Kinh nghiệm hay từ mô hình ‘xen canh lúa - tôm càng xanh, luân canh tôm sú’

Trọng Linh - Chủ Nhật, 03/11/2024 , 20:59 (GMT+7)

Ông Mai Văn Quốc ngụ ấp Sở Tại, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước (Cà Mau) đã nuôi thành công mô hình ‘xen canh lúa - tôm càng xanh, luân canh tôm sú’.

Ông Mai Văn Quốc. Ảnh: Trọng Linh.

Ông Mai Văn Quốc, ngụ ấp Sở Tại, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước là nông dân sản xuất giỏi của tỉnh Cà Mau, bằng ý chí quyết tâm, học hỏi, không ngại khó khăn, ông đã nuôi thành công và làm giàu từ mô hình “xen canh lúa - tôm càng xanh, luân canh tôm sú”.

Với 1,3ha đất sản xuất nông nghiệp chủ yếu canh tác lúa, đầu năm 2000 nhà nước cho chuyển dịch sang nuôi tôm, gia đình ông Quốc bắt đầu thực hiện nuôi theo hình thức nuôi tôm quảng canh truyền thống nên hiệu quả, năng suất mang lại thấp, khoảng 100 - 200 kg/ha/năm, dịch bệnh trên tôm như đốm trắng, đầu vàng... thường xuyên xảy ra, từ đó ảnh hưởng không nhỏ đến thu nhập gia đình.

Trước khó khăn trên, với tinh thần quyết tâm học hỏi, ông Quốc đã tham gia nhiều lớp tập huấn kỹ thuật sản xuất nông nghiệp do Trung tâm Khuyến nông Cà Mau, các hội, ban ngành, đoàn thể tổ chức. Ngoài tham gia các lớp tập huấn, ông còn tham gia học tập kinh nghiệm các mô hình sản xuất có hiệu quả trên địa bàn tỉnh.

Đúc kết kinh nghiệm từ các chuyến tham quan học tập, các lớp tập huấn kỹ thuật đã giúp ông Quốc hiểu hơn về mô hình nuôi xen canh lúa - tôm càng xanh, luân canh tôm sú, từ đó mạnh dạn đầu tư vào sản xuất và từ năm 2014 đến nay ông Quốc tự tin chuyển sang nuôi theo mô hình này và đã đem lại hiệu quả năng suất cao, trong đó năng suất lúa ST24 đạt 5 tấn/ha, tôm sú 300 - 500 kg/ha, tôm càng xanh 300 - 500 kg/ha, tổng thu nhập bình quân sau khi trừ các khoản chi phí trong sản xuất được 100 - 180 triệu đồng/năm (tùy theo thời giá).

Mô hình “xen canh lúa - tôm càng xanh, luân canh tôm sú”. Ảnh: Trọng Linh.

Ông Quốc chia sẻ kinh nghiệm nuôi tôm càng xanh trong ruộng lúa luân canh tôm sú về mặt sinh học sẽ tách được mầm bệnh cho tôm sú sau khi kết thúc vụ lúa - tôm càng xanh, đồng thời cây lúa không chỉ giúp phân giải độc tố trong quá trình nuôi mà còn là nguồn thức ăn dồi dào cho tôm sú vụ luân canh.

Kỹ sư Trần Thanh Hải, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Cà Mau, cho biết, để thực hiện hiệu quả mô hình “xen canh lúa - tôm càng xanh, luân canh tôm sú”  như mô hình gia đình ông Quốc thì người nuôi cần lưu ý, đối với cây lúa, cần chọn những giống ngắn ngày thích nghi với vùng đất địa phương như ST24, ST25, OM2517, lúa lai… Mật độ sạ thưa từ 80 - 100 kg/ha, tuân thủ lịch mùa vụ hằng năm được các cơ quan chuyên môn khuyến cáo; tranh thủ các đám mưa tiến hành rửa mặn triệt để, ngoài ra thường xuyên thăm đồng để có giải pháp xử lý cho phù hợp.  

Đối với tôm càng xanh, nên thả nuôi mật độ từ 2 - 3 con/m2 và được ương trong ao gièo từ 30 - 45 ngày sau đó chuyển sang ruộng lúa. Đồng thời, thường xuyên bổ sung phân hữu cơ định kỳ cho vuông nuôi để tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm, ngoài ra trong quá trình nuôi khi tôm đạt kích cở lớn bổ sung thêm ốc bươu vàng, cá tạp, khoai mì, khoai lan, hoặc ngâm lúa mầm… để cho tôm ăn và định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học 10 - 15 ngày một lần để làm sạch nền đáy và ổn định môi trường.

Ông Mai Văn Quốc là nông dân sản xuất giỏi của tỉnh Cà Mau. Ảnh: Trọng Linh.

Đối với tôm sú, sau khi thu hoạch lúa, tôm càng xanh cần tiến hành cải tạo vuông nuôi triệt để, xử lý hết gốc rạ, kết hợp bón phân hữu cơ tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm; nên thả nuôi mật độ từ 1 - 2 con/m2, tôm giống kích cở lớn từ 2 - 2,5cm và định kỳ từ 10 - 15 ngày sử dụng chế phẩm sinh học một lần để làm sạch đáy vuông và phân hữu cơ để tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm.

Ngoài thực hiện hiệu quả mô hình “xen canh lúa - tôm càng xanh, luân canh tôm sú” giúp nâng cao thu nhập kinh tế hộ gia đình, ông Mai Văn Quốc còn kêu gọi bà con xung quanh thành lập hợp tác xã sản xuất tôm lúa, với tên gọi Hợp tác xã Quyết Tiến, có 26 thành viên tham gia. Thu nhập bình quân của mỗi thành viên hợp tác xã trên 100 triệu đồng/năm.

