chín nồi kê/ Chẳng ai gánh mãi bộn bề thế nhân”.
Dù “Kiếm thơ trong thiền”, nhưng kiểu thơ của nhà thơ Lê Viết Hòa thì thiền mà vẫn động, thiền mà vẫn chưa yên, thiền mà vẫn cựa quậy với thế sự: “Ta từ bóng tối yêu em/ Trăm năm gói lại từng đêm tự tình/ Em từ mắc nợ ba sinh/ Trả chưa hết kiếp lặng thinh giữa đời”.
Với độ dày hơn 120 trang, tập thơ “Kiếm thơ trong thiền” của nhà thơ Lê Viết Hòa do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành, vừa được Hội Nhà văn TP.HCM tổ chức giới thiệu sáng 14/4 tại TP.HCM. Nhiều đồng nghiệp cầm bút đã chia sẻ sự nỗ lực của nhà thơ Lê Viết Hòa trong cuộc đi tìm những khoảnh khắc bình dị và bao dung như “tình riêng biết mấy cho vừa/ giao mùa tan hợp nắng mưa cũng đành” hoặc “sóng hồ mấy lớp xa xa/ sao bằng nổi sóng riêng ta tự tình/ ủ men một thuở yên bình/ khúc ru lặng lẽ đời mình chênh chông”.
“Kiếm thơ trong thiền” xem như một khởi đầu để nhà thơ Lê Viết Hòa tự tin bước vào lĩnh vực thơ thiền vốn đơn giản về hình thức nhưng thâm sâu về tư tưởng. Ông thú nhận “trút đêm một nỗi mênh mông/ tìm an yên để rỗng không trong thiền”, bởi lẽ làm thơ thiền cũng là một cách dưỡng tâm, một cách tu thân “đốt ngọn lửa gặp cơn mưa/ hanh hao buổi ấy có vừa trăm năm”.