Cách làm và hiệu quả từ mô hình xen canh lúa - tôm càng xanh, luân canh tôm sú của ông Mai Văn Quốc cho thấy mô hình sản xuất đa canh có nhiều lợi thế hơn so với các mô hình sản xuất độc canh như tận dụng tối đa diện tích canh tác; các đối tượng nuôi, trồng có mối quan hệ hài hòa, hỗ trợ nhau; giảm thiểu chi phí sản xuất; giảm rủi ro; tăng hiệu quả kinh tế và thân thiện với môi trường, phù hợp với vùng sản xuất lúa tôm trên địa bàn tỉnh Cà Mau và cần được triển khai nhân rộng trong thời gian tới.

Trọng Linh
Tin khác
Thôi đốt đồng, nhà nông thêm tiền, bớt ưu phiền sức khỏe
Thôi đốt đồng, nhà nông thêm tiền, bớt ưu phiền sức khỏe

Nhiều nông dân trồng lúa đã từ bỏ thói quen đốt đồng sau khi được hướng dẫn cách xử lý rơm rạ mang lại hiệu quả kinh tế cao và cải thiện sức khỏe.

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 5] Ưu tiên tạo tín chỉ carbon, quản lý rừng bền vững
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 5] Ưu tiên tạo tín chỉ carbon, quản lý rừng bền vững

Muốn thích ứng một cách nhanh chóng, bền vững với những quy định mới như CBAM, EUDR…, chủ rừng buộc phải chuẩn hóa ngay từ khâu giống và trồng cây xuống đất.

Dịch vụ khí hậu số trong nông nghiệp: Đã xóa được 'ngờ', cần mô hình bền vững hơn
Dịch vụ khí hậu số trong nông nghiệp: Đã xóa được 'ngờ', cần mô hình bền vững hơn

Dù chứng tỏ được lợi ích trong dự báo thời tiết, sâu bệnh... các dịch vụ số trong nông nghiệp vẫn cần thời gian để bền vững hơn, nhất là trước những thách thức mới.

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 4] Cơ hội còn nhiều ở thị trường carbon bắt buộc hơn 900 tỷ USD
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 4] Cơ hội còn nhiều ở thị trường carbon bắt buộc hơn 900 tỷ USD

Thị trường carbon quốc tế đang rất sôi động, với giá trị ước tính có thể lên tới gần 1.000 tỷ USD, đòi hỏi Việt Nam cần có sự chuyển dịch mạnh mẽ.

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 3] Đóng góp thầm lặng từ những mô hình nông lâm kết hợp
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 3] Đóng góp thầm lặng từ những mô hình nông lâm kết hợp

Bên cạnh việc góp phần chuyển đổi hệ thống thực phẩm, đảm bảo sinh kế cho người dân, nông lâm kết hợp còn có ý nghĩa quan trọng trong mục tiêu trung hòa carbon.

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 2] Đặt tên cho rừng bằng mã số
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 2] Đặt tên cho rừng bằng mã số

Nhờ mã số vùng trồng, từng lô rừng được minh định trong cơ sở dữ liệu, giúp các bên thuận tiện theo dõi, giám sát và dễ dàng truy xuất nguồn gốc gỗ hợp pháp.

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 1] Thách thức tăng gấp 3 lượng carbon hấp thụ từ rừng
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 1] Thách thức tăng gấp 3 lượng carbon hấp thụ từ rừng

Để phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, lĩnh vực lâm nghiệp phải tăng khả năng hấp thụ carbon lên 185 triệu tấn CO2e, trong khi tỷ lệ che phủ rừng giữ ổn định.

Bất ngờ chuyện nuôi ốc hương thành công ở Bạc Liêu
Bất ngờ chuyện nuôi ốc hương thành công ở Bạc Liêu

Anh Ðinh Vũ Hải (49 tuổi, ngụ TP Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu) bắt đầu chuyển đổi mô hình nuôi tôm công nghệ cao sang nuôi ốc hương biển, thu hơn tỷ đồng mỗi năm.

Na sầu riêng gai to, trái nặng đến 3kg
Na sầu riêng gai to, trái nặng đến 3kg

Cần Thơ Một nông dân xã Trung Thạnh (huyện Cờ Đỏ) phát triển cây na sầu riêng mới lạ, trái nặng đến 3kg, giá cao, nông dân thu ‘trái ngọt’ trên vùng lúa kém hiệu quả.

Thương hiệu nhãn Ido Đồng Tâm của lão nông U70
Thương hiệu nhãn Ido Đồng Tâm của lão nông U70

Cần Thơ Hợp tác xã nhãn Ido Đồng Tâm ở TP Cần Thơ đang sản xuất nhãn theo hướng VietGAP, nhằm tạo dựng thương hiệu và kết nối tiêu thụ sản phẩm trong nước và xuất khẩu.

Tận dụng nguồn tài nguyên bản địa xây dựng thương hiệu trà lá ổi túi lọc
Tận dụng nguồn tài nguyên bản địa xây dựng thương hiệu trà lá ổi túi lọc

Đồng Tháp Với hương vị thơm dịu, thanh mát và có công dụng tốt cho sức khỏe, sản phẩm trà lá ổi túi lọc của anh Phan Hồi Hương đã được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng.

Học IPM, nông dân Quảng Ninh sản xuất giỏi, múa hát hay
Học IPM, nông dân Quảng Ninh sản xuất giỏi, múa hát hay

Bằng lời ca, tiếng hát, nông dân phường Kim Sơn (TP Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh) đã lan tỏa kiến thức, bài học từ chương trình IPM, giúp nâng cao chất lượng đồng ruộng.